'''Filip, książę Edynburga''', ang. '''''Philip, Duke of Edinburgh''''' (ur. [[10 czerwca]] [[1921]] jako '''książę Filip z Grecji i Danii'''<ref>[http://www.canadianheritage.gc.ca/eng/1287056173925/1297368439340 Canadian Heritage]; [http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/prince-philip/8566735/Prince-Philips-90th-birthday-a-life-less-ordinary-for-The-Duke-of-Edinburgh.html Daily Telegraph]; [http://www.hellomagazine.com/profiles/prince-philip-duke-of-edinburgh/ Hello Magazine]; [http://news.sky.com/skynews/Home/UK-News/Prince-Philip-His-Life-And-Times-On-The-Eve-Of-His-90th-Birthday/Article/201106216008881?lpos=UK_News_First_Home_Page_Feature_Teaser_Region_0&lid=ARTICLE_16008881_Prince_Philip%3A_His_Life_And_Times_On_The_Eve_Of_His_90th_Birthday Sky News]; [http://www.royal.gov.uk/ThecurrentRoyalFamily/TheDukeofEdinburgh/EarlyLife.aspx Official website of the British monarchy], [dostęp 3 grudnia 2012].</ref>, następnie '''Filip Mountbatten''') – książę Zjednoczonego Królestwa, brytyjski [[książę małżonek]] jako mąż [[władcy brytyjscy|królowej]] [[Elżbieta II|Elżbiety II]]. Jest on najdłużej dotąd panującym małżonkiem władcy w historii [[imperium brytyjskie]]go, a także najstarszym współmałżonkiem kiedykolwiek panującego monarchy brytyjskiego<ref>[http://news.ninemsn.com.au/world/803155/prince-philip-marks-57-years-as-consort] [dostęp 3 grudnia 2012].</ref>, [[Wolnomularstwo|wolnomularz]].
Pochodzi z duńskiego rodu królewskiego [[Glücksburgowie|Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg]]. Książę Filip urodził się w [[Grecja|Grecji]] jako członek [[Władcy Grecji|greckiej]] i [[Duńska rodzina królewska|duńskiej]] rodziny królewskiej, ale jego rodzina została wygnana, gdy był jeszcze dzieckiem. Kształcił się we [[Francja|Francji]], [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] i [[Niemcy|Niemczech]], po czym wstąpił do [[Royal Navy]] w 1939, w wieku 18 lat. Od lipca 1939, zaczął korespondować z 13-letnią [[Elżbieta II|księżniczką Elżbietą]] (jego dalszą kuzynką ze strony [[Wiktoria Hanowerska|Królowej Wiktorii]] i najstarszą córką oraz przypuszczalną [[Następca tronu|następczynią tronu]] po królu [[Jerzy VI Windsor|Jerzym VI]]), którą spotkał po raz pierwszy w 1934. Podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] służył we flotach na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]] i [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]].
Poza tytułem [[Książę Edynburga|księcia Edynburga]] (''Duke of Edinburgh''), jest też [[hrabia Merioneth|hrabią Merioneth]] (''Earl of Merioneth'') i [[baron Greenwich|baronem Greenwich]] (''Baron Greenwich''). W roku 2011 na swoje 90. urodziny otrzymał od swojej małżonki tytuł [[Admiralicja brytyjska|Lorda Wysokiego Admirała Marynarki]] (''Lord High Admiral of the Navy'')<ref name="BBC2011">{{Cytuj stronę |url = http://www.bbc.co.uk/news/uk-13730067 |tytuł = New title for Duke of Edinburgh as he turns 90 |data = 2011-06-10 |opublikowany = bbc.co.uk |data dostępu = 2017-08-09}}</ref>.
=== Kariera wojskowa ===
W 1939, po ukończeniu Gordonstoun, książę Filip wstąpił do [[Royal Navy]] i ukończył ''Royal Naval College'' w [[Dartmouth]], jako najlepszy kadet na kursie. W styczniu 1940 uzyskał stopień [[midszypmen|aspiranta]] i niedługo potem spędził cztery miesiące na pokładzie HMS „[[HMS Ramillies (1916)|Ramillies]]”, chroniąc konwoje z Australijskiego Centrum Ekspedycyjnego na [[Ocean Indyjski|Oceanie Indyjskim]], a następnie zaliczył krótkie służby na HMS „Kent”, HMS „Shropshire” oraz na Cejlonie (obecnie [[Sri Lanka]]).
