August Heinrich Hoffmann von Fallersleben: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
m linkfixy
Linia 15:
|www =
}}
'''Hoffmann von Fallersleben''' (właśc. ''August Heinrich Hoffmann'', ur. [[2 kwietnia]] [[1798]] w [[Fallersleben (Wolfsburg)|Fallersleben]], zm. [[19 stycznia]] [[1874]] w [[Opactwo Corvey|Corvey]]) – nauczyciel akademicki, germanista [[językoznawstwo|(językoznawca)]], poeta. W 1841 w proteście przeciwko rozbiciu Niemiec napisał późniejszy niemiecki hymn narodowy ''Pieśń Niemców'' ([[Hymn Niemiec|Das Lied der Deutschen]] – „Deutschland, Deutschland über alles”)<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Antkowiak |imię=Zygmunt |tytuł=Wrocław od A do Z |wydawca=Ossolineum |miejsce=Wrocław-Warszawa-Kraków |rok=1991 |isbn=83-04-03723-8}} s. 99 „Hoffmann von Fallersleben August Heinrich (1798-18741798–1874), poeta, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego. Urodzony w Fallersleben koło Hanoweru, po studiach i udanych początkach kariery literackiej osiadł w 1823 r. we Wrocławiu. Był kustoszem Biblioteki Uniwersyteckiej, a w latach 1830-1842 prof. literatury i języka niemieckiego na UWr. Jego pieśń Deutschland, Deutschland uber alles (1841) w intencji autora miała wyrażać protest przeciwko rozbiciu Niemiec, w rzeczywistości posłużyła niemieckim celom szowinistycznym. Usunięty z Uniwersytetu za krytykę zacofanego ustroju państwa pruskiego w Pieśniach niepospolitych (1840 i 1842), wyjechał do Westfalii. W swej twórczości wykazywał wiele sympatii dla narodu polskiego. O Wrocławiu pisał, że „nie sprawia wrażenia miasta niemieckiego”, podkreślając zarazem polskość Śląska. Tłumaczył na język niemiecki górnośląskie pieśni ludowe.”.</ref>. Był też twórcą wielu piosenek dla dzieci.
 
Był synem kupca, właściciela gospody i burmistrza miasta Fallersleben Heinricha Wilhelma i Dorothei z domu Balthasar. Uczęszczał do szkoły w Fallersleben, [[Helmstedt]] i w [[Brunszwik]]u ''(niem. Braunschweig)''. Od 1816 studiował [[teologia|teologię]] w [[Getynga|Getyndze]] ''(niem. Göttingen)'' i od 1818 [[germanistyka|germanistykę]] w [[Bonn]]. Jego nauczycielami byli tu m.in. [[Jacob Ludwig Karl Grimm|Jacob Grimm]] i [[Ernst Moritz Arndt]]. Ponieważ nosił bardzo popularne nazwisko oraz również popularne imiona, przybrał przydomek od miejscowości, z której pochodził.
 
