41 Eskadra Rozpoznawcza: Różnice pomiędzy wersjami

 

W listopadzie 1931 rozpoczęto wymianę Potezów XXVII na samoloty [[Potez XXV]]. Pod koniec stycznia 1932 eskadra dysponowała już etatowym kompletem samolotów Potez XXV. W czasie ćwiczeń letnich plutony eskadry współdziałały z wielkimi jednostkami [[Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VIII|DOK VIII]]. W lecie 1933 klucz pod dowództwem kpt. Borowego obsługiwał szkolę ognia artylerii na poligonie Trauguttowo. Detaszowany pluton dowodzony przez por. obs. Witolda Popławskiego uczestniczył w ćwiczeniach międzydywizyjnych w rejonie [[Lwów|Lwowa]], a pluton por. pil. Tadeusza Czołowskiego wykonywał prace zlecone przez [[Wojskowy Instytut Geograficzny]]. W zawodach eskadr liniowych ''„O Puchar Przechodni im. płk. pil. Jana Seniorka”'' I miejsce zdobyli ppor. pil. Zdzisław Bruszewski i plut. strz. sam. Franciszek Rudnicki{{odn|Pawlak|1989|s=291}}.

 

Rozkazem dziennym nr 246/35 z 28 października w oparciu o rozkaz Szefa Departamentu Aeronautyki L.dz. 695/tjn. Og.Org. z 13 czerwca 1935, w 4 pułku lotniczym wprowadzono numerację samolotów.

 

=== Walki eskadry w kampanii wrześniowej ===

We [[Kampania wrześniowa|wrześniu 1939]] eskadra walczyła w składzie lotnictwa [[Armia „Modlin”|Armii „Modlin”]]{{odn|Koliński|1978|s=94}}.

 

{{Cytat|''Bombardowanie miało wykonać 6 samolotów „Karaś”. Jako cel bombardowania podano trójkąt na mapie 1:100 000 o bokach 4–5 cm. W rozkazie zaznaczono, by przy bombardowaniu uważać na własne wojska, które pomieszały się w tym obszarze z wojskami npla. Podano także w rozkazie, że chodzi tu o działanie wybitnie moralne, dlatego bombardowanie odbyło się bez rozpoznania celu. Własne samoloty myśliwskie miały wystartować w chwili przelotu wyprawy bombowej nad lotniskiem myśliwców. Nakazano również bombardowanie bombami 50 kg i 21,5 kg (jeden ładunek). Ponieważ eskadra miała bomby niemieckie Pu.W i zapalniki o działaniu odśrodkowym, nakazałem bombardowanie z wys. 700 m, gdyż zachodziła obawa, że bomby zrzucone z małych wysokości (50-300 m, jak domagało się d-two armii) nie wybuchną. Poza tym, ze względu na małe i miękkie lotnisko samoloty zabrały tylko po 4 bomby 50 kg (zamiast 6 bomb) lub 16 bomb 12,5 kg (zamiast 24 po 12,5 kg). Mimo tego 1 samolot rozbił się przy starcie (załoga bez obrażeń), a drugi „Karaś” nie mogąc oderwać się od lotniska – nie wystartował. Wyprawę poprowadził oficer taktyczny eskadry. Przy silnej OPL ziemnej bombardowanie przeprowadzono w nakazanym rejonie. W czasie bombardowania 3 samoloty niemieckie próbowały atakować, lecz podeszły tylko raz ostrzeliwując z daleka (300-400 metrów) i odleciały. Wynik bombardowania był bardzo nikły. Z wyprawy wróciły wszystkie samoloty. Przy lądowaniu 1 samolot zniósł podwozie. Powód - przestrzelony przewód powietrzny i zahamowanie prawego kola; drugi samolot postawił się „na silniku”. Powód – koło wpadło w świeżo wykopane kretowisko i podmokły teren. Drugą wyprawę odwołano.''}}

Wieczorem eskadra przegrupowała się na lotnisko Warszawa-Mokotów. Ze względu na brak samochodów, mienie eskadry przewożono etapami do [[Jabłonna (powiat legionowski)|Jabłonnej]].

Wyniki rozpoznania załogi przekazywały meldunkami ciężarkowymi. Późnym popołudniem ppor. obs. Wierzbicki i kpr. pil. Bednarek wyszukiwali nowych lądowisk dla eskadry. Tego dnia stracono dalsze 2 „Karasie”: Jeden lądował przymusowo na skutek przestrzelonego zbiornika paliwa, a drugi wyłamał [[Podwozie (lotnictwo)|podwozie]] przy [[Lądowanie|lądowaniu]]{{odn|Pawlak|1991|s=309-310}}.

7 września w rejon [[Wyszków|Wyszkowa]] polecieli ppor. obs. Strejmik, kpr. pil. Janicki i st. szer. strz. Szymański. Załoga została zestrzelona nad [[Modzele (województwo mazowieckie)|Modzelami]]. Wszyscy lotnicy zginęli. Zadanie dublowali pchor. obs. Malinowski, kpr. pil. Gusowski i kpr. strz. Majewski.

 

Wypadek nastąpił na skutek wpadnięcia koła samolotu w lej po bombie. Załoga odniosła jedynie lekkie obrażenia. Zniszczony samolot był ostatnim, którym dysponowała eskadra{{odn|Pawlak|1982|s=174}}.<br />

 

13 września dowódca lotnictwa Armii „Modlin” [[Tadeusz Prauss|płk Tadeusz Prauss]] wydał podległym jednostkom rozkaz reorganizacyjny.

 

{| class="wikitable zolnierz-lotnictwo"

|-

|-

| rowspan="2" |

!<small>Zestrzelenia</small>

|-

|-

|-

!<small>Polegli</small>

kpr. Majewski, st.szer. Szymański

|-

|-

!<small>Stan</small>

|8 [[PZL.23 Karaś]]

|2 PZL.43 Czajka

|}

 

== Personel eskadry ==

{| class="wikitable zolnierz-lotnictwo"

|-

!Stopień, imię i nazwisko

|

|-

|-

|-style="background-color:LightGrey"

|-

!<small>Stanowisko</small>

|-

|-style="background-color:LightGrey"

|-

!<small>Obserwatorzy</small>

* Jerzy B. Cynk, '''Siły lotnicze Polski i Niemiec wrzesień 1939'', WKŁ, Warszawa 1989.

* {{Cytuj książkę | nazwisko=Koliński| imię=Izydor|tytuł= Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9| data=1978| wydawca=Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej| miejsce=Warszawa|odn=tak}}

* {{Cytuj książkę |nazwisko=Pawlak|imię=Jerzy|tytuł= Polskie eskadry w wojnie obronnej 1939| data=1982| wydawca= Wydawnictwo Komunikacji i Łączności| miejsce= Warszawa| isbn = 83-206-0281-5|odn=tak}}

* {{Cytuj książkę |nazwisko=Pawlak|imię=Jerzy|tytuł= Polskie eskadry w wojnie obronnej 1939|rok=1991| wydawca= Wydawnictwo Komunikacji i Łączności| miejsce= Warszawa| isbn = 8320607957|odn=tak}}