1998: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Urodzili się: drobne redakcyjne
Linia 13:
* [[4 stycznia]] – odbył się VI Finał [[Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy|Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy]].
* [[8 stycznia]] – premiera filmu ''[[Godziny szczytu]]''.
* [[10 stycznia]] – w [[Słupsk]]u został śmiertelnie pobity przez policjanta 14-letni kibic miejscowej drużyny koszykarskiej, co wywołało kilkudniowe [[Zamieszki w Słupsku (1998)|zamieszki]] w mieście.
* [[20 stycznia]] – [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|prezydent]] [[Aleksander Kwaśniewski]] powołał pierwszą [[Rada Bezpieczeństwa Narodowego|Radę Bezpieczeństwa Narodowego]].
* [[23 stycznia]] – premiera filmu ''[[Młode wilki 1/2]]''.
Linia 24:
* [[23 lutego]] – ratyfikowano [[konkordat]] pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i [[Watykan]]em.
* [[24 lutego]] – podczas niezgodnej z przepisami penetracji nieużywanego wyrobiska w [[Kopalnia Węgla Kamiennego Niwka-Modrzejów|KWK Niwka-Modrzejów w Sosnowcu]], w pozbawionej tlenu atmosferze zginęło sześciu ratowników górniczych.
* [[1 marca]] – uruchomiono sieć telefonii komórkowej [[IdeaOrange (sieć telefonii komórkowejPolska)|Idea]].
* [[9 marca]] – pierwotne wydanie [[Yahoo! Messenger]] pod nazwą Yahoo! Pager
* [[20 marca]]:
Linia 41:
* [[25 kwietnia]] – wszedł w życie [[Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską (1993)|Konkordat między Polską a Stolicą Apostolską]].
* [[4 maja]] – ukazał się album ''[[Ostateczny krach systemu korporacji]]'' grupy [[Kult (zespół muzyczny)|Kult]].
* [[25 maja]] - Sąd Gospodarczy w Bydgoszczy ogłosił upadłość [[Romet|Rometu]]u.
* [[26 maja]] – w [[Warszawa|Warszawie]] została oddana do użytku stacja metra [[A13 Centrum (stacja metra)|Centrum]]. Długość jedynego w Polsce [[metro|metra]] osiągnęła wówczas 12 km.
* [[1 czerwca]] – rozpoczęła działalność pierwsza polska [[platforma cyfrowa]] ''[[Wizja TV]]''.
* [[3 czerwca]] – sieć komórkowa [[Plus (sieć telefonii komórkowej)|Plus]] uruchomiła usługę [[Plus na Kartę#Simplus|Simplus]].
* [[25 czerwca]] – na parkingu przed swym domem w Warszawie został zamordowany były komendant główny [[Policja Państwowa|Policji]] gen. [[Marek Papała]].
* [[18 lipca]] – ustawa o podziale kraju na 16 [[Województwo|województw]].
* [[24 lipca]] – Sejm uchwalił ustawę o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego [[Podział administracyjny Polski|podziału terytorialnego państwa]], przywracającą od [[1 stycznia]] [[1999]] roku [[powiatPowiat (Polska)|powiaty]]y i zakładającą podział kraju na 16 województw.
* [[29 lipca]] – ''[[Prząśniczka]]'' została oficjalnym hejnałem [[Łódź|Łodzi]].
* [[7 sierpnia]] – minister [[Jacek Dębski]] anulował decyzję o zawieszeniu władz [[Polski Związek Piłki Nożnej|Polskiego Związku Piłki Nożnej]].
Linia 61:
* [[21 września]] – [[Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie|GPW]] w Warszawie uruchomiła indeks giełdowy [[MIDWIG]].
* [[25 września]] – w [[Szczecin]]ie rozpoczęło się biennale poetyckie imienia [[Konstanty Ildefons Gałczyński|Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego]] - ''Gałczynalia''.
* [[11 października]] – [[Wybory samorządowe w Polsce w 1998 roku|wybory do trójszczeblowego samorządu]] ([[gmina]], [[powiat]], województwo).
* [[13 października]]:
** [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm RP]] uchwalił ustawę o [[Ubezpieczenia społeczne|systemie ubezpieczeń społecznych]].
Linia 68:
* [[18 października]] – Powszechny Bank Gospodarczy z siedzibą w Łodzi zaoferował po raz pierwszy dostęp do rachunku bankowego przez [[Internet]], rozpoczynając historię polskiej bankowości internetowej.
