Skateboarding: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 2A02:A310:8342:D00:747B:99ED:48C5:362F (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Pawel Niemczuk.
Znacznik: Wycofanie zmian
drobne techniczne, WP:SK+mSK+ToS
Linia 3:
[[Plik:Nose tapping on rainbows.jpg|thumb|250px|left|Dotknięcie przodem deskorolki (''nose'') rurki (''rail'').]]
[[Plik:Lightmatter skateboarding.jpg|thumb|250px|left|Mały chłopiec na deskorolce]]
'''Jazda na deskorolce''' (ang. ''skateboarding'') – aktywność, w której wykonuje się różne [[trik (ewolucja)|triki]] na [[deskorolka|deskorolce]]. Osobę uprawiającą tę aktywność nazywamy skaterem (lub skateboarderem; w języku angielskim ''skater'' oznacza także osobę jeżdżącą na rolkach, hulajnodze lub rowerze tzw. BMX). Zawody deskorolkowe rozgrywane są zazwyczaj w określonych kategoriach, zależnie od przeszkód na jakich się odbywają: Bowl (zawody w bowlu - w specjalnym betonowym wgłębieniu, przypominającym pusty basen), Vert (na drewnianych bądź betonowych rampach i minirampach), Skatepark (na zwyczajnych skateparkowych przeszkodach) oraz Street (na przeszkodach „naturalnych” stworzonych przez drobną lub średnią architekturę, lub też na specjalnie zbudowanych imitujących takowe).
 
Skateboarding tworzy również pewien rodzaj [[subkultura|subkultury]], ponieważ jest on przez wielu młodych ludzi uważany za sposób na życie. Często jest to również środek transportu. Wiele osób traktuje skateboarding jako jeden z najważniejszych sportów ekstremalnych – lub jako formę sztuki. W Polsce skateboarding rozwinął się w latach 1980-1990 i rozwija się nadal, zrzeszając młodszych i starszych skaterów (również Ci, którzy zapoczątkowali w Polsce skateboarding w takiej formie, w jakiej możemy oglądać go na świecie, nadal są aktywnymi skaterami i udzielają się w środowisku). Dzięki wielu dobrym skaterom oraz filmom, a także poprzez liczne przyjazdy deskorolkarzy do Polski (podróże ekip deskorolkowych znanych firm zagranicznych, w których znajdują się najlepsi skaterzy z całego świata) Polska jest już bardzo dobrze rozpoznawalna w świecie skateboardingu nie tylko w Europie, ale także w Stanach Zjednoczonych.
 
[[21 czerwca]] obchodzony jest [[Światowy Dzień Deskorolki]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.wiadomosci.wszczecinie.pl/swiatowy_dzien_deskorolki,20342,kalendarz_wydarzen,sport,0 | tytuł = Światowy Dzień Deskorolki}} - wiadomosciwszczecinie.pl</ref><ref>[http://www.andegrand.pl/news/17435/swiatowy_dzien_deskorolki_2010 Światowy Dzień Deskorolki] na andegrand.pl [opublikowano:2010-06-12]</ref> (ang. ''Skateboarding Day'', od 2006).
 
== Historia skateboardingu ==
Skateboarding narodził się w latach [[Lata 40. XX wieku|czterdziestych]] XX wieku w [[Kalifornia|Kalifornii]] i miał swoje korzenie w [[surfing]]u – początkowo nazywano ten sport „chodnikowym surfingiem”. Skateboarding był często uprawiany przez surferów gdy nie było odpowiedniej pogody do surfingu. Za najbardziej zasłużonych dla początkowego rozwoju skateboardingu uważa się grupę [[Z-Boys]] z Venice Beach w [[Kalifornia|Kalifornii]], która w latach 70. XX w. zrewolucjonizowała skateboarding wprowadzając technikę jazdy o nazwie „surf style”. Dominujący uprzednio styl jazdy miał więcej wspólnego z gimnastyką, niż surfingiem czy współczesnym skateboardingiem.
 
