Wersja z 12:56, 9 kwi 2019 edytuj L.zurawski (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 71 018 edycji zmiana zarządzającego ← poprzednia edycja		Wersja z 20:33, 5 cze 2019 edytuj anuluj edycję Alan ffm (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 85 329 edycji WP:SK+ToS+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne następna edycja →
Linia 1: {{Inne znaczenia\|miasta\|[[Porto (ujednoznacznienie)\|inne znaczenia tej nazwy]]}} {{Jednostka administracyjna infobox \|nazwa = Porto \|nazwa oryginalna = \|dopełniacz nazwy = Porto \|jednostka = miasto, gmina \|zdjęcie = \|opis zdjęcia = \|herb = PRT.png \|flaga = Pt-prt1.png \|hymn = \|dewiza = Antiga, mui nobre, sempre leal e invicta cidade do Porto \|państwo = PRT \|1. jednostka administracyjna = [[Grande Porto\|Porto]] \|2. jednostka administracyjna = \|1. jednostka statystyczna = [[Rui Moreira]] \|3. jednostka administracyjna = \|4. jednostka administracyjna = \|5. jednostka administracyjna = \|siedziba = \|ISO 3166-2 = \|zarządzający = \|stanowisko zarządzającego = \|powierzchnia = 41,66 \|liczba ludności = 237 584<ref name=US>{{Cytuj \|tytuł = Statistics Portugal \|data dostępu = 2018-02-11 \|opublikowany = www.ine.pt \|url = https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes&PUBLICACOESpub_boui=131011251&PUBLICACOEStema=5414321&PUBLICACOESmodo=2 \|język = en}}</ref><br />(aglomeracja:<br />1 572 176) \|rok = 2011 \|gęstość zaludnienia = 5703 \|numer kierunkowy = \|kod pocztowy = \|tablice rejestracyjne = \|adres urzędu = \|plan = \|nazwa 1. podziału = ''freguesias''<ref>{{w języku\|pt\|freguesia}} dosł. ''parafia''. {{cytuj stronę\| url = http://ksng.gugik.gov.pl/wydawnictwa_ngs.php \| tytuł = Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II, s. 175, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2010 \| ~~data dostępu = 2016-12-05\|~~ autor = Główny Urząd Geodezji i Kartografii nie podaje polskiej nazwy tej jednostki podziału administracyjnego gminy w Portugalii, wymienia jedynie jej oryginalną nazwę\|data dostępu = 2016-12-05}}</ref> \|1. podział = 19 \|mapa = LocalPorto.svg \|nazwa mapy = Portugalii \|kod mapy = PRT \|współrzędne = 41°09′N 8°38′W \|commons = Porto \|www = http://www.cm-porto.pt/ }} [[Plik:Ribeira Porto Portugal.jpg\|thumb~~\|240px~~\|Kamienice w nadrzecznej dzielnicy Ribeira.]] '''Porto''' (wym. {{IPA\|[ˈpoɾtu]}}) – miasto położone w północnej części [[Portugalia\|Portugalii]], nad [[Ocean Atlantycki\|Oceanem Atlantyckim]], u ujścia rzeki [[Duero]]<ref>{{cytuj stronę\| url = http://ksng.gugik.gov.pl/wpngs.php \| tytuł = Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, s. 215; Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2013 \| ~~data dostępu = 2016-12-03\|~~ autor = Główny Urząd Geodezji i Kartografii zaleca stosowanie pseudoegzonimu ''Duero''\|data dostępu = 2016-12-03}}</ref> ({{w języku\|pt\|Douro}}). Druga co do wielkości metropolia w państwie, po [[Lizbona\|Lizbonie]]. W gminie (''município'') Porto mieszkało (2011 r.) {{formatnum:237584}} mieszkańców<ref name=US>< /~~ref~~>, zespół miejski (''cidade'') zamieszkiwało w 2014 roku {{formatnum:1496000}} mieszkańców<ref name="Demographia">[http://www.demographia.com/db-worldua.pdf Demographia: World Urban Areas] – Demographia, Maj 2014.