W październiku 1940 po inwazji [[wojna grecko-włoska|Włoch na Grecję]], Filip został przeniesiony z Oceanu Indyjskiego na pancernik HMS „[[HMS Valiant (1914)|Valiant]]”, na którym brał udział w [[Bitwa o Kretę|bitwie o Kretę]] oraz w [[Bitwa u przylądka Matapan (1941)|bitwie u przylądka Matapan]], gdzie kontrolował reflektory pancernika, za co został później wyróżniony nagrodą tzw. ''Mentioned in Despatches'' (MID) (ang. ''wymieniony w sprawozdaniu''). Niedługo potem otrzymał także odznaczenie [[Krzyż Wojenny 1940 (Grecja)|Greckiego Krzyża Wojennego]].
== Małżeństwo ==
[[Plik:Royal Monogram of Prince Philip of Great Britain.svg|mały|lewo|150px|Monogram Filipa]]
W 1939 król [[Jerzy VI Windsor|Jerzy VI]] oraz [[Elżbieta Bowes-Lyon|królowa Elżbieta]] przybyli z oficjalną wizytą do Akademii Marynarki w Dartmouth. Wizyta jednak nie doszła do skutku z powodu panującej wówczas epidemii [[Nagminne zapalenie przyusznic|świnki]]. Wówczas królowa oraz [[Louis Mountbatten (1. hrabia Mountbatten of Burma)|Louis Mountbatten]] poprosili Filipa, aby ten zajmowałzajął się dwiema królewskimi córkami: [[Elżbieta II|Elżbietą]] oraz [[Małgorzata Windsor (księżniczka)|Małgorzatą]]. 18-letni wysoki i postawny oficer wywarł wielkie wrażenie na księżniczce Elżbiecie, która zakochała się w Filipie, z którym utrzymywała następnie kontakt listowny.
Związek z Filipem nie przypadł do gustu parze królewskiej. Przeciwna była zwłaszcza królowa Elżbieta. Krewni Filipa byli blisko związani z reżimem nazistowskim. Królowi Jerzemu nie przypadł do gustu mężczyzna ubogi, pretensjonalny, z „po prostu godną pożałowania” garderobą. JednakżeMimo to w sierpniu 1946 książę Filip został zaproszony do zamku [[Balmoral]], gdzie oświadczył się młodej księżniczce. Król, choć niechętnie, zezwolił na małżeństwo, jednak pod warunkiem, iżże Filip zaniecha wszelkich starań do czasu ukończenia przez Elżbietę dwudziestu jeden lat.
W 1947, po uzyskaniu obywatelstwa brytyjskiego, porzucił rodowe miano ''Schleswig-Holstein-Sonderburg-Glücksburg'', przyjął nazwisko matki ''Battenberg'' w anglicyzowanejzanglicyzowanej formie ''Mountbatten'', a także zrzekł się wszelkich tytułów grecko-duńskich, jak również dokonał konwersji religii, z [[Cerkiew prawosławna|prawosławia]] na [[anglikanizm]] i tym samym spełnił wszystkie wymogi, by móc ożenić się z Elżbietą. 10 czerwca zaręczyny zostały podane do publicznej wiadomości. W dniu poprzedzającym ślub, Filip otrzymał od króla Jerzego VI tytuł ''[[Brytyjska rodzina królewska|Jego Królewskiej Wysokości]]'', a 20 listopada 1947, w dzień ślubu, został mianowany ''księciem Edynburga'', ''hrabią Marioneth'', a także ''baronem Greenwich''.
Ślub odbył się w [[Opactwo westminsterskie|opactwie westminsterskim]] i był transmitowany przez radio [[BBC]] do ponad 200 milionów ludzi na całym świecie. W ślubie nie mogły uczestniczyć siostry księcia Filipa, które wyszły za mąż za książąt niemieckich, którzy mieli bliskie stosunki z politykąreżimem [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|nazistowskąnazistowskim]]. Po ślubie Filip wraz ze swoją małżonką zamieszkali w rezydencji [[Clarence House]] w [[Londyn]]ie. 14 listopada 1948 na świat przyszło pierwsze dziecko – [[Karol (książę Walii)|książę Karol]], natomiast niecałe dwa lata później [[Anna (księżniczka angielska)|księżniczka Anna]].