Skateboarding nie byłby możliwy bez szeregu innowacji technicznych, takich jak zastąpienie w połowie lat siedemdziesiątych kółek stalowych [[Poliuretany|poliuretanowymi]], co znacznie zwiększało komfort jazdy, lub wprowadzenie nowoczesnych desek i [[truck|trucków]]ów. Pierwsi skaterzy, tacy jak Z-Boys, ćwiczyli w pustych basenach dzięki suszy panującej w Kalifornii w [[lata 70. XX wieku|latach 70. XX wieku]]. Z czasem warunki jazdy w basenie zaczęto imitować budując tzw. rampy. Do najpopularniejszych kształtów należą [[rampa (sport)|rampy]], na które wjeżdża się do samego końca, oraz mające kształt litery [[U]] half-pipe'y. Pomimo że w [[skatepark]]ach są już ekstremalnie złożone tereny, half-pipe nadal jest rdzeniem zaawansowanego skateboardingu. Kurorty w górach mają własne half-pipy dla [[snowboarder]]ów, podczas gdy skaterzy dzielą je z rolkarzami i rowerzystami [[BMX|BMX-ów]].
 
Razem z ewolucją skateparków i jazdy na rampie, skateboarding uległ zmianom. [[Street skating]], w którym występował stosunkowo niewielki wachlarz trików takich jak jazda na przednich/tylnych kółkach (nose manual/manual), obroty o 360°, skoki nad przeszkodami, skoki z jednej deski na drugą, około 1977 roku zyskał nowe oblicze dzięki pierwszemu trikowi skateboardingowemu z prawdziwego zdarzenia. Jego twórcą był [[Alan Gelfand|Alan ''Ollie'' Gelfand]], a trik nazywał się ''ollie pop'' (lub ''no hands aerial''). Trik ten był wykonywany początkowo tylko na rampie. W 1981 r. [[Rodney Mullen]] wykonał jego wersję uliczną – na płaskim podłożu. Ollie polega na podskoku razem z deskorolką, a następnie wylądowaniu na ziemi. Z tego właśnie triku wywodzi się wiele innych popisów. Ich wspólną cechą jest wykonywanie za pomocą stóp. Polegają one m.in. na wykonywaniu skomplikowanych obrotów deską na ziemi lub w powietrzu. Triki na płaskim podłożu stosowane są także w [[Vert (typ rampy)|vercie]] i innych dziedzinach skateboardingu.
Linia 18:
Niektórzy znani skaterzy to: [[Tony Hawk]] (który swoim nazwiskiem firmuje serię [[Gra komputerowa|gier komputerowych]] ''[[Tony Hawk's Pro Skater (seria)|Tony Hawk's Pro Skater]]''), [[Bam Margera]], [[Eric Koston]], [[Danny Way]], [[Bob Burnquist]], [[Rodney Mullen]], [[Steve Caballero]] i [[Josh Kalis]] (który występował w wielu [[reklama]]ch telewizyjnych promujących buty firmy [[DC Shoes]]). Hawk występował także na galach z nagrodami telewizji [[MTV]].
 
Skateboarding jest sportem niebezpiecznym i dlatego był przez długi czas zwalczany.{{fakt|data=2012-03}}.
 
== Kultura skate ==
[[Plik:Turkish young skater.jpg|thumb|220px|Młody skater wyposażony w sprzęt ochronny]]
Skaterzy uważani są za [[kontrkultura|kontrkulturę]], obejmującą modę, styl życia i muzykę oraz skatecore. Pierwotnie [[wizerunek]] skatera był buntowniczy i nonkonformistyczny, taki wizerunek propagował m.in. założony w 1981 magazyn „Thrasher”. Zdecydowanie łagodniejszy image skaterów prezentowany był w konkurencyjnym magazynie „Transworld Skateboarding Magazine” (założonym w 1983). Polskim odpowiednikiem tych produkcji jest gazeta [[INFO magazine]], który prezentuje głównie polskich skaterów. Kultura skate prezentowana była m.in. w rozlicznych wideoklipach muzycznych ([[Agent Orange]], [[NOFX]], [[Suicidal Tendencies]], [[Unsane]], [[Sonic Youth]], Beastie Boys) i filmach (''[[Dishdogz]]'', ''[[Ultimate X]]'').
 
== Zobacz też ==
{{commonscommonscat|Category:Skateboarding}}
* [[deskorolka]]
* [[skatepark]]
Linia 35:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
<!-- ============================================================ -->