Znak (semiotyka): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
drobne redakcyjne |
||
Linia 5:
Znak to nośnik [[informacja|informacji]], który funkcjonuje albo w oparciu o naturalną, instynktowną wiedzę człowieka wynikającą z jego funkcjonowania w środowisku dotyczącą istniejących mechanizmów przyczynowo-skutkowych np. [[dym]] - znak ognia, [[gorączka]] - znak choroby itp. i wtedy określa się go jako '''[[znak naturalny]]'''. Cechą charakterystyczną znaku naturalnego jest brak nadawcy - nawet ślad zwierzęcia na piasku nie ma nadawcy sensu ''stricto'', ponieważ zwierzę nie było ''świadomym autorem [[komunikat]]u'' który wynikałby z pozostawionego śladu. Znaki naturalne dzielą się na '''równoczesne''' (objawy) i '''nierównoczesne''' (''Ślady'' – jak wspomniany [[Trop (łowiectwo)|ślad]] zwierzęcia, informujący o jego obecności w danym miejscu w przeszłości. ''Zapowiedzi'' – informujące o mającym nastąpić zjawisku np. ciemne [[Chmura (meteorologia)|chmury]] jako zapowiedź [[deszcz]]u).
'''Znak''' może też stanowić element lub całość świadomie sformułowanego komunikatu - mówimy wtedy o '''sygnale''', który jest intencjonalny, posiada nadawcę i odbiorcę oraz funkcjonuje w oparciu o pewną przyjętą, umowną konwencję - dlatego też mówimy o ''znakach konwencjonalnych''. Znajomość [[Konwencja w sztuce|konwencji]] jest w tym wypadku czynnikiem warunkującym możliwość odbioru komunikatu. Np. w europejskim kręgu kulturowym [[sowy|sowa]] jest kojarzona z mądrością i rozwagą (zob. [[Sowa Ateny]]), może być zatem ''znakiem'' tych dwóch pojęć. Dla [[Egipcjanie|Egipcjanina]] zaś Sowa będzie znakiem [[śmierć|śmierci]] i [[magia|magii]], której należy unikać - dlatego bez stosownego objaśnienia może on mieć problemy ze zrozumieniem,
W dalszej perspektywie '''znaki konwencjonalne''' dzielą się na '''motywowane''' (ikoniczne) i '''niemotywowane''' (arbitralne). Ikoniczne opierają się na podobieństwie formy znaku oznaczającego i elementu oznaczanego np. [[znak drogowy]] ostrzegający przed dziećmi mogącymi wtargnąć na jezdnię zawiera schematyczne wyobrażenie dwójki dzieci. Z kolei już znak drogowy ''[[zakaz wjazdu]]'' nie jest w żaden sposób powiązany formą z treścią komunikatu - przez co uznaje się go za [[znak arbitralny]].
Do znaków arbitralnych zaliczamy również '''symbole''' - znaki umownie zastępujące określone wartości, pojęcia (np
Np. [[dym]] może być znakiem w komunikacji [[Indianie|Indian]].
|