Margaryna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, akt., linki zewnętrzne, poprawa linków, źródła/przypisy
Anulowanie wersji 56999233 autorstwa 165.225.84.147: tekst promocyjny
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 2:
{{Wikisłownik|margaryna}}
{{Commonscat|Margarine}}
'''Margaryna''' – [[Pokarm|produkt spożywczy]] należący do [[tłuszcze jadalne|tłuszczów jadalnych]]. Jest to [[emulsja]] tłuszczowo-wodna, typuwytwarzana wodawspółcześnie wgłównie oleju.poprzez Najważniejszymi[[kataliza|katalityczne]] składnikami[[Uwodornianie|uwodornienie]] dzisiejszychpłynnych margaryn[[Oleje roślinne|olejów oleje:roślinnych]] ([[olej rzepakowy|rzepakowego]], słonecznikowy,[[olej lnianysojowy|sojowego]], sojowy.[[olej Skład uzupełnia domieszka olejów tropikalnych (palmowy|palmowego i kokosowego)]], woda[[Olej orazz lecytyna,orzechów kwas cytrynowyarachidowych|arachidowego]] i do smaku sólinnych). DziękiZawartość obecnościtłuszczu olejów płynnych (w zależnościmargarynie odwynosi receptury:40–80%. rzepakowego,Jako słonecznikowegopółsyntetyczny iprodukt lnianego)pochodzenia margarynaroślinnego jestnie bogatazawiera w[[cholesterol]]u. kwasyW omegazależności 3od iskładu omegama 6.konsystencję Olejemiękką tropikalne(dostępna zapewniająw jejhandlu kremowąw konsystencjępojemnikach iz ułatwiajątworzyw przechowywanie.sztucznych) Lecytynalub ułatwiatwardą zmieszanie(sprzedawana olejuw z wodąkostkach).
 
Taka kompozycja olejów roślinnych sprawia, że margaryna jest źródłem cennych dla naszego zdrowia tłuszczów z grup [[Kwasy tłuszczowe omega-3|omega 3]] i [[Kwasy tłuszczowe omega-6|omega 6]], witamin [[Witamina A|A]], [[Witamina D|D]] i [[Witamina E|E]].
 
Niektóre funkcyjne margaryny zawierają w sobie dodatek [[Fitosterole|steroli roślinnych]], które skutecznie obniżają również poziom [[Cholesterol|cholesterolu]], wspierając w ten sposób profilaktykę kardiologiczną. Współcześnie margaryny powstają głównie poprzez proces krystalizacji. Emulsja jest mieszana i chłodzona, dzięki temu finalnie ma konsystencję odpowiednią do smarowania.<ref>{{Cytuj |tytuł = Margaryna – źródło zdrowych tłuszczów - Dobre Tłuszcze |data dostępu = 2019-07-03 |opublikowany = dobretluszcze.pl |url = http://dobretluszcze.pl/margaryna-zrodlo-zdrowych-tluszczow/}}</ref>
 
Nazwa ''margaryna'' jest zastrzeżona dla produktu o określonej zawartości tłuszczów roślinnych lub zwierzęcych (80–90% dla margaryny, 60–62% dla margaryny o zawartości 3/4 tłuszczu, 39–41% dla margaryny półtłustej), z których [[tłuszcz mleczny]] stanowi najwyżej 3%. Analogiczny produkt o zawartości tłuszczu 62–80%, 41–60% lub poniżej 39% nosi nazwę ''tłuszcze do smarowania X %''.
 
Produkt o nazwie ''margaryna'' (lub ''oleomargaryna'') wyprodukował po raz pierwszy francuski chemik [[Hippolyte Mège-Mouriès]] w 1869 roku, w odpowiedzi na konkurs na zamiennik [[masło|masła]] ogłoszony przez [[Napoleon III Bonaparte|Napoleona III]]. Był to produkt wytwarzany z [[Łój (surowiec)|łoju]] wołowego, który rozdzielano na [[frakcja (chemia)|frakcje]] w procesie [[Krystalizacja|krystalizacji]], a następnie przeprowadzano w [[emulsja|emulsję]] z wodą i mlekiem<ref name="Freeman">{{Cytuj książkę | tytuł = Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry | data = 2005 | rozdział = Margarines and Shortenings | nazwisko r = Freeman | imię r = Ian P. | doi = 10.1002/14356007.a16_145}}</ref>.
 
