|
[[Plik:MannlicherRepetiergewehr GewehrVetterli 1868-69.jpg|thumb|300px|right|Karabin powtarzalny [[Karabin Mannlicher M1890Vetterli|Mannlicher M1886Vetterli M1868]] wyposażony w [[magazynek rurowy]] i zamek czterotaktowy]]
[[Plik:Mannlicher Gewehr.jpg|thumb|300px|right|Karabin powtarzalny [[Karabin Mannlicher M1888|Mannlicher M1888]] wyposażony w [[magazynek pudełkowy]] i zamek dwutaktowy]]
'''Karabin powtarzalny''' to rodzaj [[karabin]]u, w którym strzelec każdorazowo po oddaniu strzału musi ręcznie dokonać przeładowania broni wprowadzając pocisk do [[Komora nabojowa|komory nabojowej]] przez wykonanie odpowiednich ruchów [[Zamek (broń)|zamkiem]], natomiast [[nabój]] podawany jest z [[magazynek|magazynka]].
'''Karabin powtarzalny''' – długa [[Broń indywidualna|indywidualna]] [[broń powtarzalna]]. [[Karabin]] lub [[karabinek (broń)|karabinek]] posiadający '''[[magazynek]]''', w którym strzelec każdorazowo po oddaniu strzału, musi ręcznie przeładować broń: wprowadzając nabój z magazynka do [[Komora nabojowa|komory nabojowej]], poprzez wykonanie odpowiednich ruchów rączką lub dźwignią [[Zamek (broń)|zamkową]]. W zależności od liczby koniecznych przy przeładowaniu ruchów można wyróżnić karabiny z zamkami [[Zamek dwutaktowy|dwutaktowymi]] lub [[Zamek czterotaktowy|czterotaktowymi]].
DzieląKarabiny siępowtarzalne wzastąpiły zależności[[karabin odjednostrzałowy|karabiny liczby ruchów zamkiem na dwutaktowejednostrzałowe]] (ruchnie zamkaposiadające do tyłu i do przodumagazynków) oraz czterotaktowe (obrót, dow tyłu,II do przodu, obrót)poł. W Europie pierwsze wzory karabinów powtarzalnych pojawiły się w latach 60-70 XIX wieku (po wprowadzeniu łuski metalowej zaopatrzonej w centralnie umieszczoną spłonkę w 1865 roku). Pierwszymi wojskowymi karabinami powtarzalnymi w Europie były: szwajcarski [[karabin Vetterli|Vetterli M1867]] M1867oraz (Szwajcaria) orazaustro-węgierski [[karabin Fruwirth| Fruwirth M1872]] M1872<ref>http://www.hungariae.com/Fruwirth.htm</ref> (Austro-Węgry). Ten rodzaj karabinu zastąpił [[karabin jednostrzałowy]], a do [[II wojna światowa|II wojny światowej]] stanowiły one podstawowe uzbrojenia indywidualne.
{{clear}}
Stanowiły najpopularniejsze uzbrojenie żołnierzy w czasie [[I wojna światowa|I]] i [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Po II wojnie światowej zostały szybko wyparte z uzbrojenia przez [[karabin automatyczny|karabiny automatyczne]]. Obecnie karabiny powtarzalne obecne są w wojsku jedynie w roli [[karabin wyborowy|karabinów wyborowych]], natomiast na rynku cywilnym jako [[broń myśliwska]] lub [[broń sportowa|sportowa]].
{| border="1" cellspacing="0" cellpadding="5"
|+ |'''Dane taktyczno-techniczne wybranych karabinów powtarzalnych'''
|-
|align="center"|Wzór broni (państwo)
|align="center"|[[Kaliber broni|Kaliber]] <br />(mm)
|align="center"|Długość karabinu (z bagnetem) <br />(mm)
|align="center"|Długość lufy <br />(mm)
|align="center"|Masa (z bagnetem) <br />(kg)
|align="center"|Prędkość początkowa pocisku <br />(m/s)
|align="center"|Pojemność magazynka
|align="center"|Rodzaj zamka
|align="center"|Rodzaj [[celownik (element broni)|celownika]]
|---
|align="left"|[[Karabin wz. 38 Arisaka|Arisaka wz. 38]] (Japonia)
|align="center"|6,5
|align="center"|1275
|align="center"|798
|align="center"|4,12
|align="center"|765
|align="center"|5
|align="center"|[[zamek czterotaktowy|czterotaktowy]]
|align="center"|[[celownik ramkowy|ramkowy]]
|---
|align="left"|[[Karabin wz. 99 Arisaka|Arisaka wz. 99]] (Japonia)
|align="center"|7,7
|align="center"|1140 (1520)
|align="center"|654
|align="center"|3,96 (4,40)
|align="center"|734
|align="center"|5
|align="center"|[[zamek czterotaktowy|czterotaktowy]]
|align="center"|[[celownik ramkowy|ramkowy]]
|---
|align="left"|[[Karabin Berthier Mle1907|Berthier Mle1907]] (Francja)
|align="center"|8,0
|align="center"|1306
|align="center"|803
|align="center"|3,91
|align="center"|701
|align="center"|3
|align="center"|[[zamek czterotaktowy|czterotaktowy]]
|align="center"|[[celownik krzywiznowy|krzywiznowy]]
|---
|align="left"|[[Karabin Lebel Mle1886|Lebel Mle1886]] (Francja)
|align="center"|8,0
|align="center"|1307 (1820)
|align="center"|815
|align="center"|4,18
|align="center"|640-710
|align="center"|8
|align="center"|[[zamek czterotaktowy|czterotaktowy]]
|align="center"|[[celownik krzywiznowy|krzywiznowy]]
|---
|align="left"|[[Karabin Mannlicher M1895|Mannlicher M1895]] (Austro-Węgry)
|align="center"|8,0
|align="center"|1284 (1510)
|align="center"|790
|align="center"|3,7
|align="center"|620
|align="center"|5
|align="center"|[[zamek dwutaktowy|dwutaktowy]]
|align="center"|ramkowy
|---
|align="left"|[[Karabin Gew98|Mauser Gew98]] (Niemcy)
|align="center"|7,92
|align="center"|1250
|align="center"|740
|align="center"|4,1
|align="center"|895
|align="center"|5
|align="center"|[[zamek czterotaktowy|czterotaktowy]]
|align="center"|krzywiznowy
|---
|align="left"|[[Karabin Mosin|Mosin wz. 1891]] (Rosja)
|align="center"|7,62
|align="center"|1288 (1730)
|align="center"|800
|align="center"|3,99/4,30
|align="center"|685 (nabój wz. 1891)
|align="center"|4+1
|align="center"|[[zamek czterotaktowy|czterotaktowy]]
|align="center"|[[celownik ramkowo-schodkowy|ramkowo-schodkowy]]
|---
|align="left"| [[Karabin Springfield M1903|Springfield M1903]] (Stany Zjednoczone)
|align="center"|7,62
|align="center"|1100
|align="center"|610
|align="center"|4
|align="center"|700-850
|align="center"|5
|align="center"|[[zamek czterotaktowy|czterotaktowy]]
|align="center"|[[celownik krzywkowy|krzywkowy]]
|}
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę|nazwisko=Ciepliński|imię=Andrzej|nazwisko2=Woźniak|imię2=Ryszard|tytuł=Encyklopedia współczesnej broni palnej(od połowy XIX wieku)|rok=1994 |wydawca= Wydawnictwo WiS|miejsce=Warszawa |isbn = 83-86028-01-7}}
| 