SS Paderewski: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m usunięcie powiadomienia o propozycji CzyWiesza (Wikiprojekt:Czy wiesz/ekspozycje/2019-12-23) |
|||
Linia 42:
|commons =
}}
'''SS Paderewski''' – polski [[statek]] zwodowany w 1920 roku jako włoski [[parowiec]] „Trieste”. Po [[Wodowanie|zwodowaniu]] [[Kadłub statku wodnego|kadłub]] nie został jednak ukończony i pozostawał na rzece [[Mobile (rzeka)|Mobile River]]. W marcu 1941 roku kadłub został sprzedany [[Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie|polskiemu rządowi]] i wyposażony w [[Siłownia okrętowa|siłownię]] w [[Kanada|Kanadzie]], po czym wprowadzony do służby 20 września 1941 roku jako „Paderewski”, pod dowództwem kpt. [[Jerzy Mieszkowski|Jerzego Mieszkowskiego]]. Podczas swojego dziewiczego rejsu wpadł na [[Rafa koralowa|rafę koralową]] w pobliżu [[Hawana|Hawany]]. Po naprawie w [[Bethlehem Steel]] w [[Hoboken (New Jersey)|Hoboken]] w [[New Jersey]], podjął służbę w transportach alianckich przez [[Ocean Atlantycki|Atlantyk]]. 11 lipca 1942 roku podjął 35 rozbitków z zatopionego 8 czerwca przez [[U-135 (1941)|U-135]] statku „Pleasantville”. 30 grudnia 1942 roku nieeskortowany statek został zatopiony 20 [[Mila morska|mil]] na wschód od Trynidadu przez [[Niemieckie okręty podwodne|niemiecki okręt podwodny]] [[U-214]], przeprowadzający na [[Karaiby|Karaibach]] swój czwarty patrol<ref>Kenneth Wynn: ''U-Boat Operations'', s. 157.</ref>.
Statek padł ofiarą ataku okrętu podwodnego w drodze z [[Belém]] w [[Brazylia|brazylijskim]] [[Region Północny (Brazylia)|Regionie Północnym]] do [[Port-of-Spain]] w [[Trynidad]]zie<ref>S. Sosna-Sarno, Cz. Tomczyk: ''Ostatni Rejs'', s. 14.</ref>. Wcześniej w porcie w niewyjaśnionych okolicznościach doszło do uszkodzenia [[Śruba okrętowa|śruby]] i jednostka mogła poruszać się z prędkością jedynie 3 [[Węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]] – co wykluczyło jej udział w konwoju<ref name=OsRej1>S. Sosna-Sarno, Cz. Tomczyk: ''Ostatni Rejs'', s. 15-19.</ref>. Na pokładzie statku znajdowało się w tym rejsie 41 osób<ref name="OsRej2">S. Sosna-Sarno, Cz. Tomczyk: ''Ostatni Rejs'', s. 20-22.</ref>. 30 grudnia 1942 roku rano II oficer Henryk Frenberg dostrzegł [[Torpeda|torpedę]] na powierzchni, co pozwoliło polskiemu statkowi dokonać zwrotu i uniknąć idącej nieregularnym kursem torpedy. Wkrótce potem w statek trafiła druga torpeda, która ugodziła polską jednostkę w maszynownię, gdzie zginęła jej obsada<ref name=OsRej1/> – III mechanik oraz dwóch palaczy<ref name="OsRej2" />. Wbrew niektórym źródłom<ref name=Uboat.net>uboat.net: ''Paderewski'', [online]</ref>, radiooficer Tadeusz Jagiełło nadawał na [[Fale średnie|falach średnich]] informacje o ataku na statek, uzyskał też połączenie na [[Fale krótkie|falach krótkich]] z [[Stany Zjednoczone|amerykańską]] bazą na [[Morze Karaibskie|Morzu Karaibskim]], łączność z nią została jednak zerwana w trakcie nadawania meldunku o pozycji<ref name=OsRej1/>.
Jako pierwsi ciężko uszkodzony statek opuścili bez rozkazu czterej [[Wielka Brytania|brytyjscy]] [[Artyleria okrętowa|artylerzyści]], po czym dopiero polska załoga statku wraz z kapitanem Jerzym Mieszkowskim<ref name=OsRej2/><ref name=Uboat.net/>. Rozbitkowie zgromadzili się na dwóch ocalałych szalupach ratunkowych oraz jednej tratwie<ref name=OsRej2/>. W celu zatopienia uszkodzonego statku, niemiecki okręt podwodny typu ''[[Okręty podwodne typu VIID|VIID]]'' wynurzył się i z odległości 300 metrów ostrzelał jednostkę pociskami artyleryjskimi, zadając jej ''[[coup de grâce]]''<ref name=OsRej2/><ref name=Uboat.net/>. Według rozbitków SS „Paderewski” zatonął ostatecznie o godzinie 5:30 rano<ref name=OsRej2/>, według niektórych źródeł nastąpiło to jednak o godzinie 10:30 rano<ref name=Uboat.net/>. Rozbitkowie zostali podjęci z wody przez dwa amerykańskie [[Ścigacz okrętów podwodnych|ścigacze okrętów podwodnych]] o godzinie 16:00<ref>S. Sosna-Sarno, Cz. Tomczyk: ''Ostatni Rejs'', s. 23.</ref>.
| |||