Göbekli Tepe: Różnice pomiędzy wersjami

Amerykański rekonesans archeologiczny w 1964 roku uznał, że wzgórze to nie miało charakteru całkowicie naturalnego. Jednakże zakładano, że prawdopodobnie kryje cmentarzysko bizantyjskie lub też [[islam]]skie. [[Niemiecki Instytut Archeologiczny]] (DIA) oraz Muzeum Archeologii i Mozaiki w [[Şanlıurfa]] ({{W języku|tr|Şanliurfa Arkeoloji ve Mozaik Műzesi}}){{r|muze}} rozpoczęły wykopaliska w 1994 roku. Od 1995 roku coroczne prace wykopaliskowe prowadzone były pod kierunkiem prof. Klausa Schmidta z Niemieckiego Instytutu Archeologicznego. Po jego śmierci w 2014 r. wykopaliska były kontynuowane przez jego zespół kierowany przez Müslüma Ercana (Muzeum Şanlıurfa) i Lee Clare (Niemiecki Instytut Archeologiczny).{{r|kierownicy}}

Najstarsza warstwa (III) zawiera słupy [[budowle megalityczne|megalityczne]] w kształcie litery T,. Osadzono je w gniazdach wykutych w podłożu skalnym. Są połączone młodszymi od nich ścianami. Z dotychczasowych wykopalisk wyłania się wzór, w którym dwa słupy stoją centralnie wewnątrz budowli a pozostałe znajdują się na jej obwodzie. Ich wysokość waha się od 3 do 6 metrów. Z powodu przedstawień kończyn znajdujących się na niektórych słupach, naukowcy domniemują, że symbolizują one postacie ludzkie. Na słupach znajdują się przedstawienia zwierząt, głównie lisów, węży, dzików, żurawi i dzikich kaczek. Występują także symbole abstrakcyjne i kombinacje scen.<ref>{{Cytuj |tytuł = Gobeklitepe - The World's First Temple near Sanliurfa, Turkey |data dostępu = 2019-11-29 |opublikowany = Gobeklitepe |url = http://gobeklitepe.info/ |język = en-US}}</ref> Całość tworzy koliste lub owalne struktury. Jak dotąd odkopano cztery z nich. Badania geofizyczne wskazują na istnienie kolejnych 16 struktur tego typu. Warstwa III jest datowana na około 9 tysięcy lat przed naszą erą. W obrębie murów świątyni odkryto sześć kamiennych koryt, mających pojemność dochodzącą do 160 litrów. Osad znaleziony na ich dnie zawierał [[szczawiany]] powstałe po połączeniu wody z ziarnem; na tej podstawie naukowcy badający stanowisko wysnuli hipotezę, że koryta mogły służyć do warzenia [[historia piwa|prehistorycznego piwa]]{{r|ngp}}.