Akcent wyrazowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
drobne redakcyjne
Linia 7:
Rodzaje akcentu ze względu na użyte [[fonetyka|środki fonetyczne]]:
* akcent dynamiczny (ekspiracyjny, ekspiratoryjny, ekspiratoryczny) – akcentowana sylaba wymawiana jest z większą siłą, intensywnością
* akcent toniczny (melodyczny, prozodyczny) – akcentowana sylaba wymawiana jest specjalnym (np. wyższym) [[intonacja (językoznawstwo)|tonem]] (na przykład w języku szwedzkim, lubserbsko-chorwackim japońskimi słoweńskim{{odn|Mistrík|1993|s=354}})
* akcent iloczasowy (rytmiczny)  – akcentowana sylaba jest [[iloczas|wymawiana dłużej]].
 
Linia 23:
* albo ruchomy – w różnych formach danego wyrazu może padać na różne sylaby.
 
Obok akcentu wyrazowego wyróżnia się również tzw. akcent logiczny (zdaniowy){{odn|Mistrík|1993|s=354}} – wymawianie z naciskiem w zdaniu tych wyrazów, które są uważane przez mówiącego za bardziej istotne dla przekazywanej treści. Te ważniejsze części są wysuwane na początek wypowiedzenia lub na jego koniec.
 
== Przykłady w językach ==
Linia 44:
 
; Inne języki
W niektórych językach akcent wyrazowy jest [[cecha fonologiczna relewantna|cechą fonologiczną relewantną]], na przykład [[język hiszpański|hiszp.]] ''te gusto'' (lubisz mnie) i ''te gustó'' (polubiłeś(aś) go/ją). W języku czeskim akcent jest inicjalny i pada na pierwszą sylabę zestroju akcentowego (dó Prahy). {{fakt|W innych językach, przykładowo [[język kałmucki|kałmuckim]] i [[język koreański|koreańskim]], akcent nie występuje w ogóle.|data=2015-05}}
 
== Zobacz też ==
Linia 59:
* {{Cytuj książkę | odn = tak| nazwisko = Bąk | imię = Piotr | tytuł = Gramatyka języka polskiego - zarys popularny | wydawca = [[Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”]] | miejsce = Warszawa | data = 1977 | strony = | isbn = 83-214-0923-7}}
* {{Cytuj książkę | odn = tak| nazwisko = Nagórko | imię = Alicja | tytuł = Zarys gramatyki polskiej | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 2007 | strony = | isbn = 978-83-01-15390-8}}
* {{Cytuj książkę|imię=Jozef |nazwisko=Mistrík|tytuł=Encyklopédia jazykovedy|wydanie=1|rok=1993|isbn =8021502509|miejsce=Bratysława|wydawca=Obzor|oclc=29200758 |język=sk|odn=tak}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}