Mikołaj Trąba: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje) uzupełnienie, dodane linki zewnętrzne |
drobne redakcyjne, poprawa linków |
||
Linia 14:
|data śmierci = [[2 grudnia]] [[1422]]
|miejsce śmierci = [[Węgry]]
|1. funkcja =
|1. funkcja - okres = 1412 – 1422
|2. funkcja = Prymas Polski i Litwy
Linia 39:
|www =
}}
'''Mikołaj Trąba''' herbu [[Trąby (herb szlachecki)|Trąby]] (ur. ok. [[1358]] w [[Sandomierz]]u, zm. [[2 grudnia]] [[1422]] w Lubicy na [[Spisz]]u<ref name="Trąba">{{cytuj stronę| url = http://www.archidiecezja.pl/historia_archidiecezji/poczet_arcybiskupow/mikolaj_traba.html| tytuł = Mikołaj Trąba| data dostępu = 2015-11-13| autor = | opublikowany = www.archidiecezja.pl| praca = | data = | język =}}</ref>) – polski duchowny katolicki, notariusz królewski od 1390 roku, [[podkanclerzy koronny]] 1403–1412, [[arcybiskup]] [[Halicz (miasto)|halicki]] 1410-1412, [[Biskupi gnieźnieńscy|arcybiskup gnieźnieński]] od 1412, pierwszy [[prymas]] Polski od 1417. Sprowadził tytuł prymasa dla siebie i swoich następców z soboru w Konstancji. Od roku 1417 każdy
== Życiorys ==
Syn naturalny Jakuba [[
Doradca [[Władysław II Jagiełło|Władysława II Jagiełły]], zwolennik aktywnej polityki antykrzyżackiej. Jako podkanclerz stał na czele kancelarii królewskiej Jagiełły. Kancelaria ta wydała, datowany w Opatowie na dzień 10 sierpnia 1409 roku, jeden z memoriałów, który przypominał o zasługach Jagiełły w dziele chrystianizacji Litwy i wzywał wszystkich adresatów do nieudzielania pomocy Zakonowi przeciw chrześcijańskiej Polsce, kontynuującej ten proces. O Krzyżakach zaś orędzie głosiło:
Linia 48:
''To tylko jedno ich życzenie aby mogli cudze kraje jakimkolwiek bądź sposobem posiadać. Nie ma wątpliwości, że kiedyś, jeżeli ich Bóg Opatrzny nie ukróci, wszystkie państwa i królestwa pod ich przemocą uklękną. Bezkarność ich nie dopuszcza, aby wola szła za rozumem, ale wymaga przeciwnie, iżby rozum podlegał woli. I ten jest wszystek ich cel i żądanie, swoje w ręku dzierżyć, a cudze zabierać albo nań godzić. Zawsze chcieliby z dobra drugich korzystać, a swego nikomu nie użyczyć; do nabywania rzeczy cudzych nie używają środków prawnych i godziwych, ale gwałtów, zaborów wreszcie takich, nigdy nie poddając się dobrowolnie powrócić nie chcą ani słuchają czyichkolwiek praw czy wyroków. A im kto więcej z miłości i cierpliwości, przed nimi się upokarza, tym oni dumniej pogardzając tą pokorą z szyderstwem go depcą.''<ref>[http://www.kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=22382 ''Lites ac res geste inter Polonos Ordinemque Cruciferorum''] tom 2, Poznań 1892, dok. nr XLIX, s. 436 - 439. Przekład polski w: [https://books.googleusercontent.com/books/content?req=AKW5Qacq3JiHiOkvR9HXCWEHURoA25ZDkrggIpxGuFKwT6CazF8lOeMT2hBq0B7ahRazSUfmAFQz5SdxWZa371Yc72iPMx_MKFeSMyL3t-svjlJzv3JT6xUUQ7JOY_WwIAiDbXqQLJ7TekFHvHfxRZxmrTA-rqSTfV7KZxKRSI0fbrQdJKePcb7K_3YsotP_MUNqmiQuVACVkOfBQ1dbKd5gXoP4RwQEaqkPiSnXHAYQCI6HEN3UtmlpR6yYqUtPUNi2Hl3bHrzu ''Jana Długosza kanonika krakowskiego dzieła wszystkie'', Tom 4], red. [[Aleksander Narcyz Przezdziecki]], 1868, s. 549 - 552.</ref>
Drugi memoriał, datowany w Wolborzu 9 września 1409 roku, odpierał zarzuty Krzyżaków przeciw królowi "''jakoby przy pomocy pogan chciał wytępić prawdziwą religię Chrystusa''". W 29 artykułach memoriał wolborski wykładał polskie skargi przeciw Zakonowi i jego polityce kłamstw i zaborów (bracia zakonni zostali nazwani "''synami diabła''")<ref>{{Cytuj|autor=Andrzej Nowak|tytuł=Dzieje Polski. Tom III. "Królestwo zwycięskiego orła"|data=Kraków 2017}} str. 250.</ref>. Brał udział w [[Bitwa pod Grunwaldem|bitwie grunwaldzkiej]] przy królu, a po bitwie przeglądał przywileje klasztorne i kierował notariuszami spisującymi łupy i wysyłającymi pisma. Z nadania królewskiego, przez kilka miesięcy po bitwie pod Grunwaldem – do czasu odbicia zamku przez inflanckie posiłki landmarszałka Berna von Hevelmanna – pan na [[Kowalewo Pomorskie|Kowalewie Pomorskim]]. W czasie trwania oblężenia [[Malbork]]a w
Przewodniczył polskiej delegacji na [[sobór w Konstancji|soborze w Konstancji]] 1414–1418, został wysunięty jako kandydat na [[papież]]a<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.polskieradio.pl/historia/artykul140035_kandydat_na_papieza.html| tytuł = Kandydat na papieża| data dostępu = 2010-07-29| autor = | opublikowany = www.polskieradio.pl| praca = | data = 2010-02-26| język =}}</ref>. Mając na celu uzyskanie [[pontyfikat]]u, zasilił antypolską koalicję, czym zraził do siebie mu współczesnych. W 1418 papież [[Marcin V]] ofiarowywał mu godność [[kardynał|kardynalską]], Mikołaj jednak odmówił, gdyż inaczej podporządkowałby się wyłącznej władzy papieży. Papież zadowolił się nadaniem Mikołajowi tytułu '''Primas Regni''', który miał pozostać stałą funkcją [[
Z jego inicjatywy spisano ''[[Kronika konfliktu|Cronica conflictus Wladislai Regis Poloniae cum Cruciferis anne Christi 1410]]'' i wydano tzw. [[Statuty Trąby]] w 1420 r.
| |||