Nikołaj Bucharin: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Życiorys: drobne redakcyjne
Mwitbrot (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 10:
Był głównym oskarżonym w [[proces pokazowy|pokazowym]] [[III proces moskiewski|trzecim procesie moskiewskim]] (oficjalnie ''proces prawicowo-trockistowskiego bloku antyradzieckiego'') przed [[Kolegium Wojskowe Sądu Najwyższego ZSRR|Kolegium Wojskowym Sądu Najwyższego ZSRR]]. W odróżnieniu od innych oskarżonych częściowo polemizował z oskarżycielem. 13 marca 1938 skazany na karę śmierci z zarzutu o ''stworzenie i uczestnictwo w kontrrewolucyjnej organizacji szpiegowsko-terrorystycznej''. Rozstrzelany wraz z innymi podsądnymi 15 marca 1938 w miejscu egzekucji [[Kommunarka (miejsce egzekucji)|Kommunarka]] pod Moskwą, pochowany anonimowo.
 
Jego żona, [[Anna Łarina]]<ref>Pasierbica [[Jurij Łarin (rewolucjonista)|Jurija Łarina]]</ref> została aresztowana wkrótce po procesie jako ''żona [[wróg ludu|wroga ludu]]''. Spędziła pół roku w małej celi po kostki w wodzie, a następnie osiemnaście lat w [[GułagŁagier|GUŁagułagrach]] i na zesłaniu. W ostatnich dniach przed aresztowaniem Bucharina nauczyła się na pamięć jego „Posłania dla przyszłych przywódców partii”, w którym zapewniał o swojej niewinności i prosił o rehabilitację i ponowne przyjęcie do partii.
 
W 1951 wszystkie jego utwory zostały wycofane z polskich bibliotek oraz objęte [[Cenzura w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|cenzurą]]<ref name="cenzura">{{Cytuj książkę | tytuł = Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r. | wydawca = Wrocław | miejsce = Nortom | data = 2002 | strony = 7 | isbn = 8385829881 | inni = posł. Zbigniew Żmigrodzki}}</ref>. Bucharina zrehabilitowano 4 lutego 1988 roku postanowieniem plenum Sądu Najwyższego ZSRR. Wówczas również opublikowano w Moskwie ów „list do partii”. Maleńki synek Bucharinów był wychowywany przez siostrę Anny i przez dwadzieścia lat nie wiedział nic o swoich prawdziwych rodzicach. Pierwszą żonę Bucharina Nadieżdę, która kilkakrotnie pisała w jego obronie do Stalina, aresztowano, okrutnie torturowano i w 1940 zamordowano wraz z braćmi, szwagrem i innymi krewnymi. [[Odpowiedzialność zbiorowa]] członków rodziny była standardem postępowania wobec rodzin aresztowanych w czasie [[Wielki terror (ZSRR)|„wielkiej czystki”]], zwłaszcza osób wysokiego szczebla (funkcjonariuszy partyjnych, państwowych i wojskowych). Był to w Rosji standard wprowadzony przez bolszewików w okresie zdobywania władzy 1918 – (np. [[Mikołaj II Romanow|zamordowanie rodziny carskiej]]) w skali masowej wobec przeciwników politycznych i dla sterroryzowania społeczeństwa ([[powstanie jarosławskie]], [[powstanie tambowskie]], [[powstanie w Kronsztadzie]]) i w niezliczonych innych przypadkach (terror [[Czeka]] – [[OGPU|GPU]]) jako technika sprawowania władzy.