Książę chciał kontynuować swoją karierę w marynarce, jednak wiedział, że w przyszłości jego żona jako królowa przyćmi jego karierę i plany, z których będzie musiał zrezygnować. Niemniej jednak wrócił do marynarki, najpierw pracując w biurze [[Admiralicja brytyjska|admiralicji]], a następnie odbywając kurs w ''Old Royal Naval College'' w [[Royal Borough of Greenwich|Greenwich]].
Od 1949 stacjonował na [[Malta|Malcie]] po tym, jak został mianowany pierwszym oficerem niszczyciela HMS „Chequers”. W lipcu 1950 został awansowany do stopnia komandora podporucznika i objął dowodzenie fregatą HMS „Magpie”. Dwa lata później po raz kolejny awansowanyawansował, tym razem do stopnia komandora porucznika, jednakże już po zakończeniu swojej czynnej służby w marynarce w lipcu 1951. 15 lutego 1953 mianowany admirałem floty.
4 listopada 1951 księżniczka Elżbieta i książę Filip zostali powołani przez króla Jerzego VI do [[Tajna Rada Wielkiej Brytanii|Tajnej Rady]] (Filip jest aktualnie ostatnim żyjącym członkiem rady powołanym przez Jerzego VI) po tym, jak złożyli oficjalną wizytę w [[Kanada|Kanadzie]]. W styczniu następnego roku, rozpoczęli swoje tournée po krajach [[Wspólnota Narodów|Wspólnoty Narodów]]. W dniu 6 lutego 1952, gdy byli w [[Kenia|Kenii]], gdy zmarł ojciec Elżbiety zmarł, a ona została królową. To Filip, dowiedziawszy się o śmierci króla, przekazał tę informację swojej żonie w ''Sagana Lodge'', po czym oboje niezwłocznie powrócili do Wielkiej Brytanii.
== Małżonek królowej ==
=== Kwestia nazwiska ===
Wstąpienie Elżbiety na tron wywołało zamieszanie w kwestii nazwiska, jakie nosić będą dzieci Filipa i nowej królowej. Sam książę oraz jego wuj, Louis Mountbatten, nalegali na to, by dzieci nosiły nazwisko ojca, czyli ''Mountbatten'', tak jak Elżbieta, gdy żył jeszcze jej ojciec. Jednakże [[Maria Teck|królowaKrólowa wdowa Maria]], dowiedziawszy się o tym, poinformowała jednak o tychich zamiarach premiera [[Winston Churchill|Winstona Churchilla]], który zalecił nowej królowej wydanie królewskiej odezwy stwierdzającej, iżże rodzina królewska pozostaje przy rodowym nazwisku [[Wettynowie#Koburgowie-Windsor|Windsor]]. Filip prywatnie skarżył się: „Czuję się w tej rodzinie jak cholerna ameba. Jestem jedynym człowiekiem w kraju, który nie może dać swojego nazwiska dzieciom”.
W 1960, kilka lat po śmierci królowej wdowy i rezygnacji Churchilla, królowa Elżbieta na spotkaniu Tajnej Rady zaproponowała, by jej dzieci nosiły nazwisko ''Mountbatten-Windsor'', ale tylko wtedy, gdy nie będą bezpośrednio w linii sukcesji do tronu. Rada przyjęła propozycję i niedługo potem wydała oficjalne orzeczenie w tej sprawie. Dodatkowo, następca tronu, książę Karol, również podjął decyzję o używaniu podwójnego nazwiska.
Po wstąpieniu na tron, Elżbieta poinformowała również, że książę ma „miejsce, prymat i pierwszeństwo” obok niej „w każdej sytuacji i przy każdym wystąpieniu, chyba że inaczej mówi [[ustawa]]”. OznaczaOznaczało to, iżże Filip zyskał pierwszeństwo nad swoim synem, księciem Walii, z wyjątkiem oficjalnych wizyt w [[Parlament Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej|brytyjskim parlamencie]].
