Ruch Huti: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m ort. było "władzą", winno być: "władzom"
lit., jęz.
Linia 1:
{{Inne znaczenia|ruchu politycznego|[[Huti (Nepal)]]|bez kropki=nie}} [[Plik:Ansarullah Flag Vector.svg|mały|Symbol ruchu Huti jest zarazem deklaracją części jego poglądów. W tłumaczeniu z arab. slogany te znaczą: "[[Takbir|Bóg jest wielki]]<nowiki> | śmierć Ameryce | śmierć Izraelowi | przekleństwo Żydom | zwycięstwo islamowi".</nowiki>]]'''Huti,''' '''Husi''' ([[Język arabski|arab.]] الحوثيون‎), zbrojna część jako '''Ansar Allah''' (arab. أنصار الله, [[Język polski|pol.]] Poplecznicy boga) – jemeński [[Ruch polityczny|ruch]] o charakterze polityczno-militarnym, skupiający plemiona [[Zajdyci|zajdyckie]] (jeden z odłamów [[Szyizm|szyizmu]]) zamieszkujące w większości północno-zachodni [[Jemen]].
 
JegoWiększość większośćjego członków jest zajdytami, jednego z odłamów szyizmu występującego niemal wyłącznie w Jemenie<ref>{{Cytuj |tytuł = zajdyci - Encyklopedia PWN - źródło wiarygodnej i rzetelnej wiedzy |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = encyklopedia.pwn.pl |url = https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/zajdyci;3999937.html |język = pl}}</ref>. Są oni znaczną mniejszością religijną w tym kraju. W przeszłości zajdyci sprawowali władze w państwowości jemeńskiej<ref>{{Cytuj |tytuł = Zajdyci - Zapytaj.onet.pl - |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = zapytaj.onet.pl |url = https://zapytaj.onet.pl/encyklopedia/8878,,,,zajdyci,haslo.html |język = pl}}</ref>. Pierwotnie współczesny ruch powstał na początku lat 90. XX wieku w [[Sada (muhafaza)|muhafazie Sada]] w Jemenie. Funkcjonował wówczas jako Asz-Szabab al-Mumin (Wierząca Młodzież)<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Bethan McKernan Middle East correspondent |tytuł = Who are the Houthis and why are they fighting the Saudi coalition in Yemen? |czasopismo = The Guardian |data = 2018-11-21 |data dostępu = 2019-02-08 |issn = 0261-3077 |url = https://www.theguardian.com/world/2018/nov/21/who-are-the-houthis-fighting-the-saudi-led-coalition-in-yemen |język = en-GB}}</ref><ref name=":2">{{Cytuj |autor = The New York Times |tytuł = Who Are the Houthis of Yemen? |czasopismo = The New York Times |data = 2015-01-20 |data dostępu = 2019-02-08 |issn = 0362-4331 |url = https://www.nytimes.com/2015/01/21/world/middleeast/who-are-the-houthis-of-yemen.html |język = en-US}}</ref>. Pierwszym przywódcą ruchu był Husajn Badreddin al‑Huti. Miał on liczne osobiste związki z [[Iran|Iranem]]; spędził tam część swojego życia i pozostawał w bliskich stosunkach z ajatollahem [[Ali Chamenei|Alim Chameneim]]. Nazwa ruchu została później wzięta od jego nazwiska<ref name=":0">{{Cytuj |autor = JSK Internet |tytuł = NOTATKA BBN: Sytuacja w Jemenie |czasopismo = Biuro Bezpieczeństwa Narodowego |data = |data dostępu = 2019-02-8 |url = https://www.bbn.gov.pl/pl/prace-biura/publikacje/analizy-raporty-i-nota/6470,NOTATKA-BBN-Sytuacja-w-Jemenie.html}}</ref>. Huti zachowują tradycyjnie dobre stosunki z szyickim Iranem i jego sojusznikami<ref>{{Cytuj |tytuł = Wojna o wpływy. Konflikt Saudów i Iranu [ANALIZA] |data dostępu = 2019-02-08 |opublikowany = PolskieRadio.pl |url = https://polskieradio.pl/art3_1565833}}</ref>.
 
Początkowa działalność była pokojowa. Dopiero w 2004 Huti rozpoczęli antyrządową rebelierebelię przeciw sunnickim władzom centralnym. Powodem wystąpień była amerykańska interwencja w Iraku, którą rządzący popierali<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Jemen: jest porozumienie między rebeliantami a prezydentem? |czasopismo = TVN24.pl |data = |data dostępu = 2019-02-8 |url = http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/media-prezydent-jemenu-porozumial-sie-z-rebeliantami,508106.html}}</ref><ref name=":2" />. W tym samym roku został zabity przez jemeńskie siły bezpieczeństwa dotychczasowy lider Husajn Badreddin al‑Huti. Przywództwo w ruchu obejmowali następnie kolejno jego trzej bracia<ref name=":1" />. Konflikt ten trwa nadal z różnym nasileniem. Huti odnosili w większości z nich zwycięstwa. Obecnie, w lutym 2019, Huti są jednym z głównych uczestników wojny domowej w Jemenie, która wybuchła po tym jak ruch ten w styczniu 2015 dokonał zamachu stanu, a wcześniej zajął stolicę [[Sana|Sanę]] we wrześniu 2014<ref>{{Cytuj |tytuł = Held hostage |czasopismo = The Economist |data = 2015-01-22 |data dostępu = 2019-03-15 |issn = 0013-0613 |url = https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2015/01/22/held-hostage}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Yemenis are shocked by Houthis' quick capture of Sana'a |data dostępu = 2019-03-15 |opublikowany = Middle East Eye édition française |url = http://www.middleeasteye.net/fr/in-depth/features/yemenis-are-shocked-houthi-s-quick-capture-sanaa-690971750 |język = fr}}</ref>.
 
{{Osobny artykuł|Rebelia szyitów w Jemenie|Wojna domowa w Jemenie (od 2015)}}Ruch deklaruje się jako [[Antysemityzm|antysemicki]] i antyizraelski. Mniejszość Żydowska w Jemenie stawała się wielokrotnie ofiarą jego prześladowań<ref>{{Cytuj |autor = Rod Nordland |tytuł = Persecution Defines Life for Yemen’s Remaining Jews |czasopismo = The New York Times |data = 2015-02-18 |data dostępu = 2019-02-08 |issn = 0362-4331 |url = https://www.nytimes.com/2015/02/19/world/middleeast/persecution-defines-life-for-yemens-few-jews.html |język = en-US}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = The New York Times |tytuł = Who Are the Houthis of Yemen? |czasopismo = The New York Times |data = 2015-01-20 |data dostępu = 2019-02-08 |issn = 0362-4331 |url = https://www.nytimes.com/2015/01/21/world/middleeast/who-are-the-houthis-of-yemen.html |język = en-US}}</ref>.