</ref>, natomiast w całej metropolii (''[[Área Metropolitana do Porto]]'') mieszka {{formatnum:1762524}} mieszkańców. == Historia == Linia 56: {{osobny artykuł\|Turystyka w Porto}} == ~~Komunikacja~~Transport == [[Plik:VCI.svg\|thumb\|left\|Via de Cintura Interna A20]] [[Plik:Aeroporto Porto 17.jpg\|thumb\|left\|Lotnisko Francisco Sá Carneiro]] [[Plik:Porto - Estação de São Bento.jpg\|thumb~~\|240px\|right~~\|[[Porto-São Bento\|Dworzec São Bento]]]] [[Plik:Electrico e Câmara do Porto (Av. dos Aliados).JPG\|thumb~~\|240px~~\|Zabytkowy tramwaj]] === Drogi i mosty === Główną drogą zapewniającą dojazd do różnych części miasta jest obwodowa droga A20, ''Via de Cintura Interna'', która ma połączenia z licznymi drogami krajowymi. Jej rola jest uzupełniona przez czteropasmową ''Circunvalação'', położoną na północy miasta i łączącą wschodnią stronę miasta z wybrzeżem Atlantyku. Miasto jest połączone z [[Viana do Castelo]] drogą A28, z [[Aveiro]] drogą A29, z [[Lizbona\|Lizboną]] drogą A1, z [[Bragança (gmina)\|Bragança]] drogą A4 i z [[Braga]] drogą A3. Istnieje także obwodnica zewnętrzna Porto (A41), łącząca wszystkie główne miasta w pobliżu i stanowiąca połączenie z kolejnymi głównymi drogami takimi jak A7, A11, A42, A43 i A44. Od 2011 nowa droga A32 łączy obszar metropolitalny z [[São João da Madeira]] i [[Oliveira de Azeméis]]. Linia 66 ⟶ 67: W XX w. zbudowano mosty: [[Ponte da Arrábida]], który w chwili oddania do użytku miał w swej [[żelbet]]owej konstrukcji łuk o największej rozpiętości na świecie (most położony w zachodniej części miasta łączy północny i południowy brzeg Duero), ''S. João'' i drogowy ''Freixo'' na wschodzie miasta. Najnowszy most ''[[Ponte do Infante]]'' ukończono w 2003. Porto jest określane jako Miasto Mostów (''Cidade das Pontes''), tradycyjnie nazywano je także Miastem Niezwyciężonym (~~"Cidade~~„Cidade ~~Invicta"~~Invicta”) albo Stolicą Północy ~~"Capital~~(„Capital do ~~Norte"~~Norte”). === Promy === Linia 79 ⟶ 80: === Tramwaje === W Porto powstała pierwsza linia [[tramwaj]]owa na [[Półwysep Iberyjski\|Półwyspie Iberyjskim]], otwarta 12 września 1895. Obecnie funkcjonują zaledwie 3 linie tramwajowe, w tym historycznie pierwsza, służąc głównie turystom. Na wszystkich liniach kursują zabytkowe tramwaje. Obecnie większe znaczenie mają autobusy oraz metro<ref>{{cytuj stronę \| url =http://www.railway-technology.com/projects/porto-light-rail/ \| tytuł =Porto Light Rail Project, Portugal \| ~~data = \|~~ autor = \| ~~praca~~data = \| opublikowany =Railway Technology \| język = \| data dostępu = 3 lutego 2016}}</ref>. === Autobusy === Linia 178 ⟶ 179: <center> {\|class="wikitable" \|+ Średnia dobowa temperatura morza (°C)<ref name="seatemperature">[https://www.seatemperature.org/europe/portugal/porto.htm Porto average sea temperature] – seatemperature.org.</ref> \|- !Sty Linia 214 ⟶ 215: == Dzielnice miasta Porto == [[Plik:Clerigos.jpg\|thumb\|200px\|Charakterystyczna wieża kościoła [[Igreja e Torre dos Clérigos\|Clérigos]].]] Ludność wg stanu na 2011 r.<ref name=US>< /~~ref~~> {{Układ wielokolumnowy\|liczba=2\| * Aldoar -– 12 843 osoby * Bonfim -– 24 265 osób * Campanhã -– 32 652 osoby * Cedofeita -– 22 077 osób * Foz do Douro -– 10 997 osób * Lordelo do Ouro -– 22 270 osób * Massarelos -– 6789 osób * Miragaia -– 2067 osób * Nevogilde -– 5018 osób * Paranhos -– 44 298 osób * Ramalde -– 38 012 osób * Santo Ildefonso -– 9029 osób * São Nicolau -– 1906 osób * Sé -– 3460 osób * Vitória -– 1901 osób }} Linia 269 ⟶ 270: {{Europejskie Stolice Kultury}} {{Obiekty UNESCO w Portugalii}} {{Kontrola autorytatywna}} [[Kategoria:Porto\| ]]▼ [[Kategoria:Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Portugalii]] ▲[[Kategoria:Porto\| ]] [[Kategoria:Gminy w dystrykcie Porto]]

Porto: Różnice pomiędzy wersjami