=== Obowiązki ===
Jako małżonek królowej, Filip uczestniczy i pomaga jej w obowiązkach, jako suwerenny towarzysz w ceremoniach, takich jak ''Inauguracje Obrad Parlamentu'' w krajach Wspólnoty, obiadach państwowych i wizytach zagranicznych. Filip był pierwszym członkiem rodziny królewskiej, który latał w helikopterzehelikopterem, odwiedzając i nadzorując oddziały, które miały wziąć udział w koronacji Elżbiety. Sam książę nie został koronowany, ale klęknął przed Elżbietą i przysiągł, że „jest jej lennym sługą życia i zdrowia”.
[[Plik:StateLibQld 1 204880 Greeting Prince Philip, Duke of Edinburgh, during the royal visit in 1954.jpg|mały|lewo|Książę Filip wizytuje [[Brisbane]] w [[Australia|Australii]], 1954]]
Na początku lat [[Lata 50. XX wieku|50.]] siostra Elżbiety, Małgorzata, była bliska zawarcia małżeństwa z pilotem Peterem Townsendem, bohaterem [[Bitwa o Anglię|bitwy o Anglię]], który był rozwodnikiem. Prasa zarzucała Filipowi, iżże byłjest on wrogo nastawiony do tego małżeństwa. „Nic nie zrobiłem”, tłumaczył. Filip nie ingerował w ich życie, wiedząc co ludzie są w stanie zrobić z miłości. Ostatecznie jednak związek rozpadł się (Małgorzata w razie zawarcia ślubu straciłaby prawo do tronu). Przez sześć miesięcy na przełomie 1953-1954 Filip i Elżbieta wizytowali kraje Wspólnoty. Ich dzieci zostały wtedy w Wielkiej Brytanii.
Przez sześć miesięcy na przełomie 1953-1954 Filip i Elżbieta wizytowali kraje Wspólnoty. Ich dzieci zostały wtedy w Wielkiej Brytanii.
W 1956, wraz z [[Kurt Hahn|Kurtem Hahnem]], książę ustanowił ''Nagrodę Księcia Edynburga'', która miała celu wzmacnianie poczucia obowiązku obywatelskiego i rozwijanie sprawności fizycznej wśród młodzieży. Od połowy 1956 do 1957, Filip odbył podróż dookoła świata na pokładzie jachtu królewskiego HMY „[[HMY Britannia|Britannia]]”, podczas której oficjalnie otworzył [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956]] w [[Melbourne]] i odwiedził [[Antarktyda|Antarktydę]]. W drodze powrotnej, osobisty sekretarz Filipa, Mike Parker, otrzymał pozew rozwodowy od żony Eileen. Tak jak w przypadku Townsenda, prasa uważała rozwód za skandal, a cała sytuacja zmusiła Parkera do zrezygnowania z funkcji sekretarza. Jednakże powiedział on później, że książę Filip w całej tej sytuacji był bardzo pomocny, a „królowa była wspaniała w całej krasie. Ona uważa rozwód za smutek, a nie przestępstwo”. Kolejne doniesienia prasowe twierdziły, iż królowa i książę bardzo się od siebie oddalili, co rozwścieczyło Filipa i przerażoną królową, która stanowczo zaprzeczyła tym niedomówieniom. Aby wesprzeć publicznie Parkera, królowa mianowała go komandorem [[Królewski Order Wiktoriański|Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego]]. 22 lutego 1957, Elżbieta przyznała mężowi tytuł księcia Wielkiej Brytanii, przywracając jego stan książęcy, którego oficjalnie zrzekł się 10 lat wcześniej. Od tego czasu jest znany jako „Jego Królewska Mość Książę Filip, Książę Edynburga”. ▼
▲W 1956, wraz z [[Kurt Hahn|Kurtem Hahnem]], książę ustanowił ''Nagrodę Księcia Edynburga'', która miała celu wzmacnianie poczucia obowiązku obywatelskiego i rozwijanie sprawności fizycznej wśród młodzieży. Od połowy 1956 do 1957 , Filip odbyłodbywał podróż dookoła świata na pokładzie jachtu królewskiego HMY „[[HMY Britannia|Britannia]]”, podczas której oficjalnie otworzył [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1956]] w [[Melbourne]] i odwiedził [[Antarktyda|Antarktydę]]. W drodze powrotnej , osobisty sekretarz Filipa, Mike Parker, otrzymał pozew rozwodowy od żony Eileen. Tak jak w przypadku Townsenda, prasa uważała rozwód za skandal, a cała sytuacja zmusiła Parkera do zrezygnowania z funkcji sekretarza. Jednakże powiedział on później, że książę Filip w całej tej sytuacji był bardzo pomocny, a „królowa była wspaniała w całej krasie. Ona uważa rozwód za smutek, a nie przestępstwo”. Kolejne doniesienia prasowe twierdziły, iżże królowa i książę bardzo się od siebie oddalili, co rozwścieczyło Filipa i przerażonąprzeraziło królową, która stanowczo zaprzeczyła tym niedomówieniom. Aby wesprzeć publicznie Parkera, królowa mianowała go komandorem [[Królewski Order Wiktoriański|Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego]]. 22 lutego 1957 , Elżbieta przyznała mężowi tytuł księcia Wielkiej Brytanii, przywracając jego stan książęcy, którego oficjalnie zrzekł się 10 lat wcześniej. Od tego czasu jest znany jako „Jego Królewska Mość Książę Filip, Książę Edynburga”.
