Anarchizm w Polsce: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mafo (dyskusja | edycje)
m →‎Anarchizm po 1980 roku: drobne redakcyjne
Mafo (dyskusja | edycje)
Linia 61:
Władzom odwołującym się do [[marksizm]]u, anarchizm nie był ideologicznie bliski. Represje ze strony aparatu władzy były jednym z istotniejszych powodów, dlaczego anarchiści nie rozwinęli swojej działalności na gruncie politycznym. Na szeroką skalę ruch anarchistyczny w Polsce zaczął kształtować się dopiero w latach osiemdziesiątych XX wieku, na fali protestów społecznych. Często podkreśla się rolę kontrkultury i subkultury [[punk]] w reaktywacji ruchu anarchistycznego w Polsce{{r|malend}}.
 
Grupą, która pierwszy raz nawiązała do anarchizmu, był [[Ruch Społeczeństwa Alternatywnego]] (RSA)<ref group = "nota">Młodzi opozycjoniści z RSA nie znali na początku doktryny anarchizmu. Nie nawiązali oni kontaktu z żyjącymi jeszcze przedwojennymi anarchistami. W okresie Polski Ludowej wydanych zostało jedynie kilkanaście pozycji poświęconych anarchizmowi, które można określić mianem monografii. Większość z nich opracowanych zostało w sposób niestaranny, powierzchowny i nieneutralny. Zob. {{Cytuj pismo | autor = D. Kaczmarek | tytuł = Anarchizm w publikacjach zwartych w okresie PRL | czasopismo = Przegląd Anarchistyczny | wolumin = nr 7 | strony = 152-178 | data = 2008}}</ref>. Za jej symboliczny początek uznaje się czerwiec 1983 roku. RSA była jedną z wielu grup opozycyjnych do ówczesnych władz.
 
Pod koniec lat osiemdziesiątych, m.in. z inicjatywy RSA, powstała Międzymiastówka Anarchistyczna, która z czasem przekształciła się w [[Federacja Anarchistyczna|Federację Anarchistyczną]] (FA). Aktualnie FA posiada oddziały w wielu polskich miastach, m.in. Warszawie, Poznaniu, Łodzi, Rzeszowie czy Wrocławiu<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Sekcje FA |data = |data dostępu = 2020-01-02 |opublikowany = Federacja Anarchistyczna |url = http://federacja-anarchistyczna.pl/category/gdzie-dziala-fa/sekcje-fa/ |archiwum = http://web.archive.org/web/20200102201315/http://federacja-anarchistyczna.pl/category/gdzie-dziala-fa/sekcje-fa/ |język = pl-PL}}</ref>.
 
W Poznaniu działa Oficyna Wydawnicza Bractwa „Trojka”, która związana jest z poznańską sekcją FA i squatem [[Rozbrat]]. Historia Oficyny Bractwa „Trojka” sięga 1994., Wydawnictwoktóra powstało,powstała by popularyzować myśl anarchistyczną. „Trojka” wydawała początkowo niewielkie [[Broszura|broszury]], natomiast obecnie prowadzi ona dystrybucję publikacji własnych oraz innych wydawnictw. Wśród publikacji „Trojki” znajdują się zarówno dzieła klasyków anarchizmu jak i książki napisane przez współczesnych autorów<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Bractwo Trojka |data = 2020-01-02 |url = https://www.bractwotrojka.pl/ |język = PL}}</ref>.
 
Po 1980 roku powstało również wiele grup niezwiązanych z RSA i FA<ref group="nota">Należy pamiętać jednak, że wielość grup świadczy nie o sile, ale o rozproszeniu ruchu. Zob. {{Cytuj książkę | autor = P. Malendowicz | tytuł = Polski ruch anarchistyczny wobec współczesnych wyzwań politycznych | miejsce = Piła | data = 2007 | strony = 30-69}}</ref>, np.: Grupa Anarchistyczna Solidarność, Czarna Galicja, [[Komuna Otwock]], SKA/Kolektyw Autonomistów-Toruń, Anarchokomunistyczna Organizacja Platform czy stosunkowo młode, jak Spółdzielnia Praktyk Wywrotowych (SPW)<ref>{{Cytuj |tytuł = Spółdzielnia Praktyk Wywrotowych |data dostępu = 2020-01-02 |opublikowany = www.facebook.com |url = https://www.facebook.com/spoldzielniakrk/ |język = pl}}</ref> czy Kolektyw Syrena<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = o Syrenie |data = |data dostępu = 2020-01-02 |opublikowany = Syrena |url = https://syrena.org/en/about/ |archiwum = http://web.archive.org/web/20200102202529/https://syrena.org/en/about/ |język = PL}}</ref>. Współcześnie do anarchizmu odwołują też się m.in.: [[Ogólnopolski Związek Zawodowy „Inicjatywa Pracownicza”|Inicjatywa Pracownicza]], [[Lewicowa Alternatywa]], Stowarzyszenie „Wolność-Równość-Solidarność”, [[Związek Syndykalistów Polski]].