Tarnów Opolski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{Wieś infobox}} na {{Polska miejscowość infobox}}
link do galerii/kategorii w Wikimedia Commons, WP:SK
Linia 19:
|kod mapy = Tarnów Opolski (gmina)
|współrzędne = 50°34'25"N 18°04'58"E
|commons = Category:Tarnów Opolski
|www = http://www.tarnowopolski.pl
}}
Linia 34:
Niemiecki geograf oraz językoznawca Heinrich Adamy zalicza wieś do grupy miejscowości, których nazwy wywodzą się od tego krzewu -''"von tarn = Schwarzdorn, Schlehdorn (purnus spinosa)"''. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we [[Wrocław]]iu wymienia on formę ''Tornow'' podając jej znaczenie ''"Dorndorf"'' - ''"Cierniowa wieś"''{{r|Adamy}}. Topograficzny podręcznik Górnego Śląska z 1865 roku notuje dwie nazwy niemiecką ''Tarnau'' oraz polską ''Tarnów'' we fragmencie ''"Der Name Tarnau, polnisch Tarnów, soll von dem polnischen Worte Tarnówki (Torki), Schlehenstrauche, abstammen und darin seinen Grund haben, das auf der hiesigen Feldmark fruher viele grosfruchtige Schlesenstrauche standen."''{{odn|Felix Triest|1865|s=104}}. Niemiecka nazwa ''Tarnau'' jest więc [[germanizacja|zgermanizowaną]] formą pierwotnej polskiej nazwy ''Tarnów'' wywodzącej się od tarniny{{r|Adamy}}{{odn|Felix Triest|1865|s=104}} w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.
 
Polską nazwę ''Tarnów'' oraz [[Germanizacja|zgermanizowaną]] ''Tarnau'' wymienia w 1896 roku śląski pisarz [[Konstanty Damrot]] w książce o nazewnictwie miejscowym na Śląsku.<ref>[[Konstanty Damrot]], "Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung : mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen : Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde", Verlag von Felix Kasprzyk, Beuthen 1896.</ref>. Damrot w swojej książce wymienia również starszą nazwę ''Tarnov'' zaczerpniętą z łacińskich dokumentów z roku 1335 i 1369. [[Słownik geograficzny Królestwa Polskiego]] wydany pod koniec wieku XIX podaje polską nazwę miejscowości ''Tarnów Polski'' oraz niemiecką ''Polnisch Tarnau''.<ref>[http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_VIII/599 Polnisch Tarnau oraz Tarnów Polski] w [[Słownik geograficzny Królestwa Polskiego|Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego]], Tom VIII str.599.</ref><ref>[http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/Tom_XII/204 Tarnów - Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, T. XII, str.204.]</ref>.
 
Obecnie nazwa brzmi ''Tarnów Opolski'' dla odróżnienia od innych miejscowości w Polsce z tą nazwą. W herbie miejscowości znajduje się na czerwonym tle gałązka tarniny w nawiązaniu do nazwy.
Linia 44:
Dużą rolę w historii ziemi tarnowskiej odegrała religia. Istniejąca dawna architektura charakteryzuje się usadowionymi na szczytach budynków krzyżami i figurami świętych.
Nieznana jest data powstania pierwszego kościoła. Przypuszcza się, że mógł być on zbudowany na przełomie XIV i XV wieku. Z dokumentów wynika, że Tarnów świątynię posiadał w 1447 r. należącą początkowo do zakonników Minorytów w Opolu. W kwietniu 1664 roku wybuchł wielki pożar, który pochłonął oprócz zabudowań również kościół. Wkrótce jednak go odbudowano staraniem i z datków mieszkańców. Ołtarz główny zawierał relikwie św. Walentego i św. Urszuli a istniejący od 1687 r. obraz przedstawiał Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
Parafian przybywało więc postanowiono wybudować większy kościół. Inicjatorem budowy nowego kościoła był szanowany i popularny wśród mieszkańców, miejscowy proboszcz Czesław Klimas. Jego staraniem pozwolenie na budowę otrzymano 1913 roku i już we wrześniu tego roku poświęcono kamień węgielny na budowę nowej świątyni. Ustalono, że patronem nowego kościoła będzie św. Marcin. Aby ocaleć od zapomnienia starą budowlę, po prawej stronie wejścia głównego, wkomponowano fragment dotychczasowego kościoła z jego ołtarzem. Powstała także wysoka 40 metrowa wieża. Do starszych zabytków w Tarnowie Op. należy kaplica z XV w. służąca pierwotnie za dzwonnicę.<ref>http://www.tarnowopolski.pl/cms/php/pobierz.php3?cms=cms_tarop&id_zal=560&id_dok=295</ref>.
 