Filip został powołany do ''Królewskiej Tajnej Rady dla Kanady'' 14 października 1957, składając osobiście przed królową przysięgę wierności i lojalności tzw. ''Oath of Allegiance''. Zwiedzając Kanadę w 1969, Filip mówił o swoich poglądach na temat republikanizmu:
[[Plik:Dukeofedinburgh.jpg|mały|upright|Książę Filip w 1962]]
Książę jest [[Mecenas sztuki|patronem]] ponad 800 organizacji, w większości zajmujących się środowiskiem, przemysłem, sportem i edukacją. Pełnił funkcję brytyjskiego prezesa [[World Wide Fund for Nature]] od 1961 do 1982, międzynarodowego prezydentaprezesa od 1981, a od 1996 honorowego przewodniczącego. Jest także patronem ''Fundacji Pracy''. W latach 1964–1986 był prezydentemprezesem [[Międzynarodowa Federacja Jeździecka|Międzynarodowej Federacji Jeździeckiej]], a także kanclerzem uniwersytetów w [[Uniwersytet Edynburski|Edynburgu]], [[Uniwersytet w Salford|Salford]] i [[Aberystwyth]].
Na początku 1981, książę napisał do swojego najstarszego syna, Karola, doradzając, aby ten albo zdecydował się na małżeństwo z [[Diana (księżna Walii)|lady Dianą]], albo zerwał z nią kontakty. Książę Karol, mimo że miał już 32 latlata, nadal nie był żonaty, ani nie miał potomka męskiego, który w przyszłości mógłby odziedziczyć tron. Tak więc, znalazłszy się pod wielką presją swego ojca, w lutym książę oświadczył się Dianie, a 6 miesięcy później para wzięła ślub.
W 1992, małżeństwo księcia Karola i księżnej Walii załamałorozpadło się. 9 grudnia 1992 roku [[Premierzy Wielkiej Brytanii|premier]] [[John Major]] wygłosił oświadczenie, powiadamiające Izbę Gmin o separacji księcia i księżnej Walii. Królowa i Filip zorganizowali spotkanie Karola z Dianą, starając się ich pogodzić, jednak bez powodzenia. Filip napisał do Diany, wyrażając swoje rozczarowanie zarówno zachowaniem swojego syna, jak i Diany, oraz prosząc o przemyślenie całej sprawy raz jeszcze z innego punktu widzenia. Ostatecznie próby pogodzenia małżeństwa nie powiodły się, para rozeszła się, a później rozwiodła.
Niedługo po rozwodzie Diana zginęła w wypadku samochodowym w [[Paryż]]u 31 sierpnia 1997. W tym czasie książę i królowa przebywali na wakacjach w Balmoral wraz z dalszą rodziną królewską. Synowie Diany, książęta [[Wilhelm (książę Cambridge)|William]] i [[Henryk (książę Sussexu)|Harry]], dowiedziawszy się o śmierci matki, chcieli pójść do kościoła i, dziadkowie poszli tam z nimi tego ranka. Przez pięć dni królowa i książę Filip utrzymywali wnuków z dala od prasy, chroniąc ich od presji związanej ze śmiercią matki. Odosobnienie rodziny królewskiej w takiej chwili powodowało publiczne oburzenie, jednakże po wystąpieniu królowej na żywo w telewizji 5 września, nastroje społeczne polepszyły się i królowa odzyskała szacunek. Niepewni, czy iść za trumną matki w kondukcie pogrzebowym, książęta wahali się. Wtedy Filip powiedział do Williama: „Jeśli nie pójdziesz, myślę, że będziesz później żałował. Jeśli ja pójdę, zechcesz iść ze mną?”. W dniu pogrzebu Filip, William, Harry, Karol i brat Diany, [[Charles Spencer (9. hrabia Spencer)|hrabia Spencer]], szli przez Londyn za trumną Diany.
