Wielkie Rowy Afrykańskie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz wykonuje inne drobne poprawki. P.S. Sprawdź proszę moje hasła w czy-wieszu |
data powstania, źródła/przypisy |
||
Linia 2:
[[Plik:EAfrica.png|thumb|Wielkie Rowy Afrykańskie]]
'''Wielkie Rowy Afrykańskie''' – jednostka geograficzna we wschodniej części Afryki obejmująca zespół południkowo rozciągniętych [[rów tektoniczny|rowów tektonicznych]] ([[ryft]]ów). Jej charakterystycznym elementem są strome zbocza i dna częściowo wypełnione jeziorami. Rowy powstały na skutek oddalania się płyty afrykańskiej od płyty arabskiej i somalijskiej, co prowadzi do powolnego (natomiast bardzo szybkiego w skali czasu geologicznego) oddzielania się cypla wschodniej Afryki z Wyżyną Wschodnioafrykańską od większej części kontynentu afrykańskiego. Rowy wschodnioafrykańskie są zauważalne na hipsometrycznej mapie Afryki, a wyraźnie widoczne na mapie geomorfologicznej.
Wielkie Rowy Afrykańskie powstały ok. 20 mln lat temu<ref>Michael J. Benton: ''Gdy życie prawie wymarło. Tajemnica największego masowego wymierania w dziejach Ziemi'', Prószyński Media Sp. z o.o., Warszawa 2017, s. 280, ISBN 978-83-8097-074-8</ref>.
Przedłużeniem Wielkich Rowów Afrykańskich jest rów [[Morze Czerwone|Morza Czerwonego]] i [[Dolina Jordanu|Rów Jordanu]]. Długość całego układu Wielkich Rowów Afrykańskich od Syrii do Mozambiku wynosi 6 tys. km. Powstały one w wyniku ruchów tektonicznych i wylewów lawy – są formą [[dolina ryftowa|doliny ryftowej]]. Ich rozwój zaczął się około 35 mln lat temu w rejonie Morza Czerwonego, polegał na odsuwaniu się płyty litosferycznej, na której leży kontynent afrykański, od płyty [[Półwysep Arabski|Półwyspu Arabskiego]] i reszty Azji; postępował stopniowo ku południowi, gdzie wschodnia Afryka zaczęła się oddzielać od pozostałej części kontynentu około 15 mln lat temu.
Linia 20 ⟶ 22:
Kenijską grupę jezior Wielkiego Rowu Afrykańskiego wpisano na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa UNESCO]].
{{commonscat|Great Rift Valley}}
== Przypisy ==
{{Przypisy|
{{Kontrola autorytatywna}}
|