Franz Halder: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK+ToS+mSI+Bn, drobne redakcyjne, drobne techniczne
m drobne techniczne
Linia 30:
W czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] służył jako oficer sztabu generalnego. W chwili wybuchu wojny, pełnił funkcję oficera ordynansowego w sztabie III. Bawarskiego Korpusu Królewskiego. Za śmiały wypad rozpoznawczy otrzymał Krzyż Żelazny I klasy. Na początku 1915 został mianowany oficerem Ib (adiutantem) w sztabie 6. Bawarskiej Dywizji Piechoty. Stanowisko zajmował przez prawie dwa lata, a w międzyczasie, 9 sierpnia 1915, został kapitanem. Pod koniec grudnia 1916 roku został oficerem Ia (operacyjnym) w sztabie 5. Bawarskiej Dywizji Piechoty Wiosna 1917 roku został przeniesiony do sztabu 2. Armii. Od lata 1917 służył w sztabie generalnym 4. Armii. Jeszcze latem 1917 roku został przeniesiony do sztabu naczelnego dowódcy na wschodzie jako oficer sztabu generalnego. Pod koniec października został przeniesiony do XV. Bawarskiego Korpusu Rezerwowego. Od końca 1917 służył, również jako oficer sztabu generalnego, w sztabie generalnym Grupy Armii Następcy Tronu Ruprechta. W toku pierwszej wojny światowej nadano mu obydwa krzyże żelazne i inne ordery.
 
Po wojnie został przyjęty do wojsk lądowych Rzeszy. Trafił do oddziału szkoleniowego Ministerstwa Reichswehry. Latem 1920 otrzymał przeniesienie do komendantury Monachium. 1 października 1921 został oficerem sztabu generalnego w sztabie 7. Dywizji Reichswehry. Był tam również instruktorem taktyki na kursach pomocników dowódców. Funkcję wykonywał przez dwa lata. 1 października 1923 roku został mianowany dowódcą 4. Baterii 7. (Bawarskiego) Pułku Artylerii. Wiosną 1924 został awansowany na majora. Starszeństwo ustalono mu na 1 kwietnia 1923 roku. 1 grudnia 1925 został mianowany oficerem Ia w sztabie 7. Dywizji Reichswehry. 1 lutego 1929 został podpułkownikiem. Teraz został z powrotem przeniesiony do Ministerstwa Reichswehry. Rozpoczął pracę w oddziale szkoleniowym wojsk lądowych Urzędu ds. Wojsk. 1 października 1931 roku został szefem sztabu 6. Dywizji Reichswehry. 1 grudnia 1931 został awansowany na stopień pułkownika. W czasie rozwijania Reichswehry, 1 października 1934 roku został mianowany VII. Dowódcą Artylerii, otrzymał też awans na stopień generała-majora. Po rozkamuflowaniu pododdziałów, 15 października 1935 został dowódcą 7. Dywizji Piechoty. W tym czasie walczył z ingerencjami ze strony [[NSDAP]] i opowiadał się za powrotem następcy tronu Ruprechta. Jako dowódca dywizji, z dniem 1 sierpnia 1936 otrzymał stopień generała-porucznika. Jesienią 1936 roku został przeniesiony do naczelnego dowództwa wojsk lądowych. Przygotowywał m.in. wielkie manewry Wehrmachtu w 1937 roku. Halder opracował również nowe koncepcje operacyjnej mobilności wojsk pancernych i nakazał przetestować innowacje w dowodzeniu czy aprowizacji wojska. 12 października 1937 został mianowany II. Nadkwatermistrzem naczelnego dowództwa wojsk lądowych. Jako taki z dniem 1 lutego 1938 awansował na stopień generała artylerii. 1 marca 1938 roku został mianowany I. Nadkwatermistrzem<ref name="lexikon-der-wehrmacht.de" />. W 1938 roku został szefem [[Oberkommando des Heeres|Sztabu Generalnego wojsk lądowych]]<ref name="naj">Bogusław {{odn|Wołoszański ''Największy wróg Hitlera'' |2012|s. =133.</ref>}}, w miejsce generała [[Ludwig Beck|Ludwiga Becka]], który został zmuszony do ustąpienia ze stanowiska. Choć był przeciwny [[Adolf Hitler|Hitlerowi]] i rozważał otwarte sprzeciwienie się jego planom militarnym, w końcu nie odważył się na sprzeciw i stopniowo dał się wciągnąć w jego zamierzenia. Brał czynny udział w przygotowaniach do kolejnych agresji: kierował pracami nad planami działań operacyjnych [[kampania wrześniowa|przeciwko Polsce]] w roku 1939, [[Norwegia|Norwegii]] ([[Kampania norweska]]), [[kampania francuska 1940|Europie Zachodniej]] i niedoszłej [[Operacja Lew Morski|inwazji na Wielką Brytanię]] w roku 1940, przeciw [[Królestwo Grecji (1935–1941)|Grecji]] oraz [[Królestwo Jugosławii|Jugosławii]] ([[Kampania bałkańska]]) w roku 1941. Pod jego kierownictwem opracowano plan [[Atak Niemiec na ZSRR|Barbarossa]] agresji na [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]]. Uważa się, że w znacznym stopniu przyczynił się do pierwszych zwycięstw na froncie wschodnim.
 
Został zdymisjonowany 24 września 1942 roku ze względu na odmienne od Hitlera koncepcje strategiczne<ref name="naj0">Bogusław {{odn|Wołoszański ''Największy wróg Hitlera'' |2012|s. =134.|ref=nie}}</ref> – nie zgadzał się na przesunięcie części sił w celu [[bitwa stalingradzka|zajęcia Stalingradu]]. Po [[Zamach 20 lipca|zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 roku]] został aresztowany i wysłany do [[Flossenbürg (KL)|obozu koncentracyjnego we Flossenbürgu]], a następnie w do [[Dachau (KL)|Dachau]]{{r|naj0}}. Wyszedł na wolność po zajęciu obozu przez wojska amerykańskie w roku 1945{{r|naj0}}.
 
W roku 1949 wydał książkę ''[[Hitler als Feldherr]]'', w której poddał miażdżącej krytyce Hitlera jako wodza i stratega. Autor ''Dziennika wojennego'' (3 tomy, były to codzienne zapiski szefa Sztabu Generalnego z lat 1939–1942, cenne jako źródło historyczne). Po zakończeniu [[II wojna światowa|wojny]] przez wiele lat pracował w wydziale historycznym armii amerykańskiej.
Linia 49:
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |autor =* [[Bogusław Wołoszański]] |tytuł =Największy wróg Hitlera |wydawca =Wydawnictwo Wołoszański |miejsce =Warszawa |rok data=2012 |strony s=133–134 |isbn =978-83-62770-30-4 |odn={{odn/id|Wołoszański|2012}} }}
 
{{ka}}