* [[20 października]] – były [[Kanclerze Niemiec|kanclerz Niemiec]] [[Helmut Kohl]] został odznaczony [[Order Orła Białego|Orderem Orła Białego]].
* [[29 października]] – [[Andrzej Gołaś (ur. 1946)|Andrzej Gołaś]] został [[PrezydenciPrezydent miasta Krakowa|prezydentem Krakowa]].
* [[30 października]] – zakończono wydobycie w [[Kopalnia Węgla Kamiennego Morcinek|KWK Morcinek]].
* [[6 listopada]] – powstała pierwsza polska platforma satelitarna [[CYFRACyfra+]].
* [[11 listopada]] – w katastrofie samolotu szkolnego [[PZL TS-11 Iskra|TS-11 Iskra]] pod [[Otwock]]iem zginęli obaj piloci, mjr pil. Tomasz Pajórek i mjr pil. Mariusz Oliwa, wykonujący lotnicze rozpoznanie pogody przed paradą z okazji [[Narodowe Święto Niepodległości|Święta Niepodległości]].
* [[13 listopada]] – premiera filmu ''[[U Pana Boga za piecem]]''.
* [[15 listopada]] – weszła w życie ustawa umożliwiająca zawieranie tzw. [[ŚlubWyznaniowa konkordatowyforma zawarcia małżeństwa|ślubów konkordatowych]].
* [[20 listopada]] – premiera filmu ''[[Historia kina w Popielawach]]''.
* [[24 listopada]] – z [[Biblioteka Naukowa Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie|biblioteki naukowej PAN]] w Krakowie skradziono pierwodruk dzieła [[Mikołaj Kopernik|Mikołaja Kopernika]] ''[[De revolutionibus orbium coelestium]]''.
Linia 99:
* [[9 stycznia]] – w Stanach Zjednoczonych został [[Patenty na oprogramowanie|opatentowany]] [[PageRank]] - zespół [[algorytm]]ów stanowiący podstawę [[Oprogramowanie|oprogramowania]] [[Wyszukiwarka Google|wyszukiwarki internetowej Google]].
* [[11 stycznia]] – w wiosce Sidi Hammad, 30 km na południe od [[Algier]]u, islamscy terroryści zamordowali co najmniej 120 osób.
* [[12 stycznia]] – 19 europejskich krajów podpisało protokół dodatkowy do [[Konwencja o Prawachprawach Człowiekaczłowieka i Biomedycyniebiomedycynie|Konwencji o Prawachprawach Człowiekaczłowieka i Biomedycyniebiomedycynie]], zakazujący [[klonowanie|klonowania]] ludzi.
* [[13 stycznia]] – włoski pisarz [[Alfredo Ormando]] dokonał w [[Watykan]]ie aktu [[Samospalenie (forma samobójstwa)|samospalenia]] w proteście przeciwko stosunkowi [[Kościół katolicki|Kościoła katolickiego]] do [[Homoseksualizm|homoseksualistów]].
* [[21 stycznia]] – papież [[Jan Paweł II]] rozpoczął podróż apostolską na [[Kuba|Kubę]].
Linia 106:
* [[28 stycznia]]:
** otwarto pierwszy odcinek [[Metro w Sofii|sofijskiego metra]].
** otwarto wielofunkcyjny [[Stade de France|stadion sportowy]] w [[Saint-Denis (SeineSekwana-Saint-Denis)|Saint-Denis]], na przedmieściach [[Paryż]]a.
** 26 osób powiązanych z [[Tamilskie Tygrysy|Tamilskimi Tygrysami]] ze [[Sri Lanka|Sri Lanki]] zostało skazanych na śmierć przez indyjski sąd za udział w zamachu na premiera [[Rajiv Gandhi|Rajiva Gandhiego]] w maju 1991 roku.
* [[29 stycznia]] – [[Japonia]], Kanada, Rosja, USA oraz państwa członkowskie [[Europejska Agencja Kosmiczna|ESA]] podpisały umowę o budowie [[Międzynarodowa Stacja Kosmiczna|Międzynarodowej Stacji Kosmicznej]].
Linia 140:
* [[19 marca]] – [[Atal Bihari Vajpayee]] został po raz drugi [[Premierzy Indii|premierem Indii]].
* [[20 marca]] – otwarto pierwszą autostradę łączącą afrykańskie wybrzeża [[Ocean Atlantycki|Atlantyku]] i [[Ocean Indyjski|Oceanu Indyjskiego]] (między [[Walvis Bay]] w [[Namibia|Namibii]] a [[Maputo]] w [[Mozambik]]u).
