Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
różne poprawki |
uzupełnienie |
||
Linia 25:
[[Plik:EFTA AELE countries and former members.svg|thumb|240px|{{legenda|#276d3a|Państwa obecnie należące do ESWH}}{{legenda|#b3d9b4|Państwa należące do ESWH w przeszłości}}]]
'''Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu''', '''ESWH''', '''EFTA''' (od [[język angielski|ang.]] European Free Trade Association) – [[organizacja międzynarodowa|międzynarodowa organizacja]] gospodarcza powstała 3 maja 1960 roku na mocy [[Konwencja o utworzeniu Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu|konwencji sztokholmskiej]] (podpisanej 4 stycznia 1960), mająca na celu utworzenie [[strefa wolnego handlu|strefy wolnego handlu]] artykułami przemysłowymi między państwami członkowskimi drogą redukcji ceł i ograniczeń importowych. Siedziba Sekretariatu mieści się w [[Genewa|Genewie]].
Utworzenie nowej organizacji postanowiono w Sztokholmie 20 listopada 1959. Pierwotnymi członkami były: Austria, Dania, Norwegia, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja i Wielka Brytania. Z czasem większość członków wystąpiła, wybierając członkostwo w konkurencyjnej i o zdecydowanie większej integracji ekonomicznej [[Wspólnota Europejska|EWG]]. W latach 1986–1994 członkiem organizacji była również Finlandia.
Inicjatorami powstania EFTA byli Brytyjczycy, traktujący układ jako przeciwwagę dla stworzonej rok wcześniej Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, redukującej stawki celne między swoimi członkami, co założyciele EFTA uznali za zagrożenie dla własnych interesów gospodarczych. W chwili powstania PKB EFTA wynosiła 84 mld USD wobec 132 mld USD PKB EWG. Konkurencja z EWG okazała się jednak problematyczna: kraje tworzące EFTA nie były wystarczająco powiązane gospodarczo, czemu nie sprzyjało ich rozrzucenie na kontynencie (w przeciwieństwie do tworzącej zwarty blok terytorialny EWG). Układ sztokholmski nie poruszał kwestii przepływu osób i kapitałów oraz unii celnej między członkami, a ze względu na słabość instytucjonalną możliwość skoordynowanego wpływania na państwa trzecie była ograniczona. W tej sytuacji już 1961 Dania i Wielka Brytania wystąpiły o przystąpienie do EWG (co nastąpiło w 1972), dając asumpt do twierdzeń, że traktowały uczestnictwo w EFTA jedynie jako kartę przetargową w negocjacjach z EWG<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Rakowski-Kłos | imię = Igor | tytuł = Kartka z kalendarza. 20 listopada 1959 r. EFTA - konkurencja dla EWG. | czasopismo = Gazeta Wyborcza | wydanie = Magazyn Świąteczny | data = 2019-11-16}}</ref>.
Strefa wolnego handlu między państwami ESWH powstała w 1968. W 1977 państwa EWG i ESWH utworzyły wspólną strefę wolnego handlu towarami przemysłowymi<ref>{{cytuj książkę| autor = Ewa Oziewicz (red. nauk.) | tytuł = Procesy integracyjne we współczesnej gospodarce światowej | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | rok = 2001 | strony = 65 | isbn = 83-01-13254-X}}</ref>. W 1992 EWG i ESWH porozumiały się w sprawie utworzenia wspólnej strefy wolnego handlu na wszystkie towary. Porozumienie w tej sprawie, nieobejmujące jednak Szwajcarii, weszło w życie 1 stycznia 1994, tworząc [[Europejski Obszar Gospodarczy]].
Działalność
== Państwa członkowskie ==
| |||