Lal Bahadur Shastri: Różnice pomiędzy wersjami

|miejsce urodzenia = [[Mughalsarai]], [[Indie Brytyjskie]]

|miejsce śmierci = [[Taszkent]] ZSRR

'''Lal Bahadur Shastri''', {{w języku|hi|लालबहादुर शास्त्}} (ur. [[2 października]] [[1904]] w [[Mughalsarai]] w prowincji [[Uttar Pradesh]], [[Indie]], wówczas [[Indie Brytyjskie]], zm. [[11 stycznia]] [[1966]] w [[Taszkent|Taszkencie]], [[Uzbekistan]]; wówczas [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]) – indyjski polityk, członek [[Indyjski Kongres Narodowy|Indyjskiego Kongresu Narodowego]], jeden z najbliższych współpracowników [[Jawaharlal Nehru|Dżawaharlala Nehru]].

Urodził się w Mughalsarai. Jego ojciec, Sharada Srivastava Prasad, z zawodu był nauczycielem, a następnie urzędnikiem w Urzędzie Skarbowym w [[AllahabadPrajagradź|Allahabadzie]]zie<ref>[http://www.freeindia.org/biographies/greatleaders/shastri/page4.htm Lal Bahadur Shastri: The Fatherless Child”].</ref>. Ojciec Shastri zmarł, gdy ten miał zaledwie rok. Jego matka, Ramdulari Devi, wraz z dwiema siostrami Shastriego zabrała dzieci do domu swojego ojca gdzie zamieszkali<ref>Shri Lal Bahadur Shastri Je – A Profile.</ref>. Jako że należał do kasty '''Kayastha''', urodził się pod nazwiskiem Shrivastava, ukazującym jego kastowe pochodzenie, w późniejszym okresie odrzucił to nazwisko co stanowiło sprzeciw wobec tego systemu, główną zasadę ruchu [[Mahatma Gandhi|Gandhiego]]. Shastri dołączył do towarzystwa Servants of the People Society w [[Muzaffarpur]]. Zajmował się pomocą dla osób z kasty niedotykalnych ([[dalit]]), którzy przez ruch skupiony wokół Gandhiego określani byli jako „Harijans”, czyli „dzieci boga”<ref>[http://rrtd.nic.in/lalbahadurshastri.htm „Lal Bahadur Shastri (1904–1966)”. Research Reference and Training Division, Ministry Of Information And Broadcasting, Government Of India].</ref>. W późniejszym okresie został prezesem towarzystwa<ref>[http://www.freeindia.org/biographies/greatleaders/shastri/page9.htm Lal Bahadur Shastri: The Servants of the People Society].</ref>. Do ruchu niepodległościowego przyłączył się w 1921 roku, za co został na krótko uwięziony przez Brytyjczyków<ref>[http://www.freeindia.org/biographies/greatleaders/shastri/page9.htm Lal Bahadur Shastri: The Young Satyagrahi].</ref>. Shastri zdobył wykształcenie na college East Central Railway Inter w [[Mughalsarai]] i [[Waranasi|Varanasi]]. W 1926 roku gdy ukończył pierwszą klasę Kashi Vidyapeeth, otrzymał pseudonim ''Shastri'', czyli student. Tytuł Shastri był stopniem edukacji przyznawanym studentom jednak Lal Bahadur wykorzystał go jako późniejsze nazwisko. Na poglądy Shastriego wpłynęli działacze narodowowyzwoleńczy jak [[Bal Gangadhar Tilak]] i Mahatma Gandhi<ref>[http://www.freeindia.org/biographies/greatleaders/shastri/page8.htm Lal Bahadur Shastri: Tilak and Gandhi].</ref>, w późniejszym czasie Shastri stał się zwolennikiem poglądów [[socjalizm|socjalistycznych]] reprezentowanych przez Dżawaharlala Nehru, lidera lewicowej frakcji [[Indyjski Kongres Narodowy|Indyjskiego Kongresu Narodowego]].

16 maja 1928 roku ożenił się z Lalitą Devi z [[Mirzapur (miasto)|Mirzapur]], mieli razem sześcioro dzieci, w tym przyszłego polityka IKN [[Anil Shastri|Anila Shastriego]]<ref>[http://hindu.com/thehindu/mp/2004/10/02/stories/2004100200930300.htm „The Shastri saga”. Hinduonnet.com. 2004-10-02.]</ref>. W 1930 roku wziął udział w [[Marsz solny|marszu solnym]] Gandhiego za co został na dwa i pół roku uwięziony<ref>[http://www.freeindia.org/biographies/greatleaders/shastri/page11.htm Lal Bahadur Shastri: Freedom’s Soldier].</ref>. Po opuszczeniu więzienia w 1937 roku pracował jako sekretarz Organizacyjnego Parlamentu Rady [[Zjednoczone Prowincje Agra i Oudh|Zjednoczonych Prowincji Agra i Oudh]]. W 1940 roku ponownie trafił do więzienia, tym razem na rok, za udział w wolnościowym ruchu [[Satjagraha]]<ref name="freeindia.org">[http://www.freeindia.org/biographies/greatleaders/shastri/page13.htm Lal Bahadur Shastri: In Prison Again].</ref>. Gdy 8 sierpnia 1942 roku, Mahatma Gandhi w [[Mumbaj|Bombaju]] wezwał Brytyjczyków do opuszczenia Indii, Shastri dopiero co ponownie opuścił więzienie i wyjechał do Allahabadu. Przez tydzień w domu przebywał w domu Dżawaharalala Nehru, '''Swaraj Bhavan''', skąd wydawał instrukcję współtowarzyszom z ruchu niepodległościowego. Kilka dni później został aresztowany ponownie i więziony do 1946 roku<ref name="freeindia.org" />. Shastri łącznie w więzieniu spędził dziewięć lat życia. W czasie swoich pobytów w więzieniu, spędzał czas na czytaniu książek i zapoznawaniu się z twórczością zachodnich filozofów, rewolucjonistów i reformatorów społecznych.

Po śmierci Nehru 27 maja 1964 roku i sporze wokół tego kto ma zostać nowym premierem, Shastri, choć znany był z łagodnego usposobienia jako zwolennik polityki Nehru i socjalista, zwrócił się z apelem aby uniknąć sytuacji w której premierem zostanie konserwatywny i prawicowy [[Morarji Desai]]. 9 czerwca Shastri został mianowany na premiera przez prezydenta Kumarasami Kamaraja. Jako premier Shastri zachował w Radzie Ministrów większość członków rządu Nehru. Ministrem finansów został Tiruvellore Thattai Krishnamachari, ministrem obrony Yashwantrao Chavan, ministrem spraw wewnętrznych Swaran Singh a [[Indira Gandhi]] ministrem informacji i radiofonii. Shastri był świeckim przywódcą, podobnie jak Nehru nie łączył religii z polityką. Sam był wyznawcą [[hinduizm]]u, uważał on jednak że wynoszenie religii tej do miana religii państwowej doprowadziłoby Indie do sytuacji takiej jak Pakistan który był państwem wyznaniowym<ref>Guha, Ramachandra (2008). India After Gandhi: The History of the World’s Largest Democracy. Pan Macmillan. {{ISBN|978-0-330-39611-0}}. s. 400-401400–401.</ref>.