Qian Xuesen: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
drobne redakcyjne
Linia 21:
 
== Życie w Chinach ==
Qian Xuesen urodził się w [[Hangzhou]], stolicy prowincji [[Zhejiang]], 180 km na południowy zachód od [[Szanghaj]]u. Hangzhou opuścił w wieku trzech lat, gdy ojciec otrzymał posadę w ministerstwieMinisterstwie edukacjiEdukacji w [[Pekin]]ie. Dyplom inżyniera (budowy lokomotyw<ref name="DF" />) uzyskał na uniwersytecie[[Szanghajski Uniwersytet Jiao Tong|Szanghajskim wUniwersytecie SzanghajuJiao Tong]]. Rok po studiach, w 1935, przyznano mu stypendium [[Powstanie bokserów|powstania bokserów]]. [[15 sierpnia]] [[1935]] opuścił Chiny, byaby studiować w Stanach Zjednoczonych.
 
== Kariera w USA ==
Przez pierwszy rok studiował w prestiżowym [[Massachusetts Institute of Technology|MIT]] (MIT). Doktorat uzyskał w 1939 w amerykańskim [[CaltechCalifornia Institute of Technology]] (Caltech), gdzie studia rozpoczął [[1 września]] [[1936]]. Był podopiecznym i zaufanym [[Theodore von Kármán|TheodoraTheodore’a von Kármána]]. Qian Xuesen szybko stał się cenionym specjalistą w dziedzinie rakietnictwa i lotów z dużymi prędkościami.
 
[[Od 1 czerwca]] [[1937]] wraz z [[Frank Malina|Frankiem Maliną]], [[John Whiteside Parsons|Johnem Parsonsem]], [[Weld Arnold|Weldem Arnoldem]] rozpoczął badania w [[Cal Tech Rocket Research Project]] utworzonym przez Kármána. Grupa ta była zalążkiem słynnego [[Jet Propulsion Laboratory]] – kolebki amerykańskiego programu kosmicznego. Podjął też współpracę z założoną wówczas firmą [[Aerojet Corporation]], z którą skonstruował wiele [[rakieta sondażowa|rakiet sondażowych]] i pierwszą amerykańską [[aerodyna|aerodynę]] startującą dzięki silnikowi rakietowemu.
 
=== Pozyskanie tajemnicy V2 ===
Linia 36:
|text=left
}}
W 1943 roku Amerykanie dowiedzieli się od [[Wielka Brytania|brytyjskich]] sojuszników o nowych, broniach rakietowych broniach [[Adolf Hitler|Hitlera]]. Siły Powietrzne USA przedstawiły von Kármánowi zdjęcia [[Niemcy|niemieckich]] instalacji i zamówiły u niego raport. Kármán wyznaczył do pomocy swoich najzdolniejszych studentów: Qian Xuesena i Franka Malinę. W trójkę podjęli się zbudowania takich samych pocisków. Wojsko zgodziło się na projekt i oddało badaczom do dyspozycji kwotę trzech milionów dolarów (dzięki tym funduszom powstał ośrodekpowstało [[JPLJet Propulsion Laboratory]] (JPL, Laboratorium Napędu Odrzutowego). Mimo że Qian Xuesen nie miał obywatelstwa (starał się o nie dopiero w 1949), otrzymał wszelkie certyfikaty dostępu do tajemnic wojskowych. Dzięki rekomendacjom m.in. TeodoraTheodore’a von Kármána Departament Obrony USA uznał go za osobę kluczową dla rozwoju techniki wojskowej. Został naukowym doradcą Sił Powietrznych USA oraz uczestnikiem [[Operacja Lusty|Operacji Lusty]] – próby zdobycia tajemnic nowychbroni rakietowych broni Hitlera, w tym rakiet [[V2 (pocisk rakietowy)|V2]]. Wojsko przyznało mu tymczasowo stopień pułkownika i stanowisko doradcy.
 
W ramach operacji Lusty USA pozyskałopozyskały dokumentację, sprzęt, kontakti kontakty z naukowcami zaangażowanymi w budowę broni rakietowych dla [[III Rzesza|III Rzeszy]]. [[5 maja]] [[1945]] w [[Kochl]] Qian Xuesen przesłuchiwał [[Wernher von Braun|Wernhera von Brauna]] i innych inżynierów budujących V2. Von Braun przygotował dla niego raport (''Przegląd niemieckich osiągnięć w dziedzinie rakiet na paliwo ciekłe i ich dalsze możliwości''), który był dla Amerykanów podstawą rozwoju własnego przemysłu rakietowego i astronautycznego. [[Rudolph Hermann]] ujawnił nawet, że w swoich pracach w Niemczech korzystał z publikacji naukowych Qiana Xuesena. Jego teorię dotyczącą lotów ponaddźwiękowych pomyślnie przetestowali w tunelach aerodynamicznych – niedostępnych wówczas w USA. Łącznie pozyskano w Niemczech trzy miliony stron dokumentacji technicznej (ok. 1500 ton). Qian Xuesen badał w Niemczech koncepty samolotów [[Messerschmitt Me 262]] i [[Messerschmitt Me 163]]. Zwieńczeniem jego pobytu w Niemczech było opracowanie 800-stronicowej pracy ''Jet Propulsion'' (napęd odrzutowy). Praca była utajniona, tylko do dyspozycji armii USA.
 
=== Wyjazd do Chin ===
Linia 44:
 
=== Propozycja wahadłowców ===
W [[1949]] Qian Xuesen zaproponował wykorzystanie skrzydlatego pocisku rakietowego, opartego o V2, do transportu ludzi. 22-tonowy pocisk miał transportować dziesięciu pasażerów na odległość 5000 km (trasa [[Los Angeles]] – [[Nowy Jork]]) w ciągu 45 minut. Po pionowym starcie następowałoby 60-sekundowe rozpędzanie rakiety do prędkości 1474014 740 km/h, osiąganej na wysokości 160 km. Lądowanie odbywałoby się długim lotem ślizgowym z wysokości 43 km. Prędkość lądowania miała wynosić 240 km/h. Jego praca teoretyczna stała się podstawą [[Dynasoar|programu Dynasoar]], który ewoluował później do postaci [[prom kosmiczny|wahadłowców kosmicznych]].
 
Qian Xuesen eksperymentował też z jądrowym napędem rakietowym.