Różaniec (województwo lubelskie): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Historia: przypis |
→Historia: źródła/przypisy |
||
Linia 68:
W 1624 wieś została doszczętnie spalona i zniszczona podczas [[Bitwa pod Martynowem#Najazd tatarski|najazdu tatarskiego]]. W wyniku najazdu około pięciuset osób zabito lub zabrano do [[jasyr|niewoli]]. Wieś jednak szybko się odbudowała i już w 1629 roku stał nowy [[folwark]] ordynacki. W początkach XVII w. we wsi istniał też dwu łanowy folwark wójtowski, który był w posiadaniu rodziny Jamińskich – wnuków założyciela wsi. Podczas [[Potop szwedzki|potopu szwedzkiego]] różaniecki folwark został ponownie zniszczony, ale już w 1664 roku odbudowano zabudowania dworskie i odnowiono ogród. Na początku osiemnastego stulecia w folwarku znajdował się budynek czeladni z którego korzystał [[podstarości]], a także [[staw rybny]]. W 1705 zbudowano w Różańcu [[browar]], a w 1707 roku na rzece Lubieni odbudowano młyn z [[Folusz (budynek)|foluszem]]. Przemarsze wojsk w czasie [[III wojna północna|wojny północnej]] sprawiły, że wieś znowu została wyniszczona. W roku 1739 wzniesiono nową cerkiew drewnianą na miejscu poprzedniej (według innego źródła nastąpiło to dopiero w 1811<ref name=":0" />).
Wieś była wzmiankowana w [[Regestr poborowy|regestrach poborowych]], które zapisali poborcy podatkowi [[Ziemia przemyska|ziemi przemyskiej]] z lat: 1628 (12 [[Łan (miara powierzchni)|łanów]] [[Kmieć|kmiecych]])<ref>Zdzisław Budzyński i Kazimierz Przyboś. ''Polska południowo-wschodnia w epoce nowożytnej. Źródła dziejowe tom I, część 1. Rejestr poborowy ziemi przemyskiej 1628''. Wydawnictwo WSP Rzeszów 1997 {{ISBN|83-87288-55-1}} (str. 128)<br/ >[Cytat: ''Rozaniec: de laneis 12 per gr 30; pop de sinagoga fl. 2; molendinum korzecznik 1 rotae gr 24; tabernator ab hortulania libera gr 12; inquilini pauperes 6 per gr 2
W drugiej połowie XVIII wieku Różaniec zaczął pełnić funkcję ''klucza dóbr'' ordynacji, do którego należały [[Płusy (województwo lubelskie)|Płusy]] i [[Wola Różaniecka]]. Podczas zaboru austriackiego w 1784 roku [[Andrzej Hieronim Zamoyski|ówczesny ordynat]] osadził w Różańcu 12 rodzin [[Niemcy|niemieckich]]. W [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwie Polskim]] po 1815 Różaniec stał się wsią graniczną. Podczas [[Powstanie styczniowe|powstania w 1863]] roku miejscowi chłopi rekrutowali się do oddziałów powstańczych a dwór zaangażowany był w przemyt broni z [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]]. W XIX wieku miejscowość była przejściowo siedzibą [[gmina Wola Różaniecka|gminy Wola Różaniecka]]<ref name=":0" />.
W 1921 roku wieś liczyła 325 domów, w których zamieszkiwało ok. 2 tyś. mieszkańców Polaków, Ukraińców i Żydów. W [[Dwudziestolecie międzywojenne|latach międzywojennych]] główny folwark wyłączono z Ordynacji i w 1934 roku przejął go [[Państwowy Bank Rolny]]. Na terenie Różańca był też drugi folwark, zwany [[Bolesławin
18 marca 1943 [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|w czasie okupacji niemieckiej]] jednostki [[Wehrmacht]]u, [[Schutzstaffel|SS]] i żandarmerii dokonały [[Pacyfikacje wsi polskich podczas okupacji niemieckiej|pacyfikacji wsi]]. Spłonęło wówczas około 260 gospodarstw<ref>Józef Fijałkowski, Jan Religa „Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939–1945”. Książka i Wiedza 1981</ref> i zginęło ok. 200<ref name="Eksterminacja ludności w Polsce w czasie okupacji niemieckiej 1939–1945">{{cytuj książkę|tytuł=Eksterminacja ludności w Polsce w czasie okupacji niemieckiej 1939–1945|rozdział=Kazimierz Leszczyński „Pacyfikacje wsi” (wykaz wsi spacyfikowanych przez okupanta niemieckiego, sporządzony na podstawie materiałów [[Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu|Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce]])|wydawca=Wydawnictwo Zachodnie|miejsce=Poznań, Warszawa|rok=1962|strony = 230-235}}</ref> mieszkańców Różańca. W dniu 7 maja 1980 r. miejscowość została odznaczona [[Krzyż Partyzancki|Krzyżem Partyzanckim]].
| |||