Feminatyw: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Linia 4:
'''Feminatywum''' lub '''feminativum''' (liczba mnoga '''feminatywy''' / '''feminatywa''') – określana w językoznawstwie nazwa żeńska. Feminatywy to rzeczowniki rodzaju żeńskiego, które utworzono od rzeczowników męskich, dodając do nich wykładnik żeńskości. Wskazują żeńskość i zawarte w nich formanty feminatywne są potocznie zwane „żeńskimi końcówkami”<ref name=":5">{{Cytuj |autor = |redaktor = Agnieszka Małocha-Krupa |tytuł = Słownik nazw żeńskich polszczyzny |data = 2015 |miejsce = Wrocław |wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego |s = 8}}</ref>. Feminatywy nazywają kobiety ze względu na przysługujący im tytuł, pełnioną funkcję, zajmowane stanowisko oraz wykonywany zawód, a także ze względu na przynależność narodową, pochodzenie, wyznanie, przekonania, właściwości psychiczne i fizyczne, wykonywane czynności itp.<ref name=":7" />
 
Jest to klasa wyrazów o trwale ustalonym żeńskim rodzaju [[Gramatykarodzaj gramatyczny|rodzaju gramatycznym]]<ref name=":6">{{Cytuj |autor = Patrycja Krysiak |tytuł = Rozwój języka polskiego pod względem feminatywów |data = 2011 |url = http://www.umwd.dolnyslask.pl/fileadmin/user_upload/Organizacje_pozarzadowe/Dolnoslaska_Akademia_Gender-Poradnik_Rownosciowy_F-Grejpfrut.pdf}}</ref>. W skład tej klasy [[leksem]]ów wchodzą [[rzeczownik]]i jako części mowy samodzielne składniowo. Do feminatywów nie zalicza się [[przymiotnik]]ów i [[czasownik]]ów, gdyż dla tych części mowy rodzaj jest kategorią fleksyjną<ref name=":6" />.
 
Feminatywy, za Markiem Łazińskim, można zdefiniować jako „rzeczowniki nazywające kobiece zawody i funkcje, najczęściej derywowane od nazw męskich z [[Przyrostek|sufiksem]] kategorii ''feminativum'' lub bezpośrednio od czasowników z sufiksem złożonym kategorii wykonawców czynności” oraz „żeńskie warianty nazw wykonawców czynności oraz osobowych nazw charakterystycznych”<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Marek Łaziński |tytuł = O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa |data = 2006 |isbn = 978-83-01-14806-5 |miejsce = Warszawa |wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN]] |s = 246}}</ref>.
 
== Historia feminatywów w języku polskim ==
[[Plik:Doktorka prawa - feminatyw z 1896 roku.jpg|thumb|Fragment gazety "Wędrowiec"„Wędrowiec” z 1896 roku|300px]]
[[Plik:Protest czytelników i czytelniczek Poradnika Językowego.jpg|thumb|Protest czytelników i czytelniczek „Poradnika Językowego” z roku 1904 przeciwko nazywaniu kobiety doktorem, a nie doktorką]]
=== Okres przedwojenny i międzywojenny ===
Linia 148:
 
== Zobacz też ==
* [[neologizm]]
* [[męska dominacja językowa]]
* [[poprawność polityczna]]
Linia 153 ⟶ 154:
* [[norma stylistyczna]]
* [[egalitaryzm]]
* [[preskryptywizm (językoznawstwo)#Rodzaje preskryptywizmu|preskryptywizm egalitarny]]
 
== Przypisy ==