Kokoszka (ptak): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ercé (dyskusja | edycje)
plik
ToSter (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
Linia 55:
 
; '''Cechy gatunku''' : Brak wyraźnego [[dymorfizm płciowy|dymorfizmu płciowego]]. Wierzch ciała i skrzydła oliwkowobrązowawe. Głowa, szyja, pierś i boki łupkowoszare. Brzuch białawy, zaś pokrywy podogonowe białe. Czerwony dziób zakończony żółto. Nogi długie barwy żółtozielonej, z bardzo długimi palcami, na bokach których znajdują się wąskie fałdy skóry (bez błon pławnych, które są u łysek). Na czole naga rogowa blaszka koloru czerwonego. Na boku ciała widoczny biały pas biegnący równolegle do dolnego brzegu skrzydeł. Młode brązowe z zielonkawą blaszką, ale bez czerwonej tarczki na czole i dwubarwnego dzioba. Pisklęta czarne z czerwoną plamą wokół dzioba i prześwitującą między piórami niebieską skórą wokół oczu. Gatunek osiadły lub koczujący. Tylko północne populacje wędrują na południe i zachód. Płynąc po wodzie kurka jest wysoko wynurzona nad wodę i kiwa równomiernie ogonem i głową. Usłyszeć można jej przenikliwe „kiruk” lub „krik”, w czasie toków także nocami.
: Blisko spokrewniony [[Modrzyk zwyczajny|modrzyk]] jest cały lśniąconiebieski. Ma długi i gruby czerwony dziób i podobnie czerwoną tarczkę na czole. ZnacznieKokoszka jest znacznie mniejsza od łyski i od niej smuklejsza.
: Poszczególne podgatunki nieco różnią się między sobą. Podgatunki [[Stary Świat|Starego Świata]] mają blaszkę na czole w kształcie eliptycznym, najszerszą w części środkowej o zaokrąglonym szczycie. Podgatunki [[Nowy Świat (geografia)|Nowego Świata]] mają niemal kwadratową blaszkę najszerszą na szczycie. ''G. c. meridionalis'' i ''G. c. orientalis'' mniejsze o stalowoszarych pokrywach skrzydłowych oraz bez oliwkowego odcienia wierzchu ciała. ''G. c. pyrrhorrhoa'' ma pokrywę podogonową barwy cielistej. ''G. c. guami'' jest ciemniejszy. ''G. c. cachinnans'' wygląda jak ''G. c. chloropus'' lecz ma odmienny kształt blaszki na czole i dłuższy dziób, nogi i palce. ''G. c. cerceris'' ma wierzch raczej oliwkowy. ''G. c. sandvecensis'' z dużą tarczą czołową i czerwonymi stopami. ''G. c. pauxilla'' jest mniejszy niż ''G. c. cachinnans'' i o szarobrązowym wierzchu ciała. ''G. c. garmani'' większy i ciemniejszy niż ''G. c. chloropus'' oraz o wierzchu w bardziej ołowianym odcieniu.
; '''Wymiary średnie''' :długość ciała ok. 28–40 cm<br />rozpiętość skrzydeł ok. 50–55 cm<br />masa ciała ok. 170–490 g
; '''Biotop''' : Zbiorniki wodne o zróżnicowanej wielkości z gęstą roślinnością podwodną oraz nadwodną nad stawami, wolno płynącymi rzekami, bagnami i sadzawkami w parkach.
; '''Toki''' : Ptaki osiadłe zaczynają toki już późną jesienią. Na lęgowiska populacje wędrowne przylatują natomiast w połowie marca. Tu łączą się w pary i zajmują swoje rewiry. Samce próbują zaimponować samicom, pokazując im białe pokrywy podogonowe, które pełnią funkcję sygnalną. Poza tym udają czyszczenie piór. Samica wybiera partnera, ale to on szuka terytorium i miejsca na gniazdo.<br />U kokoszek wodnych zachodzi częściowe odwrócenie ról płci. Samiec więcej czasu spędza na opiece nad potomstwem, a w trakcie łączenia się w pary to samice toczą walki o małe, ale bardzo opasłe samce. Tłumaczy się to dłuższym czasem spędzanym przez przyszłych ojców na gnieździe. Poczyniono też obserwacje, kiedy samice składały jaja do gniazd dwóch samców<ref>{{cytuj książkę|imię=Henryk|nazwisko=Szarski|tytuł=Historia zwierząt kręgowych |wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN|data=1998}}</ref>.
; '''Gniazdo''' : Gniazda na ziemi pod osłoną roślin, na zwałach trzcin w wodzie, na zatopionych przedmiotach (może zatem być pływające) lub na niskich gałęziach. Zbudowane z suchych liści, trzcin, turzyc lub manny, ukryte w roślinności.
; '''Jaja''' : W ciągu roku wyprowadza 1 do 4 lęgów (zazwyczaj 1 lub 2), składając w marcu – sierpniu (Europa), w porze deszczowej (wschodnia Afryka), lutym – wrześniu (środkowa Afryka), przez cały rok (południowa Afryka), kwietniu – czerwcu (Ameryka Północna) 5 do 11 żółtawych lub szarawych jaj w brunatne plamki o różnej wielkości.
Linia 65:
[[Plik:Common Moorhen.jpg|left|thumb|Samica ''G. c. galeata'' z pisklętami]]
[[File:Gallinula chloropus MHNT.ZOO.2010.11.67.1.jpg|thumb| ''Gallinula chloropus'']]
 
; '''Okres lęgowy''' :
 
Jaja wysiadywane są przez okres 17 do 22 dni przez obydwoje rodziców na przemian. Pisklęta opuszczają gniazdo po kilku dniach, dobrze pływają w 3 dniu życia, a nurkują w 8 dniu. Do tego czasu karmią je oboje rodzice, a pisklęta z późniejszych lęgów są również karmione przez starsze rodzeństwo. Już po opuszczeniu gniazda pisklęta długo w nim, lub w jednym z dodatkowych gniazd zbudowanych przez samca, nocują. Samodzielnie potrafią żerować po 3 tygodniach. Podczas rozpoczęcia drugiego lęgu w czerwcu i lipcu pisklętami opiekuje się samiec. Zdarza im się nawet wyprowadzać III lęg. Rodzice mogą opuszczać tereny lęgowe i przenosić się na inne obszary, gdzie po założeniu „gniazda do spania” zajmują się wychowywaniem młodych. W gnieździe młode śpią w nocy i przebywają w czasie chłodnej pogody.
; '''Pożywienie''' : Pokarm mieszany – bezkręgowce wodne, np. małże i owady, nasiona, owoce i zielone części roślin wodnych i bagiennych. Zbiera go zarówno na lądzie, jak i na powierzchni wody i pod wodą. Dobrze pływa i nurkuje, a także chodzi po drzewach.