Własność: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
IOIOI (dyskusja | edycje)
m Wycofano edycje użytkownika 2A02:A312:C639:5E00:8C17:BFEF:C61B:F19F (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Tar Lócesilion.
Znacznik: Wycofanie zmian
Linia 1:
{{dopracować|źródła=2009-07|Napisać więcej tekstem ciągłym, mniej brykowo w punktach}}
'''Własność''' ([[łacina|łac.]] ''prioprietas'') – najszersze, podstawowe [[prawo rzeczowe]], pozwalające właścicielowi korzystać z [[rzecz (prawo)|rzeczy]] i rozporządzać nią z wyłączeniem innych osób (''ius disponendi'') (w jego ramach właściciel korzysta z maksimum uprawnień względem rzeczy). Oznaką korzystania z rzeczy są uprawnienia do [[posiadanie|posiadania]] (''ius possidendi''), używania (''didjisizkiusius utendi''), pobierania [[pożytki|pożytków]] i innych dochodów z rzeczy (''ius fruendi'') (pożytki rzeczy – naturalne, np. płody, jabłka z sadu i cywilne, np. czynsz z tytułu [[dzierżawa|dzierżawy]] lub [[umowa najmu|najmu]], odsetki od [[umowa pożyczki|pożyczki]] albo [[leasing]]u itp.) oraz dysponowania faktycznego rzeczą (''ius abutendi'') (przetwarzanie rzeczy, zużycie, a nawet zniszczenie). Z kolei przez rozporządzanie rozumie się uprawnienia do wyzbycia się własności (np. przeniesienie, zrzeczenie, czy rozrządzenie na wypadek śmierci) i do obciążenia rzeczy poprzez ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego, np. [[zastaw]]u, [[hipoteka|hipoteki]] lub poprzez dokonanie czynności – zobowiązań dotyczących rzeczy o skutkach obligacyjnych, tj. oddanie w dzierżawę, najem, pożyczkę, leasing. Uprawnienia te nie stanowią granic prawa własności, które zakreśla obowiązujące ustawodawstwo. Co do zasady własność jest prawem niegasnącym wraz z upływem czasu.
 
Właściciel nie może ani korzystać z rzeczy, ani też nią rozporządzać w sposób sprzeczny z przepisami ustaw, zasadami współżycia społecznego czy społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa. Właścicielem może być każdy podmiot prawa cywilnego ([[osoba fizyczna]], [[osoba prawna]], [[Jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej|ułomna osoba prawna]]), z pewnymi wyjątkami, np. zgodnie z polskim [[ustawa o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców|ustawą o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców]] właścicielem [[nieruchomość|nieruchomości]] nie może być cudzoziemiec bez stosownego zezwolenia [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji|ministra właściwego do spraw wewnętrznych]] (z wyjątkami określonymi ustawą)<ref>Art. 8 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców ({{Dziennik Ustaw|2017|2278}}).</ref>.
Linia 6:
[[Współwłasność]] polega na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Ochrona własności oparta jest na systemie roszczeń (windykacyjne lub negatoryjne), jakie przysługują właścicielowi w razie naruszenia jego prawa.
 
Własność jest funkcją rozwoju stosunków społecznych, politycznych i ekonomicznych. Na temat początków własności [[Starożytny Rzym|rzymskiej]] istnieje wiele hipotez. Powszechnie przyjmuje się, iż wcześniej wykształciło się prawo jednostki na [[ruchomość|rzeczach ruchomych]], a dopiero później na nieruchomościach.
 
Własność przysługuje także w stosunku do zwierząt, które jednak nie są rzeczami. W zakresie nieuregulowanym przepisami o ochronie zwierząt stosuje się odpowiednio (tj. z zachowaniem tych przepisów) przepisy o rzeczach<ref>Art. 1 ust. 2 [[ustawa o ochronie zwierząt|ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt]] ({{Dziennik Ustaw|2019|122}}).</ref>.