Armia Krajowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji 58302462 autorstwa KJS63 (dyskusja) bo taka była polityka, co należy podkreślić reszta zmian zbędna, lub niemerytoryczna
Znacznik: Anulowanie edycji
m →‎Armia Krajowa w PRL: drobne redakcyjne
Linia 275:
Podejście władz do AK zmieniło się częściowo po [[Polski październik 1956|przełomie październikowym w 1956]]. Wówczas to ukazały się pierwsze książki i publikacje (np. [[Kolumbowie. Rocznik 20|''Kolumbowie. Rocznik 1920'']] autorstwa [[Roman Bratny|Romana Bratnego]]), a także filmy fabularne (jak choćby [[Kanał (film)|''Kanał'']] w reż. [[Andrzej Wajda|Andrzeja Wajdy]]) poświęcone tej organizacji. Do końca istnienia [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] byli żołnierze Armii Krajowej byli jednak inwigilowani przez [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|Służbę Bezpieczeństwa]]<ref>[http://www.polska1918-89.pl/pdf/sluzba-bezpieczenstwa-i-komitet-wojewodzki-pzpr-wobec-kombatantow-lube,4639.pdf Łukasz Bednarski, ''Służba Bezpieczeństwa i Komitet Wojewódzki PZPR wobec kombatantów lubelskiego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w 1957 roku'']</ref><ref>[http://www.polishresistance-ak.org/33%20Artykul.htm Krzysztof Tochman, ''Losy żołnierzy Armii Krajowej w Polsce Ludowej 1944-1990'']</ref><ref>[[Piotr Niwiński]], ''Działania komunistycznego aparatu represji wobec środowisk kombatanckich wileńskiej AK 1945-1980'', Warszawa 2009, Wyd. Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza RYTM, Uniwersytet Gdański, ISBN 978-83-7399-314-3, passim.</ref><ref>[http://www.podkowianskimagazyn.pl/nr72/heda.htm ''Żołnierz, dowódca i ojciec - Antoniego Hedę-Szarego wspomina córka Maria Hamilton'']</ref>, zaś historia działalności Armii Krajowej, zwłaszcza skierowanej przeciw okupantowi sowieckiemu, była poddana komunistycznej cenzurze. Na fali [[Destalinizacja|destalinizacji]] w latach 1956–1957 więzienia opuściła zdecydowana większość akowców (ostatnim wypuszczonym na wolność oficerem AK i [[Cichociemni|cichociemnym]] był kpt. [[Adam Boryczka]], zwolniony z więzienia w listopadzie 1967). [[Polski październik 1956|"Odwilż gomułkowska"]] umożliwiła również w 1957 odsłonięcie dwóch pierwszych pomników upamiętniających żołnierzy AK walczących w powstaniu warszawskim. Były to [[Pomnik Powstańców Czerniakowa i Żołnierzy 1 Armii Wojska Polskiego]] oraz [[Pomnik żołnierzy AK poległych w ataku na Dworzec Gdański w Warszawie]], nie były to pomniki ani dowódców Armii Krajowej, ani AK jako formacji zbrojnej. W 1981 imieniem Komendanta Głównego ZWZ-AK gen. [[Stefan Rowecki|Stefana Roweckiego]] nazwano jeden z [[Most gen. Stefana Grota-Roweckiego|mostów na Wiśle w Warszawie]]. Przeważająca większość upamiętnień oficerów i jednostek AK powstawała do 1989 w formie [[Tablica pamiątkowa|tablic pamiątkowych]] odsłanianych w kościołach.
 
Część żołnierzy AK działała po roku 1956 w [[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację|Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBOWiD)]]<ref>{{Cytuj |autor = Joanna Wawrzyniak |tytuł = ZBoWiD i pamięć drugiej wojny światowej, 1949-1969 |data = 2009 |data dostępu = 2019-08-02 |isbn = 9788374361859 |wydanie = Wyd. 1 |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawn. Trio |oclc = 456094725}}</ref>. Wiceprezesem tej jedynej oficjalnej organizacji kombatanckiej był od 1964 dowódca dawny dowódca [[Kedyw (wojsko)|Kedywu]] AK płk [[Jan Mazurkiewicz (wojskowy)|Jan Mazurkiewicz]] "Radosław", a sekretarzem Głównej Komisji Współpracy z Polonią Zagraniczną w Zarządzie Głównym ZBoWiD od 1966 - dowódca partyzancki Armii Krajowej w Górach Świętokrzyskich - płk [[Marian Sołtysiak]] "Barabasz". Wśród działaczy ZBoWiD znalazł się również płk [[Władysław Liniarski]] "Mścisław", który od 1965 zasiadał w Głównej Komisji Weryfikacyjnej.
 
Łukasz Bednarski: