Językoznawstwo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Podział artykułu
Linia 16:
[[Językoznawstwo diachroniczne|Lingwistyka diachroniczna]] zaś bada diachronię językową{{odn|Mistrík|1993|s=206}}, czyli rozwój systemu językowego na przestrzeni czasu{{odn|Ondruš|Sabol|1987|s=7}}. W jej obrębie można wyróżnić [[językoznawstwo historyczno-porównawcze]], historię poszczególnych języków i [[etymologia|etymologię]]{{odn|Mistrík|1993|s=206}}. Termin „diachronia” pokrywa się w znacznym stopniu z pojęciem historii języka, które może być rozumiane w węższym lub szerszym sensie. W węższym ujęciu historia to okres rozwoju społeczeństwa i języka, z którego zostały zachowane świadectwa piśmienne. W tym kontekście okres rozwoju pozbawiony tradycji piśmienniczej określa się jako okres prehistoryczny. Zgodnie z tym rozumieniem diachronię można podzielić na historyczną i prehistoryczną{{odn|Ondruš|Sabol|1987|s=7}}.
 
[[Językoznawstwo porównawcze|Lingwistyka porównawcza]], zajmująca się porównywaniem dwóch lub większej liczby języków, może przybierać charakter [[typologia języków|typologiczny]] (kategoryzuje języki w pewne typy) lub konfrontacyjny[[gramatyka konfrontatywna|konfrontratywny]] (kontrastywny) (porównuje wszystkie aspekty języków). Badaniami porównawczymi w kontekście rozwoju spokrewnionych języków zajmuje się [[językoznawstwo historyczno-porównawcze]]. Całościowo językoznawstwo porównawcze (synchroniczne lub diachroniczne) określa się jako komparatystykę{{odn|Ondruš|Sabol|1987|s=7–8}}.
 
Jako że język stanowi fakt społeczny, miejsce języka w społeczeństwie, jego związek z kulturą i zależność od czynników historycznych są zainteresowaniami badawczymi wchodzącym w obręb dalszych dyscyplin: [[socjolingwistyka|socjolingwistyki]], [[etnolingwistyka|etnolingwistyki]], [[geolingwistyka|geolingwistyki]], [[dialektologia|dialektologii]] i lingwistyki arealnej. W ramach interdyscyplinarnego badania języków uformowały się: [[filozofia języka]], [[psycholingwistyka]], [[neurolingwistyka]] i lingwistyka inżynieryjna, która stanowi zastosowanie językoznawstwa. Do [[językoznawstwo stosowane|językoznawstwa stosowanego]] zalicza się również fonetykę eksperymentalną, teorię [[tłumaczenie (przekład)|przekładu]], teorię nauczania języków obcych, [[leksykografia|leksykografię]], lingwistykę kliniczną, niekiedy również socjolingwistykę i psycholingwistykę. Ze względu na naturę metod badawczych można rozróżnić językoznawstwo kwalitatywne (systemowo-strukturalne), algebraiczne i kwantytatywne (statystyczne){{odn|Mistrík|1993|s=206}}.