Rezerwat przyrody Zimny Dół: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m zmiana link
Selso (dyskusja | edycje)
zamiana bbliogr. na przypisy, drobne uzupełn.
Linia 28:
|www =
}}
'''Rezerwat przyrody Zimny Dół''' – [[rezerwat przyrody]] w miejscowości [[Czułów (województwo małopolskie)|Czułów]] (w jej części zwanej [[Skałka (Czułów)|Skałką]]) na terenie [[Liszki (gmina)|gminy Liszki]] w [[województwo małopolskie|województwie małopolskim]]<ref name=geoportal>{{cytuj| url = http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/| tytuł = Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza | data dostępu = 2019-04-07 }}</ref>.
 
[[Plik:Rezerwat Zimny Dół a2.jpg|200px|left|thumb]]
Linia 35:
[[Plik:Źródło Zimny Dół.jpg|200px|left|thumb|Wyschnięte [[wywierzysko]] ''[[Źródło w Zimnym Dole]]'' w czasie jesiennej suszy (grudzień 2011)]]
[[Plik:Zimny Dół (górny).jpg|thumb|200px|left|Widok z południa na górną (zachodnią) część doliny]]
Jest to częściowy [[rezerwat przyrody nieożywionej]], utworzony w 1991 r. na powierzchni zaledwie 2,22 ha<ref name=crfop>{{rCytuj stronę | url = http://crfop.gdos.gov.pl/CRFOP/widok/viewrezerwatprzyrody.jsf?fop=PL.ZIPOP.1393.RP.1021 | tytuł = Rezerwat przyrody Zimny Dół | praca = Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody | opublikowany = Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska | data dostępu = 2019-03-20}}</ref>. Wchodzi w skład [[Tenczyński Park Krajobrazowy|Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego]]<ref name=jura>''Jura Krakowsko-Częstochowska. Informator turystyczny'', Ogrodzieniec, Związek Gmin Jurajskich, 2018, {{ISBN|978-83-947430-8-6 }}</ref>
 
Rezerwat obejmuje fragment terenu doliny [[Dolina Zimny Dół|doliny (dolina)|Zimny Dół]] z [[wywierzysko|wywierzyskiem]] – [[Źródło w Zimnym Dole]] – znajdującym się w [[jaskinia|jaskini]] o tej samej nazwie. Jest to duże wywierzysko, wypływa z niego kryształowo czysta woda, która następnie potokiem wpada do [[Sanka (dopływ Wisły)|Sanki]]. Dużą atrakcją doliny Zimny Dół jest ścieżka dydaktyczna, która kluczy po obu stronach potoku, zataczając pętlę okrążającą całą dolinę. Podziwiać można duże głazy o bardzo stromych ścianach, miejscami tworzące labirynty skalne. W wielu miejscach na skałach występują charakterystyczne okapy i nisze skalne oraz kilka niewielkich jaskiń. Wszystkie te formy powstały głównie w wyniku procesów [[Kras (geologia)|krasowych]]<ref name=jura/>. Krasowego pochodzenia są również [[jaskinia|jaskinie]] i [[schronisko (jaskinia)|schroniska]], których w Zimnym Dole jest siedem<ref name=jaskinie>{{cytuj | url = http://jaskiniepolski.pgi.gov.pl |tytuł = Jaskinie Polski | opublikowany = Państwowy Instytut Geologiczny| data dostępu = 2019-06-26}}</ref>
 
Rezerwat jest dużą atrakcją nie tylko geologiczną, ale również przyrodniczą. Jego [[flora]] ma charakter naturalny. Warto zwrócićna uwagęwierzchołki nadrzew wspinają się bardzo stare okazy kwitnącego [[bluszcz pospolity|bluszczu pospolitego]] pnącego się aż na wierzchołki drzew (kwitnący bluszcz jest w Polsce rzadkością i podlega ochronie). Wiosną, przed rozwojem liści przez drzewa zakwitają w lesie całe łany [[przylaszczka pospolita|przylaszczki pospolitej]], [[zawilec gajowy|zawilca gajowego]], [[kokorycz pełna|kokoryczy pełnej]], a wśród nich [[zawilec żółty]], [[miodunka ćma]], [[szczyr trwały]], [[zdrojówka rutewkowata]], [[złoć żółta]] i inne. Na terenie rezerwatu występuje 230 gatunków [[rośliny naczyniowe|roślin naczyniowych]], a wśród nich 21 gatunków podlegających ochronie ścisłej lub częściowej<ref name=tablica>Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy drodze</ref>.
 
Wejście do rezerwatu znajduje się obok drogi z [[Mników (województwo małopolskie)|Mnikowa]] do [[Baczyn (Mników)|Baczyna]], na niewielkim skrzyżowaniu obok charakterystycznej kapliczki, po lewej stronie której wznoszą się potężne wapienne ściany. Można też przejść pieszo czarnym szlakiem turystycznym z parkingu przy [[dolinaDolina Mnikowska|rezerwacie przyrody Dolina Mnikowska]], zwiedzając przy okazji [[Cmentarzysko kultury łużyckiej w Baczynie|pozostałości grodziska z IX-X w.]]<ref name=jura/>.
 
== Szlak turystyki pieszej ==
: {{szlak|czerwony}} – dnem doliny prowadzi czerwony szlak turystyczny do [[Czernichów (powiat krakowski)|Czernichowa]].
: {{Ścieżka edukacyjna|zielona}} – ścieżka edukacyjna pomiędzy skałami rezerwatu
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|}}
<ref name=crfop>{{Cytuj stronę | url = http://crfop.gdos.gov.pl/CRFOP/widok/viewrezerwatprzyrody.jsf?fop=PL.ZIPOP.1393.RP.1021 | tytuł = Rezerwat przyrody Zimny Dół | praca = Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody | opublikowany = Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska | data dostępu = 2019-03-20}}</ref>
}}
 
== Linki zewnętrzne ==