Kilka lat później, [[Mohamed Al-Fayed]], którego syn [[Dodi Al-Fayed|Dodi]] również zginął w katastrofie wraz z Dianą –, zarzucił Filipowi, że ten zamieszany był w jej śmierć (jednak Al-Fayed był już autorem wielu, obalonych później teorii dotyczących śmierci syna i Diany). Natomiast książęKsiążę Filip powiedział wtedy, że wspierał Dianę, ponieważ sam wiedział, co znaczy być nowym członkiem rodziny królewskiej.
=== XXI wiek ===
W 2001 podczas Złotego Jubileuszu Elżbiety II, Filip został wyróżniony przez [[Spiker Izby Gmin|Spikera Izby Gmin]] za rolę we wspieraniu Elżbiety podczas panowania. Staż księcia Edynburga jako małżonka królowej jest większy od jakiegokolwiek innego małżonka zw brytyjskiej historii, jednakże to [[Elżbieta Bowes-Lyon|królowa matka]], która zmarła w wieku 101 lat, była najdłużej żyjącą małżonką króla.
W kwietniu 2008, Filip został przyjęty do [[King Edward VII’s Hospital Sister Agnes|szpitala Króla Edwarda VII]] na „obserwację i leczenie” infekcji klatki piersiowej. Ze szpitala wyszedł trzy dni później. W sierpniu tego samego roku, ''Evening Standard'' doniósł, że książę cierpi na [[Rak gruczołu krokowego|raka prostaty]]. Pałac Buckingham, który zazwyczaj odmawiał komentarza na temat stanu zdrowia rodziny królewskiej, stwierdził, że pomówienia te są naruszeniem prywatności. Dodatkowo sam Filip wydał oświadczenie, w którym zaprzeczył całej historii. Niedługo później gazeta przyznała, że była to nieprawda.
W czerwcu 2011 w wywiadzie z okazji jegoswoich 90. urodzin, książę oświadczył, że ze względu na podeszły wiek, zamierza ograniczyć swoje obowiązki. Tego samego roku podczas pobytu w rezydencji królewskiej w [[Sandringham (Wielka Brytania)|Sandringham]] 23 grudnia, Filip cierpiał na bóle w klatce piersiowej i przewieziony został na oddział kardiologiczny ''Papworth Hospital'' w hrabstwie [[Cambridgeshire]], gdzie przeszedł zabieg [[Przezskórna interwencja wieńcowa|angioplastyki wieńcowej]] oraz [[stent]]owania, podczas którego wszczepiony został tzw. stent usprawniający drożność naczyń krwionośnych. Został zwolnionywypisany 27 grudnia.
4 czerwca 2012 podczas oficjalnych obchodów Diamentowego Jubileuszu Elżbiety II, książę trafił po pierwszym dniu obchodów do ''szpitala Króla Edwarda VII'' z powodu ostrego zapalenia pęcherza moczowego i nie mógł uczestniczyć w uroczystościach w kolejnych dniach. Ze szpitala wyszedł 9 czerwca. Po nawrocie choroby, w sierpniu 2012 został przyjęty do szpitala ''Aberdeen Royal Infirmary'' na leczenie zapobiegawcze na okres 5 dni.
6 czerwca 2013 roku został ponownie przewieziony do ''szpitala Króla Edwarda VII'', gdzie przeprowadzono badania jamy brzusznej, które wykazały nieprawidłowości. Stąd też następnegoNastępnego dnia został poddany operacji diagnostycznej jamy brzusznej. Ze szpitala wyszedł 17 czerwca. 21 maja 2014, książę pojawił się publicznie z bandażem na prawej ręce po niewielkiej interwencji chirurgicznej bez narkozy, która odbyła się dzień wcześniej w Pałacu Buckingham. W czerwcu 2017 roku został przewieziony do [[King Edward VII’s Hospital Sister Agnes|szpitala króla Edwarda VII]] z powodu infekcji, gdzie spędził w szpitalu dwie noce, przez co opuścił otwarcie nowej sesji Parlamentu ([[Ceremonia otwarcia nowej sesji parlamentu brytyjskiego|State Opening of Parliament]]) oraz wyścigi konne w Ascot.
