Wyspy Alandzkie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje) uzupełnienie, dodany link wewnętrzny |
|||
Linia 66:
Łączna powierzchnia archipelagu liczącego 6757 wysp wynosi 1552,56 km², a największa wyspa – [[Fasta Åland]] – 650 km². Najbardziej wysuniętą wyspą na południe jest [[Lillharu]], na północ [[Hon östra]], zachód [[Västerbådan]] i na wschód [[Stora Rödskär]]. Liczba ludności wynosi 28 666 (31 XII 2013). Około 60 wysp jest zamieszkanych, głównie przez ludność pochodzenia [[Szwedzi|szwedzkiego]], którzy stanowią 90% mieszkańców wysp. Ludność zajmuje się głównie rybołówstwem, hodowlą bydła i uprawą roli. Jedynym miastem i zarazem stolicą jest [[Maarianhamina]] (szw. ''Mariehamn'').
Na Wyspach Alandzkich występuje całkowity zakaz manewrów wojskowych oraz zakaz przelotów samolotów lotnictwa wojskowego – obszar Wysp Alandzkich jest [[Strefa zdemilitaryzowana|strefą zdemilitaryzowaną]]. Po raz pierwszy demilitaryzację wysp wprowadził [[Traktat paryski (1856)]]. Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] i uniezależnieniu Finlandii od Rosji pretensje do archipelagu zgłosiła Szwecja. [[Kryzys alandzki]] rozpatrywała [[Liga Narodów]]. 24 czerwca 1921 r. Rada Ligi przyznała wyspy Finlandii z zastrzeżeniem przyznania rozległej autonomii dla tamtejszej ludności i utrzymania demilitaryzacji<ref>[http://www.kulturstiftelsen.ax/traktater/eng_fr/1921a_en.htm ''Decision of the Council of the League of Nations on the Åland Island June 24th, 1921'']</ref>. 20 października zawarto w [[Genewa|Genewie]] układ o statusie archipelagu, stronami prócz Szwecji i Finlandii były [[Republika Weimarska|Niemcy]], [[Wielka Brytania]], [[Francja]], [[Zjednoczone Królestwo Włoch|Włochy]], [[Dania]], [[II Rzeczpospolita|Polska]], [[Republika Estońska (1918–1940)|Estonia]] i [[Republika Łotewska (1918–1940)|Łotwa]]<ref>Konwencja dotycząca niefortyfikowania i zneutralizowania Wysp Alandzkich, podpisana w Genewie 20 października 1921 roku ([http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19220880792 Dz.U.1922 nr 88 poz. 792]).</ref>. Demilitaryzację potwierdził [[Pokój paryski (1947)]].
== Ustrój polityczny ==
| |||