Wiadukt kolejowy w Zdrojowisku: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
art.
 
Linia 44:
==Konstrukcja==
Kratownice wiaduktu wykonane są ze stalowych [[Kształtownik|kształtowników profilowanych]] w większości z [[ceownik]]ów i [[kątownikKątownik (metalurgia)|kątowników]]ów. [[Belka|Belki]] kratowe,(kratownice) ograniczone są od góry [[Pas (mechanika)|pasem górnym]] a od dołu pasem dolnym. Belki główne połączono, belkami usztywniającymi (wiatrownicami), czyli tężnikami, połączeniem [[nitNit (technika)|nitowym]]owym. Boki pasów tworzą belki skrajne z podwójnych ceowników, które połączone są między sobą kształtownikami poziomymi. Pas dolny i górny połączone są [[Krzyżulec (budownictwo)|krzyżulcami]]- przekątniami ułożonymi ukośnie i słupami ułożonymi pionowo. Na belkach głównych górnego pasa przęsła wykonany jest pomost jezdny. Do belek głównych pomostu górnego przytwierdzone są belki poprzeczne-poprzecznice, na których ułożone są belki podłużne- podłużnice. Na podłużnicach opiera się pokład, część przejazdowa. Pylony i przyczółki zakończone są [[Cios (architektura)|ciosami]] pod łożyskowymi, na których ułożone są łożyska, stanowiące punkty [[Podpora|podparcia]] przęseł na pylonach. Pylony i cztery przyczółki – po dwa dla każdego z torów zbudowano z kamienia, i wyłożono okładziną z czerwonego piaskowca. Dla zmniejszenia ciężaru w pylonach wykonano prostokątne otwory o [[Łuk (architektura)|łukowym sklepieniu]] (jeden większy w dolnej i dwa mniejsze w górnej [[Kondygnacja|kondygnacji]]<ref>[https://polska-org.pl/785839,foto.html?idEntity=562982 Otwory w pylonach]</ref>.
==Historia==
Autorem budowy [[Śląska Kolej Górska|Śląskiej Kolei Górskiej ''Schlesische Gebirgsbahn'']] był Carl Eduard Kruger . W roku 1856 przeprowadzono pierwsze pomiary terenowe pod budowę końcowego etapu Śląskiej Koleji pomiędzy [[Wałbrzych]]em a [[Kłodzko|Kłodzkiem]] i [[Międzylesie|Międzylesiem]]m. Linia w obecnej formie została wytyczona w 1876 r i różni się dość znacznie od pierwotnego projektu. Na posiedzeniu sejmu pruskiego z 17 czerwca 1874 roku, uchwałą w sprawie rozbudowy państwowej sieci kolejowej przydzielono na budowę ponad 8 milionów talarów. Jesienią podjęto rozporządzenie ministra w sprawie wywłaszczenia gruntów, a Królewska Dyrekcja [[Kolej Dolnośląsko-Marchijska|[Koleij Dolnośląsko-Marchijskiej]] ([[język niemiecki|niem.]] ''Niederschlesisch-Märkische Eisenbahn'', ''NME'') otrzymała polecenie przystąpienia do budowy linii. Wykup gruntów, rozpoczęto w 1875 r i zakończono w 1877 r. Budowę podzielono na pięć odcinków, z biurami budowlanymi w [[Wałbrzych]]u, [[Jedlina-Zdrój|Jedlinie-Zdróju]], [[Bartnica|Bartnicy]], [[Nowa Ruda|Nowej Rudzie]] oraz w [[Kłodzko|Kłodzku]]. Roboty rozdzielono pomiędzy sześciu wykonawców. Budowę rozpoczęto od strony Kłodzka. Prace na odcinku Wałbrzych – Nowa Ruda były przedsięwzięciem szczególnie trudnym, gdyż szlak [[Trasowanie|wytrasowano]] zboczem głównego grzbietu [[Góry Sowie|Gór Sowich]]. Pokonanie głębokich, poprzecznych dolin między Wałbrzychem a Nową Rudą wymagało budowy wielu mniejszych obiektów inżynieryjnych oraz dużych stalowych [[most]]ów, [[wiadukt]]ów i [[Tunel (budownictwo)| tuneli]]. Prace ziemne oraz budowa tuneli i mostów miały miejsce w latach 1879–1880. Pierwszy łatwiejszy odcinek z Kłodzka do Nowej Rudy uruchomiono 15 października 1879 r. W 1880 r. po wybudowaniu trzech znacznej długości tuneli i ośmiu wielkich stalowych wiaduktów oraz wielu [[Kładka|kładek]], [[Przepust|przepustówprzepust]]ów i [[most]]ów oddano odcinek z Nowej Rudy do Wałbrzycha. Budowa wiaduktu w Zdrojowisku podlegała dyrekcji w Nowej Rudzie. Prace budowlane i ziemne zlecono miejscowym firmom' większość robotników stanowili Włosi i Czesi. Kratownice przęseł wiaduktu wykonywano na miejscu budowy, dostarczane elementy metalowe łączono nitami. Na początku linia w całości była jednotorowa. W latach 1907-1912 dołożono drugi tor a na dwóch środkowych kratownicach toru południowego podwieszone dodatkowe, [[Łuk (mechanika)|łukowe kratownice]]<ref>[https://polska-org.pl/3483909,foto.html?idEntity=562982 Widok wiaduktu od strony południowej przed zabudową drugiego toru rok 1905-1910]</ref> <ref>[https://polska-org.pl/3483884,foto.html?idEntity=562982 Widok wiaduktu od strony południowej po zabudowie drugiego toru rok 1939]</ref>.
==Stan obecny==
Obecnie przejazd odbywa się północną konstrukcją wiaduktu. Z południowej konstrukcji w początkowych latach XX wieku zdemontowano tor. Wiadukt znajduje się w złym stanie technicznym<ref>[https://polska-org.pl/785840,foto.html?idEntity=562982 Wiadukt w 2009r.]</ref>.