Sojuz-Apollo: Różnice pomiędzy wersjami

Statek Apollo był przeznaczony do załogowych wypraw na [[Księżyc]], a nie do [[Niska orbita okołoziemska|bliskoziemskich]] lotów satelitarnych. Nie trzeba było zabierać aż tyle materiałów pędnych. Zabrano 1200  kg dla głównego silnika i 1300  kg dla silników korekcyjnych. Zmniejszyło to masę statku z 28 000  kg do 15 200  kg, z czego 6800  kg przypadło na konstrukcję członu rakietowego. Usunięto dwa z czterech głównych zbiorników, usunięto jeden zbiornik sprężonego [[Hel (pierwiastek)|helu]] i część [[Akumulator elektryczny|akumulatorów]]. Załadowano znacznie więcej wyposażenia do kabiny załogi, zwiększyło to masę kabiny do 5900  kg. Kabina miała 5 iluminatorów. W jednym z nich był zainstalowany wizjer optyczny. Cały statek miał długość 13 m i średnicę 3,9 m. Dla przeprowadzenia lotu umieszczono w kabinie Apollo dodatkowe wyposażenie:

We wspólnej ekspedycji Sojuz-Apollo trzeba było rozwiązać problem uzgodnienia atmosfer obu statków. Zdecydowano się zachować oryginalne atmosfery. To zmusiło konstruktorów do dodania nowego elementu konstrukcyjnego, a mianowicie śluzy powietrznej. Ustalono, że zostanie ona skonstruowana przez specjalistów amerykańskich i wystartuje z Ziemi wraz ze statkiem Apollo. Była to w pełni samodzielna komora z własnymi systemami sterowniczymi i termoregulacyjnymi, umożliwiająca astronautom egzystencję oraz komunikację między statkami. Śluza ta stykała się ze statkiem Apollo jedną ze swoich powierzchni czołowych. Drugą swobodną płaszczyzną czołową łączyła się ze statkiem Sojuz. Śluza stanowiła hermetyczną komorę cylindryczną, posiadającą w płaszczyznach czołowych włazy z pokrywami. Zewnętrzna średnica komory wynosiła około 1,5 m, pojemność około 3 m³. Ponieważ astronauci i kosmonauci mieli przechodzić kilkakrotnie z kabiny do kabiny, trzeba było zabrać odpowiednio duże zapasy tlenu i azotu do wypełniania wnętrza śluzy. Zgromadzono je w dwóch kolistych zbiornikach umieszczonych na zewnątrz śluzy. Obie pokrywy śluzy otwierały się do wnętrza członu zabezpieczając przejście o średnicy około 800  mm. Na pokrywach zamontowane były regulatory ciśnienia i mechanizmy umożliwiające otwieranie włazów z obu stron. Śluza została wyposażona w układ łączności radiowej, miała własny – wizualny i dźwiękowy – system sygnalizacji informujący o zakłóceniach w pracy urządzeń. System przechowywania i podawania tlenu, i jego mieszaniny z azotem służył do podawania tych gazów do wnętrza śluzy w zależności od kierunku przejścia: przy przejściu z Sojuza do Apollo przekazywał on do śluzy czysty tlen, a przy przejściu odwrotnym – jego mieszaninę z azotem. Wydalany przez astronautów [[Dwutlenek węgla|ditlenek węgla]] był pochłaniany z atmosfery śluzy przez układ oczyszczania. Konstrukcja statków umożliwiała też przejście astronautów i kosmonautów między nimi po zewnętrznej stronie statków.

Start statku Sojuz z załogą złożoną z Leonowa i Kubasowa nastąpił 15 lipca 1975 o godzinie 12:20:00 ([[Uniwersalny czas koordynowany|UTC]]). Statek rozpoczął bliskoziemski lot na wysokości od 186,5 do 222,1  km. Nachylenie płaszczyzny orbity 51,785°. W czasie czwartego okrążenia wokół Ziemi kosmonauci zwiększyli prędkość lotu o 3,6  m/s. Następnie zmniejszyli ciśnienie w kabinach do 520  mm Hg i wzbogacili atmosferę [[tlen]]em. W następnym dniu lotu o godzinie 0:40,8 (w czasie 17 okrążenia) zwiększyli prędkość o 11,8  m/s, w wyniku czego [[perygeum]] wyniosło 222,6  km, a [[Apsyda (astronomia)|apogeum]] 225,4  km. Na tej wysokości nastąpiło spotkanie z Apollo. Start Apollo nastąpił 15 lipca 1975 o godzinie 19:50:01 UTC. Parametry początkowe – perygeum 149  km, apogeum – 168  km. Następnie zwiększając prędkość przekształcili orbitę na kołową na wysokości 167  km.