Produkcja margaryny z ciekłych tłuszczów roślinnych została wprowadzona po odkryciu przez [[Wilhelm Normann|Wilhelma Normanna]] metody ich utwardzania przez uwodornienie (patent GB 1515, 1903),. Obecnie najczęściej stosowanym katalizatorem tej reakcji byłjest [[nikiel]]{{r|Freeman}}. Nie przedostaje się on do finalnego produktu. <ref>{{Cytuj |tytuł = Fakty i mity: margaryna, tłuszcz, cholesterol - Dobre Tłuszcze |data dostępu = 2019-07-03 |opublikowany = dobretluszcze.pl |url = http://dobretluszcze.pl/fakty-i-mity/}}</ref> Dobrej jakości margaryny nie zwierają częściowo uwodornionych olejów roślinnych, o których wiadomo, że są źródłem tłuszczów trans. <ref>{{Cytuj |tytuł = Tłuszcze trans - Dobre Tłuszcze |data dostępu = 2019-07-03 |opublikowany = dobretluszcze.pl |url = http://dobretluszcze.pl/tluszcze-trans-w-produktach-tluszczowych/}}</ref>
[[Plik:Interesterification rxn.png|thumb|center|600px|Przykład uwodornienia cząsteczki lipidu]]
 
Linia 25 ⟶ 19:
W handlu dostępne są także mieszanki margaryny z [[masło|masłem]]. Margaryny twarde z dodatkiem masła zawierają go zwykle około 1%.
 
W Polsce margaryny produkowane są m.in. przez [[Zakłady Tłuszczowe Bielmar]], [[Zakłady Przemysłu Tłuszczowego w Warszawie]], [[Zakłady Tłuszczowe Kruszwica]] oraz [[UpfieldUnilever]].
 
W kilku badaniach wykazano, że spożycie 2 g stanoli i steroli dziennie dodawanych do niektórych margaryn obniża poziom [[Lipoproteina niskiej gęstości|LDL]] o 10%<ref>{{Cytuj | autor = MB Katan, SM Grundy, P Jones, M Law, T Miettinen, R Paoletti | tytuł = Efficacy and safety of plant stanols and sterols in the management of blood cholesterol levels | czasopismo = Mayo Clinic Proceedings| wolumin = 78 | numer = 8 | s = 965–978 | data = 2003 | doi = 10.4065/78.8.965| pmid = 12911045}}</ref>.
 
Nazwa ''margaryna'' jest zastrzeżona dla produktu o określonej zawartości tłuszczów roślinnych lub zwierzęcych (80–90% dla margaryny, 60–62% dla margaryny o zawartości 3/4 tłuszczu, 39–41% dla margaryny półtłustej), z których [[tłuszcz mleczny]] stanowi najwyżej 3%. Analogiczny produkt o zawartości tłuszczu 62–80%, 41–60% lub poniżej 39% nosi nazwę ''tłuszcze do smarowania X %''.
 
Najnowsze badania wspierają dotychczasowe zalecenia żywieniowe, które koncentrują się na ograniczeniu [[Nasycone kwasy tłuszczowe|nasyconych kwasów tłuszczowych]] i zastępowaniu ich [[Nienasycone kwasy tłuszczowe|nienasyconymi kwasami tłuszczowymi]] w celu zapobiegania chorobom układu sercowo-naczyniowego.
 
Zastępowanie produktów o wysokiej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych, np. masła czy oleju kokosowego, produktami bogatymi w nienasycone kwasy tłuszczowe, m.in.: oliwą, olejem rzepakowym, wysokiej jakości margarynami miękkimi, wywiera korzystny wpływ na zdrowie.<ref>{{Cytuj |tytuł = Przegląd publikacji naukowych - Dobre Tłuszcze |data dostępu = 2019-07-03 |opublikowany = dobretluszcze.pl |url = http://dobretluszcze.pl/przeglad-publikacji/ |język = pl-PL}}</ref>
 
== Przypisy ==