* [[21 marca]] – papież [[Jan Paweł II]] rozpoczął [[82 podróżPodróż apostolska Jana Pawła II do Nigerii|podróż apostolską do Nigerii]].
* [[22 marca]] – urzędujący [[Prezydenci Kosowa|prezydent]] [[Ibrahim Rugova]] wygrał wybory prezydenckie, a jego [[Demokratyczna Partia Kosowa]] jednoczesne wybory do parlamentu [[Kosowo|Kosowa]].
* [[23 marca]]:
Linia 162:
** były minister francuskiego rządu [[Maurice Papon]] został skazany na 10 lat za przestępstwa, jakich się dopuścił wobec [[Żydzi|Żydów]] w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]].
* [[5 kwietnia]] – w [[Japonia|Japonii]] otwarto najdłuższy na świecie most wiszący [[Most Akashi Kaikyō|Akashi Kaikyō]] (3 911 m).
* [[6 kwietnia]] – [[Pakistan]] przeprowadził pierwszy test [[Medium-RangePocisk Ballisticbalistyczny Missileśredniego zasięgu|pocisku balistycznego średniego zasięgu]] ''Ghauri''.
* [[8 kwietnia]] – premiera filmu ''[[Taxi]]''.
* [[10 kwietnia]] – [[Wielka Brytania]] i [[Irlandia]] zawarły tzw. [[Porozumienie wielkopiątkowe]].
* [[11 kwietnia]] – armia kambodżańska zajęła ostatnią dużą bazę [[Komunistyczna Partia Kambodży|Czerwonych Khmerów]] w [[Anlong’Ânlóng VengVêng]].
* [[17 kwietnia]]:
** [[Radu Vasile]] został [[Premierzy Rumunii|premierem Rumunii]].
Linia 224:
* [[7 sierpnia]] – w wyniku [[Al-Ka’ida#zamachy|ataków terrorystycznych Al-Kaidy]] na ambasady [[Stany Zjednoczone|USA]] w stolicach [[Kenia|Kenii]] i [[Tanzania|Tanzanii]] śmierć poniosły 224 osoby, a 4 500 zostało rannych.
* [[10 sierpnia]] – [[Al-Muhtadee Billah]], najstarszy syn sułtana [[Brunei]] [[Hassanal Bolkiah|Hassanala Bolkiaha]], został oficjalnie mianowany księciem Brunei i następcą tronu.
* [[15 sierpnia]] – [[RealPrawdziwa IRAIrlandzka Armia Republikańska|prawdziwa IRA]] (RIRA) dokonała zamachu terrorystycznego w [[Omagh]], podczas którego zginęło 29 osób, a setki zostały ranne.
* [[17 sierpnia]] – około 1700 żołnierzy z krajów należących do NATO i współpracujących z nimi państw [[Europa Wschodnia|wschodnioeuropejskich]] rozpoczęło manewry wojskowe w [[Albania|Albanii]]. Ćwiczenia odbyły się w sytuacji wojny domowej w sąsiadującej z Albanią [[Jugosławia|jugosłowiańskiej]] prowincji [[Kosowo]], gdzie większość stanowili [[Albańczycy]].
* [[20 sierpnia]] – w odwecie za zamachy na amerykańskie ambasady w [[Kenia|Kenii]] i [[Tanzania|Tanzanii]] lotnictwo amerykańskie zbombardowało bazy [[Al-Ka’ida|Al-Kaidy]] w [[Afganistan]]ie. Zniszczona została też fabryka farmaceutyczna w sudańskim [[Chartum]]ie, gdzie miała być produkowana broń chemiczna dla terrorystów.
Linia 245:
* [[29 września]] – na [[Sri Lanka|Sri Lance]], krótko po starcie z [[Dżafna|Dżafny]] został [[Katastrofa lotu Lionair 602|zestrzelony]] samolot [[An-24]]; zginęło 55 osób.
* Październik – stworzenie standardu dla [[C++]].
* [[11 października]] – Jan Paweł II kanonizował [[EdytaEdith Stein|EdithEdytę Stein]].
* [[14 października]] – w północnej [[Kanada|Kanadzie]] otwarto kopalnię diamentów [[Ekati]].
