Eurosfera: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m poprawa przek., drobne redakcyjne
po brexicie
Linia 7:
'''Eurosfera''' lub '''Imperium Europejskie'''<ref name=ziel /> – koncepcja związana z dyrektorem [[Europejska Rada Spraw Zagranicznych|Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych]] Markiem Leonardem<ref name=Why>{{cytuj |autor=Mark Leonard |data=2006 |tytuł=Why Europe will run the 21st century |wydawca=PublicAffairs |isbn=1586484249}}</ref>, profesorem Studiów Europejskich na [[Uniwersytet Oksfordzki|Uniwersytecie w Oksfordzie]] Janem Zielonką<ref name=ziel>{{cytuj |autor=J. Zielonka |data=2006 |tytuł=Europe as Empire: The Nature of the Enlarged European Union |wydawca=[[Oxford University Press]] |miejsce=[[Oksford]] |doi=10.1093/0199292213.001.0001 |język=en}}</ref>, brytyjskim dyplomatą Robertem Cooperem<ref>{{cytuj |autor=R. Cooper |data=2003 |tytuł=The Breaking of Nations |wydawca= Atlantic Books |miejsce=Londyn |język=en}}</ref> i byłym przewodniczącym [[Komisja Europejska|Komisji Europejskiej]] [[José Manuel Durão Barroso|José Manuel Barroso]]<ref>{{cytuj |tytuł=The birth of new rome |url= http://www.globalpowereurope.eu/2007/07/birth-of-new-rome.html |zarchiwizowano=12.06.2010 |archiwum= https://web.archive.org/web/20100612085544/http://www.globalpowereurope.eu/2007/07/birth-of-new-rome.html |język=en}}.</ref>.
 
W ciągu ostatnich 50 lat [[Unia Europejska]] [[Historia rozszerzeń wspólnot europejskich i Unii Europejskiej|rozszerzyła się ze wspólnoty 6 państw założycieli]] do grupy [[Państwa członkowskie Unii Europejskiej|2827 państw członkowskich]], dodatkowo [[Państwa kandydujące do Unii Europejskiej|7 krajów kandydujących]] czeka na przystąpienie. Szereg krajów Europy zachodniej jest zintegrowanych gospodarczo, jako część [[Jednolity rynek|jednolitego rynku Unii]] lub wykorzystując swoją wspólną walutę – [[euro]]. Poprzez swojego [[Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa|przedstawiciela do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa]], który reprezentuje UE na arenie między narodowej, Unia ustanowiła [[Układ stowarzyszeniowy|stowarzyszenia i umowy o wolnym handlu]] z dużą liczbą państw. Ponadto dzięki takim formom współpracy jak [[Europejska Polityka Sąsiedztwa]] czy [[Unia na rzecz Regionu Morza Śródziemnego]], UE tworzy ściślejsze więzi z krajami na jej granicach i rozwija relacje z dawnymi koloniami europejskimi i [[AKP|krajami AKP]].
 
Kraje ubiegające się o członkostwo w UE przechodzą wiele reform, czego przykładem jest zniesienie kary śmierci w [[Turcja|Turcji]]<ref>{{cytuj |url=http://www.euractiv.com/en/enlargement/eu-turkey-relations/article-129678 |zarchiwizowano=6 Lipca 2008 |archiwum=https://web.archive.org/web/20080706153600/http://www.euractiv.com/en/enlargement/eu-turkey-relations/article-129678 |tytuł=EU-Turkey relations |data=23 Września 2004 |opublikowany=euractiv.com |język=en}}</ref>. Wzrastające oddziaływanie Unii na politykę innych państw i przyciąganie nowych członków było przedmiotem wielu pism akademickich. Mark Leonard opisuje obszar wpływów UE jako „Eurosferę”.
 
== Kraje w Eurosferze ==
Według Marka Leonarda w skład Eurosfery wchodzi 109 krajów. W Europie obejmuje to [[Państwa członkowskie Unii Europejskiej|2827 państw członkowskich UE]], kraje ubiegające się o członkostwo, które chcą przystąpić do UE, kraje [[Bałkany|Bałkanów]] Zachodnich i kraje [[Wspólnota Niepodległych Państw|Europejskiej Wspólnoty Niepodległych Państw]] (w tym [[Armenia]], [[Białoruś]], [[Gruzja]], [[Mołdawia]], [[Ukraina]] i międzykontynentalny [[Kazachstan]]). Co ciekawe, Mark Leonard w swojej publikacji nie wspomina o krajach, takich jak [[Norwegia]], które już są zintegrowane z jednolitym rynkiem UE. Poza Europą wymienia wszystkie [[Państwa Afryki|kraje afrykańskie]], jak również wszystkie kraje [[Bliski Wschód|Bliskiego Wschodu]] i [[Azja Środkowa|Azji Środkowej]], a także kraje tworzące wschodnią granicę Eurosfery, takie jak [[Iran]], [[Azerbejdżan]] i [[Rosja]]<ref name=Why />.
 
Inne kraje, o których można powiedzieć, że znajdują się w Eurosferze, to kraje należące do [[Europejski Obszar Gospodarczy|Europejskiego Obszaru Gospodarczego]], takie jak [[Islandia]] i [[Liechtenstein]], [[Strefa euro|państwa używające euro]] jako swojej waluty, takie jak [[San Marino]] i [[Monako]], lub terytoria zamorskie Unii, takie jak [[Aruba]], [[Bermudy]] lub [[Grenlandia]], a także najbardziej oddalone regiony UE na Karaibach, południowym Pacyfiku, Atlantyku i Oceanie Południowym, takie jak [[Saint-Martin|Saint Martin]], [[Martynika]] lub [[Reunion]]. Wszystkie wymienione grupy mają dziś silne powiązania gospodarcze i polityczne z UE.