4 maja 2017 roku Pałac Buckingham wydał oświadczenie, że jesienią tegoż roku książę Filip odchodzi na emeryturę. Książę wycofuje się z życia publicznego i będzie brał udział tylko w tych uroczystościach, które go szczególnie zainteresują<ref>{{Cytuj|autor=Jarosław Kociszewski|tytuł=Dziadek Wielkiej Brytanii odchodzi na emeryturę. Książę Filip kończy działalność|czasopismo=wiadomosci.wp.pl|data=2017-05-04|data dostępu=2017-05-04|url=http://wiadomosci.wp.pl/dziadek-wielkiej-brytanii-odchodzi-na-emeryture-ksiaze-filip-konczy-dzialalnosc-6119015089293441a|język=pl}}</ref><ref>{{Cytuj|tytuł=Pałac Buckingham: książę Filip wycofuje się z życia publicznego|czasopismo=Onet Wielka Brytania i Irlandia|data=2017-05-04|data dostępu=2017-05-04|url=http://wbi.onet.pl/palac-buckingham-ksiaze-filip-wycofuje-sie-z-zycia-publicznego/cd6dgq3|język=pl}}</ref>.
Książę Filip wraz z Królową Elżbietą II obchodzili w dniu 20 listopada 2017 roku – 70 rocznicę ślubu (Platynowe Gody). Jest to pierwszy w historii Platynowy Jubileusz Małżeństwa obchodzony przez brytyjskiego monarchę.
W dniu 3 kwietnia 2018 roku został przewieziony do szpitala imieniemimienia Króla Edwarda VII w Londynie, gdzie w dniu 10 kwietnia 2018 roku przeszedł operację wymiany stawu biodrowego (wszczepienie endoprotezy stawu biodrowego). Ze szpitala został wypisany 13 kwietnia.
Jest najdłużej żyjącym męskim członkiem [[Brytyjska rodzina królewska|brytyjskiej rodziny królewskiej]]. Książę jest także najdłużej żyjącym męskim potomkiem [[Wiktoria Hanowerska|Królowej Wiktorii]], pobijając w dniu 13 grudnia 2016 roku rekord [[Karol Jan Bernadotte|hrabiego Carla Johana Bernadotte of Wisborg]] (wnuka księcia Connaught), który dożył 95 lat, 6 miesięcy i 5 dni. Jest także obecnie najdłużej będącymżyjącym współmałżonkiem monarchy na świecie.
== Zamiłowania i osobowość ==
Filip grał w [[Polo (sport)|polo]] do 1971, kiedy zaczął startować w [[Powożenie|powożeniu zaprzęgiem]] i stającstał się wielkim propagatorem tej dyscypliny. Jej przepisy powstawały pod jego nadzorem. Był zapalonym żeglarzem, przyjaźnił się ze sławnym entuzjastą tego sportu i projektantem Uffa Foxem, którego poznał w 1949 na regatach w [[Cowes]]. Od tego czasu startowali razem wielokrotnie w wielu zawodach, a książę posyłał swoje dzieci do Foxa na naukę żeglarstwa. Wspólnie z królową regularnie uczestniczył w sławnych regatach ''Cowes Week'' na pokładzie HMY „[[HMY Britannia|Britannia]]”.
Jego pierwsza lekcja latania w powietrzu miała miejsce w 1952. W dniu 70. urodzin miał naliczonych 5150 pilotażowych godzin.
Książę maluje farbami olejnymi, a także kolekcjonuje obrazy oraz kreskówki, które wiszą w Buckingham Palace, Windsor Castle, Sandringham House i Balmoral Castle. Hugh Casson opisał dzieła Filipa, jako ''„dokładnie takie, jakie można się było spodziewać... całkowicie bezpośrednie, bez zawieszania się. Mocne kolory, zdecydowane pociągnięcia pędzlem.”''
