Brody (powiat żarski): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{Wieś infobox}} na {{Polska miejscowość infobox}}
Kalamarnica (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 32:
 
== Historia ==
[[Plik:Schloss Pfoerten Sammlung Duncker.jpg|mały|lewo|[[Pałac Brühla w Brodach]] w XIX w.]]
Pierwsze wzmianki historyczne pochodzą z 1398. Najwspanialszy okres rozwoju Brody przeżywały w XVIII wieku, gdy właścicielem miasta został hrabia Henryk von Brühl – Minister Skarbu Dworu Saskiego.
Sięgały tu granice Polski w [[Polska w okresie rozbicia dzielnicowego|okresie rozbicia dzielnicowego]] w [[średniowiecze|średniowieczu]]. Pierwsze wzmianki historyczne pochodzą z 1398. Przed 1590 Brody otrzymały lokację miejską. W 1635 na mocy [[Pokój w Pradze (1635)|pokoju praskiego]] utracone przez [[Królestwo Czech]] na rzecz [[Elektorat Saksonii|Saksonii]], znajdując się w efekcie w latach 1697–1763 pod panowaniem królów Polski [[August II Mocny|Augusta II]] i [[August III Sas|Augusta III]]. Do 1667 własność rodu Bibersteinów – ostatnim z rodu był Ferdynand II von Biberstein, po czym w II połowie XVII wieku miasto wraz z przylegającym majątkiem znalazły się w zainteresowaniu rodu [[Promnitzowie|Promnitzów]], od 1668 własność Ulryka von Promnitza<ref>{{Cytuj |autor = Marcin Maciejewski |tytuł = Spis lenników majątku ziemskiego Brody (Herrschaft Pförthen) z 10 sierpnia 1688 roku [w:] Studia Zachodnie t. 18 |data dostępu = 2018-01-05 |url = https://www.academia.edu/33954274/Spis_lennik%C3%B3w_maj%C4%85tku_ziemskiego_Brody_Herrschaft_Pf%C3%B6rthen_z_10_sierpnia_1688_roku_w_Studia_Zachodnie_t._18 |język = en}}</ref>. Najwspanialszy okres rozwoju Brody przeżywały w XVIII wieku, gdy właścicielem miasta został hrabia [[Henryk Brühl]] – potężny minister króla Augusta III. Rozbudowano wówczas [[Pałac Brühla w Brodach|pałac]], a w 1748 z okazji wizyty króla Augusta III wzniesiono Bramę Zasiecką<ref name=gaz>[https://gazetalubuska.pl/jedzmy-do-brodow-tu-na-pierwszy-rzut-oka-niewiele-sie-dzieje-ale-pozory-myla/ar/7731323]</ref>. Król wizytował miasto wielokrotnie{{r|gaz}}, przez Brody przebiegała wówczas jedna z tras łączących [[Warszawa|Warszawę]] i [[Drezno]]<ref>[http://www.dresden-warszawa.eu/pl/prolog/informacja-historyczna/]</ref>. Na mocy postanowień [[kongres wiedeński|kongresu wiedeńskiego]] w 1815 przeszło do [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]], z którymi od 1871 do 1945 było częścią Niemiec. Od 1945 roku w Polsce, utraciły prawa miejskie.
* do 1667 własność rodu von [[Biberstein (herb szlachecki)|Biberstein]] – ostatni z rodu Ferdynand II von Biberstein
* w II połowie XVII wieku miasto wraz z przylegającym majtkiem (Herrschaft Pförthen) znalazły się w zainteresowaniu rodu von [[Promnitzowie|Promnitz]],
* od 1688 własność Ulryka von Promnitz<ref>{{Cytuj |autor = Marcin Maciejewski |tytuł = Spis lenników majątku ziemskiego Brody (Herrschaft Pförthen) z 10 sierpnia 1688 roku [w:] Studia Zachodnie t. 18 |data dostępu = 2018-01-05 |url = https://www.academia.edu/33954274/Spis_lennik%C3%B3w_maj%C4%85tku_ziemskiego_Brody_Herrschaft_Pf%C3%B6rthen_z_10_sierpnia_1688_roku_w_Studia_Zachodnie_t._18 |język = en}}</ref>
* od 20 kwietnia 1740 własność saskiego ministra [[Henryk Brühl|Henryka Brühla]],
* do 1815 należały do [[Saksonia|Saksonii]] następnie do [[Królestwo Prus|Królestwa Prus]],
* od 1945 roku w Polsce, utraciły prawa miejskie.
 
== Zabytki ==
{{Dopracować|sekcja|usunąć zbędne daty odnoszące się do b. kościoła ewangelickiego lub określić, co wtedy miało miejsce}}
{{Galeria|Nazwa=Wybrane zabytki:
|Grafika:Oficyna pałacowa.jpg|Jedna z oficyn pałacowych
|Grafika:Brody, Brama Zasiecka - fotopolska.eu (230411).jpg|Brama Zasiecka
|Grafika:Brody rzeby.jpg|Rzeźby przy wejściu do pałacu|Grafika:Poczta brody.JPG|Budynek poczty
}}
Według rejestru [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]] na listę zabytków wpisane są<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/LBS-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego – stan na 31.12.2012 r.|opublikowany=Narodowy Instytut Dziedzictwa|data dostępu=10.3.13|strony=128}}</ref>:
* kościół ewangelicki, obecnie rzymsko-katolicki parafialny pod wezwaniem Wszystkich Świętych z [[XVII wiek|XVII]] wieku, 1725 roku, w latach 1981–1983
Linia 66:
* domy, ul. Traugutta 10 (d. 8), 12 (d. 10), z połowy XVIII w.
* domy, ul. Wolności 1a (d. 1), 4, d. 6, 6 (d. 8), d. 10 dom apteka, 11 (d. 19), 12 (d. 14), 16 (d. 18), 18 (d. 20), 21, z połowy XVIII w.
* budynek Poczty Polskiej, ul. Wolności 6
* dom, pl. Zamkowy 1 (d. Wolności 7), 5, murowano-szachulcowy, z połowy XVIII w.
inne zabytki: