Jerzy Urban: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m WP:REFNIEUŻYTE: wstawiam informacje o nieużytym przypisie "biul"
m →‎Życiorys: drobne merytoryczne
Linia 37:
Pochodzi z inteligenckiej, zasymilowanej rodziny [[Żydzi|żydowskiej]], związanej ze środowiskiem robotniczym [[Łódź|Łodzi]]. Urodził się jako syn [[Jan Urban (dziennikarz)|Jana Urbacha]], dziennikarza, członka [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]], współwłaściciela dziennika „[[Głos Poranny]]” oraz Marii z domu Brodacz (1900–1994){{odn|Urban|1992|s=5}}{{odn|Urban|1992|s=6}}.
 
Swoje wczesne dzieciństwo spędził w Łodzi. Mieszkał przy [[Ulica Piotrkowska w Łodzi|ulicy Piotrkowskiej]] 134, w poprzecznej oficynie na pierwszym piętrze{{r|rajtu}}. Jesienią 1939 przeniósł się wraz z rodziną do [[Lwów|Lwowa]]. Ojciec Jerzego otrzymał tam posadę inżyniera w Państwowym Instytucie Projektowania Miast<ref>{{Cytuj stronę|url=https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-b&request=000009078&find_code=SYS&local_base=ARS10|tytuł=Profil Jana Urbana na stronie Biblioteki Sejmowej|autor=|opublikowany=|język=|data dostępu=2018-05-19}}</ref>. Cała rodzina przyjęła radzieckie obywatelstwo. Po [[Atak Niemiec na ZSRR|ataku Niemiec na Związek RadzieckiZSRR]] musieli się ukrywać na [[Kresy Wschodnie|Kresach Wschodnich]]. Początkowo przebywali w podolskiej wsi [[Budzanów]] koło [[Trembowla|Trembowli]], później w [[Tarnopol]]u<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Karyna Andrzejewska |tytuł = Urban ...byłam jego żoną... z Karyną Andrzejewską rozmawia Radosław Piszczek |data = 1993 |isbn = 9788390089706 |miejsce = Gdańsk |wydawca = Philobiblon}}</ref><ref name=":0">{{Cytuj stronę|url=https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/93357|tytuł=Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL|autor=|opublikowany=katalog.bip.ipn.gov.pl|język=|data dostępu=2018-12-28}}</ref>. Od 1944 mieszkali najpierw w [[Chełm]]ie, później w [[Lublin]]ie. Do Łodzi wrócili na przełomie stycznia i lutego 1945{{r|wyborcza.pl}}.
 
Jerzy Urban uczęszczał do siedemnastu różnych szkół podstawowych i średnich{{r|wyborcza.pl}}, m.in. [[II Liceum Ogólnokształcące im. Gabriela Narutowicza w Łodzi|II Liceum Ogólnokształcącego im. Gabriela Narutowicza]] oraz [[III Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki w Łodzi|III Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki]] w Łodzi. W 1948 wstąpił do [[Związek Młodzieży Polskiej|Związku Młodzieży Polskiej]], którego był aktywnym działaczem. Krótko przed maturą przeniósł się z rodziną do [[Warszawa|Warszawy]]. W 1951 ukończył tamtejsze [[XIV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Warszawie|XIV Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica]]<ref>{{Cytuj stronę|url=https://dzieje.pl/postacie/jerzy-urban|tytuł=Jerzy Urban|autor=|opublikowany=dzieje.pl|język=|data dostępu=2018-12-27}}</ref>.
Linia 51:
W 1983 w poufnym liście do gen. [[Czesław Kiszczak|Czesława Kiszczaka]] zaproponował utworzenie w [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL|Ministerstwie Spraw Wewnętrznych]] specjalnego pionu propagandowego, którego celem miałoby być m.in. „programowanie i realizacja czarnej propagandy” oraz „prowadzenie przemyślanej, zręcznej i stałej kampanii na rzecz zmiany obrazu [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|SB]], [[Milicja Obywatelska|MO]] i [[Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej|ZOMO]] w społeczeństwie i inicjowanie akcji tych służb dla ocieplenia ich wizerunku”, do którego polecał m.in. [[Mariusz Walter|Mariusza Waltera]], gdyż to „najzdolniejszy w ogóle redaktor telewizyjny w Polsce”. Ostatecznie ten specjalny pion propagandowy nie został powołany.
 
W marcu 1983 opublikował felieton oskarżający [[Maksymilian Maria Kolbe|Maksymiliana Kolbe]] o bycie w [[Dwudziestolecie międzywojenne|okresie międzywojennym]] antysemitą. Artykuł wzbudził gwałtowny sprzeciw strony katolickiej. W sprawie owej publikacji Episkopat skierował protest do premiera gen. Wojciecha Jaruzelskiego, zaprotestował także [[Polski Związek Katolicko-Społeczny|PZKS]], a 17 posłów wystosowało interpelację sejmową w tej sprawie. Wicepremier [[Mieczysław Rakowski]] wyraził ubolewanie, że użyto „słów i określeń niestosownych, które mogą być odczute jako uwłaczające”. Jerzy Urban złożył wtedy na ręce gen. Jaruzelskiego dymisję motywując to faktem, że „nie chce stwarzać szefowi rządu dodatkowych kłopotów z drugorzędnych powodów, a jednocześnie nie może wyrzec się wyrażania swojej opinii”. Dymisja nie została jednak przyjęta. Od tego momentu Urban przestał publikować felietony pod swoim nazwiskiem i zaczął publikację felietonów w piśmie „Tu i Teraz” pod pseudonimem „Jan Rem”<ref>[[Janusz Zabłocki]] „Dzienniki 1982-1986. Tom III. cz.2”, IPN 2013, str. 157</ref>.
 
We wrześniu 1984, na miesiąc przed zabójstwem ks. [[Jerzy Popiełuszko|Jerzego Popiełuszki]], ukazał się felieton ''Seanse nienawiści'' Jerzego Urbana, krytykujący ks. [[Jerzy Popiełuszko|Jerzego Popiełuszkę]] jako [[Girolamo Savonarola|Savonarolę]] antykomunizmu{{r|popiel}}.
 
Nie zaprotestował przeciwko nagonce [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych PRL|Ministerstwa Spraw Wewnętrznych]] kierowanego przez gen. [[Czesław Kiszczak|Czesława Kiszczaka]] na osoby homoseksualne w latach 80. W 1986 pytany o [[Akcja „Hiacynt”|akcję „Hiacynt”]] w wywiadzie dla amerykańskiej prasy zaprzeczył, jakoby kiedykolwiek miała ona miejsce{{r|hiac}}.