* [[17 października]] – w [[Nigeria|Nigerii]], w okolicy miasta Jesse, około 1200 osób kradnących ropę naftową zginęło w [[Transport rurociągowy|eksplozji rurociągu]].
Linia 255:
* [[27 października]] – [[Gerhard Schröder]] pokonał w wyborach na kanclerza [[Niemcy|Niemiec]] [[Helmut Kohl|Helmuta Kohla]].
* [[28 października]]:
** prezydent [[Bill Clinton]] podpisał [[DMCA|Digital MilleniumMillennium Copyright Act]].
** samolot linii [[Air China]] został uprowadzony przez pilota Yuan Bina na [[Republika Chińska|Tajwan]]; porywacza aresztowano.
* [[29 października]]:
Linia 268:
* [[6 listopada]] – [[Hugo Chávez]]<ref name="newsweek.pl">{{Cytuj stronę | url = http://www.newsweek.pl/swiat/---nie-zyje-prezydent-wenezueli-hugo-chavez,102133,1,1.html | tytuł = Nie żyje prezydent Wenezueli Hugo Chávez | opublikowany = newsweek.pl | język = pl | data dostępu = 2017-11-08}}</ref> został wybrany na prezydenta [[Wenezuela|Wenezueli]].
* [[12 listopada]] – [[Daimler-Benz]] połączył się z [[Chrysler]]em, tworząc korporację [[Daimler AG|Daimler-Chrysler]].
* [[20 listopada]] – został wyniesiony na orbitę [[ZarjaZaria (moduł Międzynarodowej Stacji Kosmicznej)|pierwszy moduł]] ''[[Międzynarodowa Stacja Kosmiczna|Międzynarodowej Stacji Kosmicznej]]'' (ISS).
* [[22 listopada]] – w referendum narodowym została zatwierdzona nowa [[Konstytucja Albanii]].
* [[24 listopada]] – [[Émile Lahoud]] został [[prezydenci Libanu|prezydentem Libanu]].
Linia 307:
* [[9 kwietnia]] - [[Elle Fanning]], amerykańska aktorka
* [[11 kwietnia]] - [[Ayano Shimizu]], japońska tenisistka
* [[21 kwietnia]] - [[Bedoes]], polski raper i autor tekstów
* [[22 kwietnia]] - [[Aleksandra Pospiełowa]], rosyjska tenisistka
* [[24 kwietnia]] – [[Ryan Newman]], amerykańska aktorka
Linia 338:
* [[19 grudnia]] – [[Frans (piosenkarz)|Frans]], szwedzki piosenkarz
* [[20 grudnia]] – [[Kylian Mbappé]], francuski piłkarz
* [[22 grudnia]] – [[G Hannelius|Genevieve Hannelius]], amerykańska aktorka
* [[23 grudnia]] – [[Julia Wieniawa]], polska aktorka i piosenkarka
 
Linia 388:
** [[Tadeusz Ślusarski]], polski lekkoatleta, mistrz olimpijski w [[skok o tyczce|skoku o tyczce]] (w wypadku samochodowym) (ur. [[1950]])
* [[20 sierpnia]] – [[Kazimierz Dziewanowski]], polski pisarz, dziennikarz, reportażysta, podróżnik, dyplomata (ur. [[1930]])
* [[26 sierpnia]] – [[Frederick Reines]], amerykański fizyk, laureat [[NagrodaLaureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki|Nagrody Nobla]] (ur. [[1918]])
* [[29 sierpnia]] - [[Henryk Bąk (polityk)|Henryk Bąk]], polski działacz ludowy, [[Prezydium Sejmu|wicemarszałek Sejmu]] (ur. [[1930]])
* [[31 sierpnia]] – [[Józef Kuropieska]], polski generał, poseł na Sejm PRL II i III kadencji z ramienia PZPR (ur. [[1904]])
Linia 416:
 
== Nagrody Nobla ==
* [[NagrodaLaureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki|z fizyki]] – [[Robert B. Laughlin|Robert Laughlin]], [[Horst Störmer]], [[Daniel C. Tsui|Daniel Chee Tsui]]
* [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|z chemii]] – [[Walter Kohn]], [[John Pople|John A. Pople]]
* [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny|z medycyny]] – [[Robert F. Furchgott|Robert Furchgott]], [[Louis Ignarro]], [[Ferid Murad]]
* [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|z literatury]] – [[José Saramago]]
* [[Laureaci Pokojowej Nagrody Nobla|nagroda pokojowa]] – [[John Hume]], [[David Trimble]]