Wiśnia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: wulgaryzmy lub nieodpowiednie słownictwo (filtr nadużyć) usuwanie dużej ilości tekstu (filtr nadużyć) VisualEditor
m Wycofano edycje użytkownika 176.97.31.35 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Szoltys-bot.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 32:
|wikiwerek =
}}
'''Wiśnia''' (''Cerasus'' [[Philip Miller|Mill.]]) – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] roślin należący do rodziny [[różowate|różowatych]] (''Rosaceae''). Występuje w około 60 gatunkach w strefie umiarkowanej półkuli północnej, głównie we wschodniej [[Azja|Azji]]. W [[Polska|Polsce]] w stanie naturalnym występują tylko dwa [[gatunek (biologia)|gatunki]] wiśni: [[wiśnia karłowata]], rosnąca na wyżynach południowych, prawnie chroniona, oraz [[wiśnia ptasia]], zwana trześnią.
== siema ludzie jak tam zycie ==
 
== Morfologia ==
; Pokrój: Drzewa lub krzewy.
; [[Liść|Liście]]: Jajowate lub eliptyczne.
; [[Kwiat]]y: [[kwiat promienisty|Promieniste]], 5-krotne, białe lub różowe w [[baldaszek|baldaszkach]] lub [[baldachogrono|baldachogronach]].
; [[Owoc]]e: Kuliste [[pestkowiec|pestkowce]] zawierające kulistą [[Pestkowiec|pestkę]] i soczysty [[miąższ]].
 
== Systematyka ==
; Uwagi taksonomiczne:
Według nowszych [[taksonomia|ujęć taksonomicznych]] jest to synonim rodzaju ''Prunus'' L. <small>[[Species Plantarum|Sp. Pl. 473. 1753]]</small><ref>{{Cytuj stronę |url=https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxon/taxonomysearch.aspx?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2010-02-05}}</ref>.
; Pozycja w [[system Reveala|systemie Reveala]] (1993-1999):
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''Magnoliophytina'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[różowe]] (''Rosidae'' Takht.), nadrząd ''Rosanae'' Takht., rząd [[różowce]] (''Rosales'' Perleb), podrząd ''Rosineae'' Erchb., rodzina [[różowate]] (''Rosaceae'' Juss.), plemię ''Ceraseae'' Rchb., rodzaj wiśnia (''Cerasus'' Mill.)<ref name=A>{{cytuj stronę |url= http://web.archive.org/web/20040826023114/http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/P/R/Prunus.htm|tytuł=Systematyka rodzaju ''Cerasus'' |autor =Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-01-23|język=en}}</ref>. Systematyka tego taksonu według CrescentBloom jest jednak niekonsekwentna, w innym bowiem miejscu zaliczony on został do gatunku ''Prunus cerasus'' w obrębie rodzaju'' Prunus''<ref name=A/>.
; Gatunki [[Flora roślin naczyniowych Polski|flory Polski]]<ref name="checklist2002">{{VascularPlantsPoland|2002}}</ref>:
* [[wiśnia ptasia]] (wiśnia dzika, trześnia, czereśnia) ''Cerasus avium'' (L.) Moench
* [[wiśnia karłowata]] (wisienka stepowa) ''Cerasus fruticosa'' Pall.
* [[wiśnia osobliwa]] – ''Cerasus ×intermedia'' Host – gatunek uprawiany
* [[wiśnia piłkowana]] (w. japońska) ''Cerasus serrulata'' G. Don., [[synonim (taksonomia)|syn.]] ''Prunus serrulata'' Lindl. – gatunek uprawiany
* [[wiśnia pospolita]] (w. zwyczajna) (''Cerasus vulgaris'' Mill. , syn. ''C. austera'' (L.)Borkh., syn.''Prunus cerasus'' L. ) – gatunek uprawiany
* [[wiśnia wonna]] (w. antypka, antypka) ''Cerasus mahaleb'' (L.) Mill., syn. ''Prunus mahaleb'' L.
{{Zobacz też|Śliwa}}
 
== Zastosowanie ==
* [[Rośliny uprawne|Roślina uprawna]]: uprawia się je jako [[Owoce jadalne|drzewa owocowe]].
* [[Rośliny ozdobne|Roślina ozdobna]]: uprawiana w [[park]]ach i ogrodach.
* [[Sztuka kulinarna]]: smaczne owoce znajdują zastosowanie w kuchni. Z wiśni robi się także [[Nalewka (napój alkoholowy)|nalewkę]] – [[wiśniówka (wódka)|wiśniówkę]].
* [[Sadownictwo]]: czereśnia ptasia jest szeroko wykorzystywana jako [[Podkładka (ogrodnictwo)|podkładka]] do szczepienia wiśni przeznaczonych do hodowli na glebach żyznych. Do hodowli na glebach ubogich jako podkładki używa się [[Wiśnia wonna|antypki]].
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}