Kult Istoty Najwyższej: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
NorLi (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 2:
[[Plik:Clermont etre supreme 2.jpg|thumb|250px|Tablica ku czci Istoty Najwyższej na gmachu katedry w [[Clermont-Ferrand]]. Francuski napis głosi: ''Lud francuski uznaje Istotę Najwyższą i nieśmiertelność duszy'']]
 
'''Kult Istoty Najwyższej''' ({{w języku|fr|culte de l'Être suprême}}) – formalna religia państwowa wprowadzona we [[Francja|Francji]] w okresie [[rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]] dekretem [[Konwent Narodowy|Konwentu Narodowego]] z 7 maja 1794 roku (18 floréala roku II)<ref name="Chris Cook 2000">Chris Cook, John Stevenson, ''Leksykon nowożytnej historii Europy 1763-1999'', Warszawa 2000, s.57.</ref>. Jej głównym propagatorem był [[Maximilien de Robespierre|Maksymilian Robespierre]], który – będąc [[deizm|deistą]] – zauważył, że działania antyreligijne obracają się przeciw rewolucji, w związku z czym doprowadził do uchwalenia dekretu o istnieniu i uznawaniu przez lud francuski Istoty Najwyższej oraz [[Dusza (religia)|nieśmiertelności duszy]]<ref>[[Jerzy Besala]], ''Tyrani i błaźni. Od cezarów rzymskich i Henryka VIII Tudora do Stalina i Hitlera''. Bellona Warszawa 2013, s.96.</ref>.
 
== Cechy kultu ==
Kult Istoty Najwyższej zakładał istnienie boga rozumianego na sposób deistyczny oraz nieśmiertelność duszy, łącząc równocześnie wiarę w powyższe dogmaty z promowaniem tzw. cnót republikańskich, takich jak [[patriotyzm]], oddanie ideałom wolności i równości, gotowość do poświęceń i przedłożenia interesu państwowego nad osobisty. Odrzucał jednak interwencję nadprzyrodzoną zarówno w wydarzenia historyczne, jak i w osobisty los człowieka na ziemi, odżegnując się tym samym od koncepcji władzy pochodzącej od Boga.
 
Wyrazem kultu Istoty Najwyższej miał być szereg świąt republikańskich, w których jednak sama postać Istoty Najwyższej pojawiała się stosunkowo rzadko. O wiele szerzej akcentowane były wartości abstrakcyjne, jak odwaga, braterstwo, młodość czy szczęście. Samej Istocie Najwyższej zostało poświęcone tylko jedno święto, które miało odbywać się co roku 20 prairiala (8 czerwca), w praktyce zaś miało miejsce tylko raz. Natomiast na wszystkich budynkach publicznych, w szczególności nieużytkowanych kościołach katolickich, umieszczone zostały tablice głoszące "uznanie„uznanie Istoty Najwyższej przez naród francuski"francuski”.
 
=== Święto Istoty Najwyższej ===