Thomas Müntzer: Różnice pomiędzy wersjami

|opis grafiki = '''''Portret Thomasa Müntzera'''''<br />flamandzkiFlamandzki miedzioryt autorstwa [[Gaspar Bouttats|Gaspara Bouttatsa]], 1690

[[Plik:Thomas Muentzer, Prague Manifesto (autograph).jpg|thumb|240px|[[Manifest praski]] napisany przez Thomasa Müntzera w 1521. Autor wzywałWzywał w nim do utworzenia „nowego Kościoła”, który będzie „bronił słowa Bożego”]]

'''Thomas Müntzer''', także '''Münzer''' (ur. w [[1489]] lub [[1490]] w [[Stolberg (Harz)|Stolberg]], zm. [[27 maja]] [[1525]] w [[Mühlhausen/Thüringen|Mühlhausen]]) – [[Anabaptyzm|anabaptysta]], [[teolog]] ewangelicki, jeden z pierwszych przywódców [[Reformacja|reformacji protestanckiej]]. Początkowo zwolennik inicjatora reformacji [[Marcin Luter|Marcina Lutra]], następnie w opozycji do niego. Ideolog i przywódca [[Wojna chłopska w Niemczech|wojny chłopskiej]] w [[Królestwo Niemieckie|Niemczech]]<ref name="Müntzer">{{Cytuj stronę | url = https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Muenzer-Thomas;3944418.html | tytuł = Thomas Müntzer | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = [[Encyklopedia PWN (internetowa)|Encyklopedia PWN]] | opublikowany = | oznaczenie = | strony = | język = pl | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 20182019-08-2418}}</ref>. Żonaty z [[Ottilie Müntzer|Ottilią von Gersen]], miał z nią dwóch synów<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.bauernkriege.de/gersen.html | tytuł = Ottilie von Gersen | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = 2016-12-27 | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = | oznaczenie = | strony = | język = de | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 20182019-08-2418}}</ref>.

Thomas Müntzer pochodził z [[Mieszczaństwo|mieszczańskiej]] rodziny. [[Immatrykulacja|Immatrykulował]] się na [[Uniwersytet w Lipsku|uniwersytecie]] w [[Lipsk]]u, potem studiował we [[Frankfurt nad Odrą|Frankfurcie nad Odrą]] jednocześnie pracując jako nauczyciel. W 1513 został wyświęcony na [[Ksiądz|księdza]] i skierowany do kościoła świętego Michała w [[Brunszwik]]u. Ponadto uczył w małej prywatnej szkole dla zamożnych synów chłopów<ref name="Madejski">{{Cytuj stronę | url = http://kairos.chat.edu.pl/2016-4/slowo-boze-cos-wiecej-niz-pismo-swiete-sebastian-madejski/ | tytuł = Słowo Boże to coś więcej niż Pismo Święte | nazwisko = | imię = | autor = [[Sebastian Madejski]] | autor link = | data = 2016-12-27 | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = | oznaczenie = | strony = | język = pl | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 20182019-08-2418}}</ref>. Po studiach teologicznych został [[Duchowieństwo|duchownym]] wiążąc się z reformacją. Od 1520 [[predykant]] ([[kaznodzieja]] protestancki) w [[Zwickau]]<ref name="Müntzer" /> gdzie został jednym z „proroków” (''[[Pięć darów służby]]'') – prowadził działalność kaznodziejską nie tylko w Zwickau ale także w całej [[Elektorat Saksonii|Saksonii]]<ref>[[Kazimierz Lepszy]]: ''Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia'', Warszawa 1968, s. 336.</ref>. W 1521 przebywał w [[Praga|Pradze]] gdzie wygłaszał [[Kazanie|kazania]] w [[Kaplica Betlejemska w Pradze|Kaplicy Betlejemskiej]] i [[Kościół Najświętszej Marii Panny przed Tynem|Kościele Najświętszej Marii Panny przed Tynem]] oraz napisał [[manifest praski]]. Od 1523 działał w [[Allstedt]] głosząc kazania w kościele świętego Jana, przystąpił do reformy [[Liturgia|liturgii]], napisał porządek [[Nabożeństwo|nabożeństwa]] i traktat o urzędzie kościelnym. Stworzył w tajemnicy militarną organizację, która 24 marca 1524 zniszczyła małą [[Kaplica|kaplicę]] w wiosce Mallerbach koło Allstedt, prawdopodobnie z powodu różnic w poglądach między księdzem z Mallerbach a samym Müntzerem<ref name="Madejski" />.

W 1524 zerwał z Lutrem po czym propagował swoje poglądy między innymi w [[Turyngia|Turyngii]], [[Alzacja|Alzacji]] i [[Stara Konfederacja Szwajcarska|Szwajcarii]]<ref name="Müntzer" />. Pod wpływem Müntzera na przełomie 1524 i 1525 powstał pierwszy program powstańców chłopskich, zwany ''[[Artikelbrief]]''. W kwietniu 1525 stanął na czele powstania chłopskiego w Turyngii. 15 maja dowodził powstańcami w [[Bitwa pod Frankenhausen|bitwie pod Frankenhausen]] która zakończyła się totalną klęską chłopów. Müntzerowi udało się uciec z pola bitwy na strych w mieście, gdzie został wykryty. Symulowałsymulując chorobę psychiczną. Został poddany [[Tortura|torturom]], osądzony i osądzony.uznany za [[Herezja|heretyka]] Następniea przetransportowanonastępnie goprzetransportowany do Mühlhausen i [[Ścięcie (kara)|ściętościęty]] mieczem. Ciężarna żona Müntzera została [[Zgwałcenie|zgwałcona]] przez żołnierza wojsk saksońskich. Pozostawiono ją przy życiu, jej dalszy los oraz jej synów nie jest znany<ref name="Madejski" />.

* {{Cytuj stronę | url = http://www.thomas-muentzer.de/ | tytuł = Thomas-Müntzer-Gesellschaft e.V. | nazwisko = | imię = | autor = | autor link = | data = | rok = | miesiąc = | praca = | opublikowany = | oznaczenie = | strony = | język = de en es fr nl ru ja | archiwum = | zarchiwizowano = | id = | cytat = | data dostępu = 20182019-08-2418}}