Połączenie statków nastąpiło 17 lipca 1975 o godzinie 16:09:09. Statki leciały wtedy nad [[Portugalia|Portugalią]]. Prędkość w chwili zetknięcia różniła się o 0,25  m/s, a boczne przesunięcie miało wartość 82  mm. Lot połączonych statków trwał 43 godziny 54 minuty i 11 sekund, czyli do godziny 8:14 w dniu 19 lipca 1975. W tym czasie miały miejsce czterokrotne odwiedziny. W dniu 17 lipca 1975 o godzinie 19:18 otwarty został luk między śluzami a kabiną laboratoryjną statku Sojuz, wówczas Leonow ze Staffordem po raz pierwszy podali sobie ręce w kosmosie, po czym Stafford i Slayton weszli do statku Sojuz. Astronauci i kosmonauci wykonali wiele czynności oficjalnych i upamiętniających to zdarzenie (podpisanie odpowiednich dokumentów, wysłuchanie pozdrowień [[Leonid Breżniew|Leonida Breżniewa]] i [[Gerald Ford|Geralda Forda]], wymiana pamiątek i tak dalej). Pierwsze spotkanie przedłużyło się o godzinę i piętnaście minut. Stafford i Slayton wrócili do Apollo o godzinie 22:45. W dniu 18 lipca 1975 o godzinie 9:02 nastąpiły kolejne odwiedziny, trwały do godziny 15:16. W tym czasie Brand przeszedł do statku Sojuz, a Leonow do statku Apollo. Odbyła się transmisja telewizyjna z obu statków, fotografowano i nakręcono filmy. Podpisano dalsze dokumenty i wykonano inne oficjalne czynności. Trzecia wizyta miała miejsce 18 lipca 1975 o godzinie 15:28. Tym razem Stafford i Leonow przeszli do statku Sojuz, a Kubasow z Brandem do statku Apollo. Po raz pierwszy odbyła się konferencja prasowa, podczas której astronauci i kosmonauci odpowiadali na pytania dziennikarzy. Ostatnie – czwarte – przejście odbyło się 18 lipca 1975 o godzinie 19:15. Stafford i Kubasow wrócili do swoich statków. Całą tę akcję zakończono o godzinie 22:06.

W dniu 19 lipca 1975 o godzinie 12:03 statki rozłączyły się i odsunęły na odległość 220 m. Następnie Sojuz zaczął się przybliżać do Apollo i przyłączył się do niego o godzinie 12:33:39. O godzinie 15:00:29 statki ostatecznie rozłączyły się. Do godziny 19:09 wykonywały eksperyment, wymagający oddalania się od siebie na odległość do 1000 m. O godzinie 19:09 statek Apollo zaczął oddalać się od Sojuza z prędkością 0,6  m/s. W tym momencie parametry Apolla: perygeum 220,8  km, a apogeum 222,1  km. Apollo poruszał się za Sojuzem i w czasie każdego okrążenia pozostawał w tyle o 9  km. Parametry charakteryzujące orbitę Sojuza 19: perygeum 219,4  km, a apogeum 216,8  km, poruszał się nieco niżej i nieco szybciej niż Apollo. Lądowanie kabiny Sojuza nastąpiło 21 lipca 1975 o godzinie 10:50:51,4. Hamowanie statku Apollo zaczęło się 24 lipca 1975 o godzinie 20:37:47 a wkrótce potem kabina Apollo wodowała na [[Ocean Atlantycki|Oceanie Atlantyckim]].

* Uniwersalny piec. W śluzie powietrznej znajdował się piec elektryczny, w którym można było podgrzewać badane próbki do temperatury od 700 do 1050  °C. Badaniom tym poddano różne materiały: [[Aluminium|glin]], [[krzem]], [[german]].

* [[załogoweZałogowe loty kosmiczne 1971-1980(1971–1980)]]