Aribam Syam Sharma

Aribam Syam Sharma (ur. 21 marca 1936) - indyjski reżyser teatralny i filmowy, kompozytor i dokumentalista.

Urodził się w Imphal w zależnym od brytyjskich Indii królestwie Manipuru. Kształcił się w Johnstone Higher Secondary School, a następnie w D.M. College of Arts w rodzinnym mieście. Talent sceniczno-muzyczny ujawniał już w okresie szkolnym, aktywnie angażując się w działalność uczniowskiego teatru. Studiował filozofię oraz indyjską muzykę i taniec klasyczny na Visva-Bharati University w Santiniketanie w Bengalu Zachodnim. Po powrocie do rodzinnego stanu wykładał w macierzystym koledżu, później przez jakiś czas kierował katedrą filozofii w tej instytucji.

Był zaangażowany w powstanie pierwszego fabularnego filmu pełnometrażowego w historii Manipuru, Matamgi Manipur (1972), zarówno jako kompozytor ścieżki dźwiękowej oraz piosenek, jak i odtwórca jednej z ról. Jego własny debiut reżyserski Lamja Parshuram (1974) oraz następujące po nim Saphabee (1976) i Olangthagee Wangmadasoo (1979) przetwarzały twórczo motywy zaczerpnięte z manipurskiego folkloru oraz regionalnej tradycji scenicznej. Długoletnia współpraca Sharmy z M.K. Binodini Devi, zapoczątkowana przez Olangthagee Wangmadasoo, zaowocowała w kolejnych latach takimi obrazami jak Imagi Ningthem (1981), Paokhum Ama (1984) czy Ishanou (1990). Produkcje te wywarły znaczny wpływ na manipurską kinematografię, nadając jej własny, odrębny od innych kinematografii indyjskich, koloryt. Wielokrotnie nagradzany na międzynarodowych festiwalach filmowych, między innymi w Nantes, Cannes i Nowym Jorku. Równolegle z filmami fabularnymi, eksperymentuje z dokumentalistyką naświetlając rozmaite aspekty geografii, historii, środowiska naturalnego i sztuki rodzinnego stanu. Laureat 15 Narodowych Nagród Filmowych, zarówno za filmy fabularne jak i dokumentalne.

Uznawany za jednego z najistotniejszych filmowców indyjskiego północnego wschodu i za jednego z mistrzów indyjskiego dokumentu. Ceniony za realizm, unikanie melodramatyzmu oraz celowe odzieranie kina ze stereotypowego piękna i elegancji, a jednocześnie głębokie poczucie estetyki. Wskazuje się również, że na wpływ jaki jego dzieła wywierają na kolejne pokolenia filmowców oraz na ich znaczącą wartość jako materiał badawczy.

Jego filmografia obejmuje łącznie 14 pełnometrażowych filmów fabularnych i 31 filmów dokumentalnych, często poruszających tematykę społeczną. W wywiadach podkreśla konieczność wypracowania przez manipurskie kino własnych, odrębnych wzorców narracyjnych, upatrując w tym jedyną szansę na zaistnienie w globalnym dyskursie. Wspomina również o roli kina w ukazaniu unikalnej kultury i historii Manipuru oraz jego mieszkańców. Wyraża się krytycznie na temat kina hindi, świadomie stroni również od nadawania swoim utworom komercyjnego charakteru, twierdząc, że byłoby to sprzeczne z duchem jego rodzinnego stanu.

Odegrał kluczową rolę w stworzeniu infrastruktury tworzącej manipurski przemysł filmowy. Był pierwszym przewodniczącym Manipur Film Development Corporation, a także założycielem i pierwszym przewodniczącym Imphal Cine Club. Współpracuje z wieloma instytucjami promującymi integrację przemysłów filmowych północno-wschodnich Indii, w tym z assamskim Guwahati Cine Club.

Poza aktywnością filmową ma również pewien wkład w rozwój manipurskiego teatru eksperymentalnego. Wyreżyserował liczne sztuki sceniczne, w tym Ashangba Nongjabi, Khongchat i Ani. Komponuje piosenki, śpiewa, był jednym z pierwszych współpracowników manipurskiej sekcji indyjskiego radia publicznego. Skomponowana przez niego piosenka Anouba Jugki Anouba Asha Puduna jest uznawana za kultową

Opublikował cztery książki. Autobiograficzne Living Shadows (2006) oraz Manipuri Cinema: Eigi Paodam (2016), będące również osobistą refleksją nad sytuacją kinematografii manipurskiej. Eshei Binodinigi (2014) napisane we współpracy z Chongtham Kamalą poświęcone jest piosenkom autorstwa M.K. Binodini Devi. Matam Eshei Amasung Eihak natomiast opisuje i analizuje współczesną muzykę manipurską.

W 2006 otrzymał Padmę Shri. Order ten zwrócił w lutym 2019, w proteście przeciwko proponowanej nowelizacji ustawy o obywatelstwie . W 2011 otrzymał miejsce w Manipur State Kala Akademi.