W 1979, gdy królowa Elżbieta II i książę Filip byli gośćmi prezydenta [[Jimmy Carter|Cartera]] w [[Biały Dom|Białym Domu]], Filip po skończonej kolacji udał się sam do sławnej ''Sali Czerwonej'', gdzie dwóch lokajów podawało alkohol. Filip podszedł do jednego z nich, Lynwooda Westraya, który go zapytał: ''„Wasza Królewska Mość, czy zechcesz wziąć jednego [drinka]?”'', na co Filip odpowiedział: ''„Wezmę jeden, jeśli pozwolisz mi Wam służyć”'', na co Lynwood, poruszony, nie wiedział, co odpowiedzieć ani zrobić, gdyż miał zajęte obie dłonie, wtem książę dodał: ''„Wypiję, jeśli wy wypijecie ze mną”''. ''„Więc nalał każdemu po drinku i porozmawialiśmy. Powiedział nam, że w razie jeśli bylibyśmy kiedykolwiek w [[Londyn]]ie, to zaprasza nas do Pałacu Buckingham, abyśmy mogli go zobaczyć. Wyobrażasz sobie taki zaszczyt? Nie mogliśmy pić w czasie służby, nie jesteśmy przecież gośćmi, ale byliśmy wtedy sami, więc nikt nie wiedział, co się dzieje. Więc piliśmy wszyscy i prowadziliśmy miłą rozmowę. To jest rzecz, której do końca życie nie zapomnę”'', mówił po latach Westray.
Przez ponad 60 lat małżeństwa z królową, Filip zasłynął ze specyficznego, ciętego humoru i uwag, które często były interpretowane jako obraźliwe i obrazowałybyły odzwierciedleniem jego specyficznyspecyficznego charaktercharakteru. Niektóre z nich od razu zostały uznane jakoza gafy księcia, ale są też przedmiotem sporów wśród [[Apologetyka|apologetów]], którzy określają je ''jako wyjęte z kontekstu, bezcelowe, ale często zabawne''. Dla przykładu, w 1999 gazety zarzuciły małżonkowi królowej obrażanie głuchych dzieciobrażenie podczas koncertu pop w Walii, podczasniesłyszących któregodzieci, dzieciktóre stały obok karaibskich bębniarzy. Powiedział wówczas: „''Głusi? Nic dziwnego, że jesteście głusi, skoro stoicie w tym miejscu”''. W 1986, podczas wizyty w [[Chiny|Chinach]], w prywatnej rozmowie z brytyjskimi studentami ''Xian’s Northwest University'', Filip zażartował, że ''„jeśli się zadomowią, ich oczy zrobią się skośne”''. Brytyjska prasa zwróciła wtedy uwagę na nietolerancję rasową księcia, jednak władze chińskie nie zwróciłypoświęciły na toincydentowi większej uwagi. Ogólnie jego trefny komentarzKomentarz nie miał wpływu na chińsko-brytyjskie stosunki, ale nieco nadszarpnął wizerunek księcia.
CzasemZdarza przypadkiemmu podchodzisię podchodzić krytycznie do swojego sposobu zarabiania pieniędzy, np. podczas otwarcia nowego stadionu [[Arsenal F.C.]]: „''Well, you may not have my wife, but you’ve got the'' second''-most experienced plaque unveiler in the world''.” (''Cóż, może i nie macie'' [tu] ''mojej żony, ale macie drugiego najbardziej doświadczonego odsłaniacza tablic na świecie'') – królowa brytyjska z powodu urazu kręgosłupa nie brała tradycyjnego udziału w odsłanianiu nowych, szeroko komentowanych w prasie budowli<ref>{{Cytuj |url=http://www.telegraph.co.uk/news/uknews/3344459/Workload-forced-Queen-to-endure-pain-for-two-weeks.html |tytuł=Workload forced Queen to endure pain for two weeks – Telegraph<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany=telegraph.co.uk |język=en |data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
Książę Filip jest [[Wolnomularstwo|wolnomularzem]], w 2013 celebrował sześćdziesiątą rocznicę wstąpienia do tej organizacji<ref>{{Cytuj |url=http://www.freemasonrytoday.com/ugle-sgc/ugle/speeches/pro-grand-master-s-speech-june-2013 |tytuł=Pro Grand Master’s address – June 2013<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |opublikowany=freemasonrytoday.com |język=en |data dostępu=2017-11-23}}</ref>.
|