Dialektyka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Podstawowe pojęcia: drobne redakcyjne
Linia 92:
Dialektyka definiuje argumentację jako świat składający się z [[byt]]ów. między którymi występuje wiele różnych [[Relacja|relacji]]. Byty dialektyczne dzieli się na [[termin]]y, [[Teza|tezy]] i systemy. Podstawowe relacje między bytami określane są jako wynikanie, opozycja, sprzeczność, porządek systematyczny i porządek hierarchiczny. Akt w dialektyce polega na aktualizacji relacji między bytami, na przykład wynikanie urzeczywistnia się przez analizę, a opozycja przez definiowanie. Ludzki rozum jest zdolny rozpoznać tylko niewielką część z potencjalnych aktualizacji. Rozpoznana aktualizacja terminu przyjmuje formę tezy, która może występować jako [[definicja]], [[postulat]] lub [[twierdzenie]]. Zestaw [[Przesłanka|przesłanek]] i [[Wniosek|wniosków]] wynikających z tezy tworzy [[system]], który jest zbiorem [[Zdanie|zdań]] powiązanych przez [[sylogizm]]y. Ten zbiór sylogizmów jest skończony{{odn|Bogdanowska|2008|s=35}}..
 
Pierwsze przesłanki systemu, czyli byty, z których drogą stopniowej aktualizacji tworzy się tezę, określane są jako [[doktryna]] systemu{{odn|Adler|2001|s=142}}. Byty tworzące doktrynę nazywane są [[topos]]ami{{odn|Bogdanowska|2008|s=35}}. Doktryna uznawana jest za prawdziwą, gdy toposy są prawdopodobne. Pierwsze przesłanki uznaje się za prawdopodobne, gdy opierają się na opinii wspólnej wszystkim ludziom, opinii podzielanej przez większość lub na autorytecie{{odn|Ross|2005|s=33}}.
 
Poza zakres dialektyki wykraczają relacje między bytami dialektycznymi a bytami niedialektycznymi, na przykład faktami empirycznymi{{odn|Adler|2001|s=157–158}}.