=== Legenda Księżego Dołu ===
Linia 50:
Z Księżym Dołem wiąże się kilka niezwykłych legend. Według jednej z nich w połowie XVII w. podczas wojny trzydziestoletniej, gdy wojska szwedzkie grabiły dobytek i mordowały mieszkańców okolicznych wsi, w tym również Tarnowa Opolskiego, proboszcz Maximilian Schaff zebrał swych wiernych parafian i uciekł z nimi do pobliskich lasów. Ukryli się oni w tym właśnie miejscu. Był to głęboki, owalny, sporych rozmiarów dół położony na terenie równinnym w środku lasu, w którym nikt nie spodziewałby się istnienia takiego obniżenia. Mieszkańcy Tarnowa zbudowali na jego dnie lepianki, wykopali studnię, z której czerpali wodę do picia, i żywili się zapasami żywności, które ze sobą zabrali. W okresie tym szwedzkie oddziały zajęły miejscowość, a w kościele utworzono tymczasowe koszary.
 
Niestety, w miarę upływu czasu zapasy kurczyły się, a zbliżająca się zima nie pozwoliła wyżywić się tym, co znaleźli w lesie. Ludzie zaczęli umierać z głodu, zimna i wycieńczenia. Przy życiu została tylko garstka, która w desperacji wraz z księdzem Schaffem zaczęła przemierzać las do miejsca ich zamieszkania. Okazało się, że wojska szwedzkie w tym samym dniu opuściły Tarnów Opolski. Od tego czasu miejsce to okoliczni mieszkańcy nazywali Księżym Dołem.<ref>http://opole.wyborcza.pl/opole/1,35107,9015352,Tajemniczy_Ksiezy_Dol__tam__gdzie_diabel_porzucil.html</ref>.
=== Zabytki ===
Według rejestru [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]] na listę zabytków wpisany jest<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/OPO-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego|opublikowany=Narodowy Instytut Dziedzictwa|data dostępu=6.1.2013|strony=99}}</ref>:
Linia 56:
 
== Gospodarka ==
Gmina ma charakter przemysłowo - rolniczy. We wsi działa duży zakład wapienniczy (dawne Śląskie Zakłady Przemysłu Wapienniczego Opolwap, od 2011 Zakłady Wapiennicze Lhoist S.A. <ref>[http://www.lhoist.pl/] strona firmy</ref>) w oparciu o wielki [[kamieniołom]], wydobywający [[Wapień|wapienie]] środkowego [[trias]]u (formacja karchowicka), w obrębie których występują jedne z pierwszych na świecie [[koralowce sześciopromienne]]<ref>Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 18. {{ISBN|978-83-63036-04-1}}</ref>.
 
== Infrastruktura ==
Tarnów Opolski ma bardzo dobre położenie infrastrukturalne. We wsi znajduje się [[stacja kolejowa]], która przecina trasę relacji Opole - Gliwice. Dodatkowo korzystnie sprzyja bliskość położenia Drogi krajowej nr 94 o dł. 460 km pomiędzy Zgorzelcem, województwo dolnośląskie i Tarnowem, województwo małopolskie , która jest bezpłatną trasą alternatywną dla autostrady A4<ref>{{Cytuj | url=http://conadrogach.pl/droga-krajowa/94/ | tytuł=Droga krajowa 94: informacje, przebieg, mapy, zdjęcia<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=conadrogach.pl | data dostępu=2017-11-27}}</ref>. W sąsiedztwie Tarnowa Opolskiego znajduje się lotnisko w Kamieniu Śląskim. Obecnie na terenie wioski funkcjonują Komercyjne linie autobusowe Luz sp. z. o. o.
 
== Partnerstwo ==
Linia 71:
== Przypisy ==
{{Przypisy|
* <ref name=Adamy>{{Cytuj książkę | autor = Heinrich Adamy | tytuł = Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung | strony = 54| miejsce = Breslau | wydawca = Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung | data = 1888 | isbn = }}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
 
# {{cytuj książkę |nazwisko = Triest | imię = Felix | tytuł = Topographisches handbuch von Oberschliesen | wydawca = Verlag von Wilh. Gottl. Korn| miejsce = Breslau | rok = 1865 | strony = | isbn = |odn= tak}}
 
Linia 81 ⟶ 80:
* [http://www.tarnowopolski.pl Oficjalna strona Tarnowa Opolskiego]
* [http://www.pptarnow.republika.pl Przedszkole Publiczne z Oddziałami Integracyjnymi w Tarnowie Opolskim]
 
 
{{Gmina Tarnów Opolski}}