Od 1821 pracował jako bibliotekarz w prywatnej bibliotece Georga von Meusebacha w [[Berlin]]ie, gdzie poznał m.in. [[Georg Wilhelm Friedrich Hegel|Georga Wilhelma Friedricha Hegla]]. W 1823 został powołany na stanowisko kustosza biblioteki [[Uniwersytet Wrocławski|Uniwersytetu Wrocławskiego]]. Od 1830 był tam profesorem języka i literatury niemieckiej. Aktywny w intelektualnym życiu miasta. W 1827 założył towarzystwo o przekornej nazwie Towarzystwo Bezcelowe (''Zwecklose Gesellschaft'')<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.hvv-hoexter.de/die_zwecklose_gesellschaft_zu_breslau.htm | tytuł =Die Zwecklose Gesellschaft zu Breslau | data dostępu = 21 listopada 2008-11-21| autor =Dr.dr Michael Stoltz | język =de | archiwum = https://web.archive.org/web/20100304170403/http://www.hvv-hoexter.de/die_zwecklose_gesellschaft_zu_breslau.htm | zarchiwizowano = 2010-03-04}}</ref>, a w 1836, istniejące aż do 1896, adresowane do sfer artystycznych, ale gromadzące ludzi ze wszystkich stanów towarzystwo „Laetitia”<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Kulak |imię=Teresa |autor link= |tytuł=Historia Wrocławia Od twierdzy fryderycjańskiej do twierdzy hitlerowskiej |wydawca=Wydawnictwo Dolnośląskie |miejsce=Wrocław |rok=2001 |strony=368 |isbn=83-7023-897-1}} s. 179 „Za powiązania z opozycją stracił także swoje (zajmowane od 1830 r.) stanowisko profesora języka i literatury niemieckiej Uniwersytetu Wrocławskiego poeta i liberał August Heinrich Hoffmann von Fallersleben (1898-1774), sławny – wbrew osobistym intencjom – z szowinistycznej w wymowie pieśni Deutschland, Deutschland uber alles. Założył on we Wrocławiu „prywatny związek” o żeńskiej nazwie „Laetitia”, w którym spotykali się „ludzie ze wszystkich stanów”. Pisał dla nich „niepolityczne pieśni”, ukazując w satyrycznej formie sytuację wewnętrzną Prus, policyjne rządy i ograniczenia cenzury, wskutek czego artykuły prasowe stały się kronikarskim zapisem rutynowych i banalnych czynności dworu. Z tego okresu pochodzi jego złośliwy wierszyk, komentujący intelektualną miałkość publicystyki prasowej: Wiele jest ciekawych rzeczy w gazecie! O naszej ojczyźnie i o całym świecie. Czegośmy się dzisiaj z niej nie dowiedzieli! Jak naszą księżną gościnnie przyjęli, Że wielki książę do nas zjedzie, Co król zjadł wczoraj na dworskim obiedzie, Którędy cesarz podróżował w lecie, Że wszyscy wkrótce zjadą się w komplecie – Jakie to ciekawe! Jakie to ciekawe! Ojczyźnie, Boże, błogosław łaskawie!”; s. 196 „[...] August H. Hoffmann utworzył w 1827 r. własne, przekornie nazwane Towarzystwo Bezcelowe (Zwecklose Gesellschaft). W jego wieloletniej działalności oraz adresowanej do sfer artystycznych „Laetitii” (1836-1896) w prześmiewczej formie skupiano się na wszystkich „cnotach” mieszczańskiego życia.”.</ref>.
 
Przeciwnik [[Monarchia absolutna|monarchii absolutnej]]. Za wydane w 1842 „Pieśni niepolityczne” (''Die unpolitischen Lieder'') uznane w [[Królestwo Prus|Prusach]] za niecenzuralne został zwolniony z Uniwersytetu, pozbawiony profesury i prawa do pensji<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Zieliński |imię=Andrzej |tytuł=Wrocławskie aktualności sprzed lat |wydawca=Ossolineum |miejsce= |rok=1979 |strony=274 |isbn=83-04-00231-0}} s. 54 „1843 Profesor wolnomyśliciel. Z Wrocławia, dn. 16 stycznia Profesor filozofii przy Uniwersytecie tutejszym dr August Henryk Hoffmann wydał jak wiadomo, drugą część swoich Unpolitische Lieder [Pieśni apolitycznych] w Hamburgu. Pieśni te zostały natychmiast zakazane nie tylko w Prusach, lecz też w innych państwach Rzeszy Niemieckiej i minister oświecenia publicznego JW. Eichorn uważał rzeczą konieczną przeciw panu Hoffmannowi formalny proces wytoczyć, a ponieważ się pokazało, że w pieśniach rzeczonych stosunki polityczne i socjalne Niemiec, a mianowicie Prus, są wyszydzane i wyśmiane, i takie zdania i zasady są obwieszczane, które do nienawiści i pogardy przeciw królowi i rządowi zachęcają i powszechnym powinny być zgorszeniem, zapadł więc wyrok, obecnie przez N. Pana potwierdzony, w moc którego p. Hoffmann od profesury swojej bez pensji został oddalonym.
Linia 43:
 
== Linki zewnętrzne ==
* [{{Cytuj stronę | url = https://portal.d-nbdnb.de/opac.htm?index=tit&term=&operator=and&indexquery=num+all+%22118552589%22&termmethod=118552589simpleSearch&operatorcqlMode=and&indextrue | opublikowany =num&term=&operator=and&index=sw&term=&operator=and&index=jhr&term=&index=wvn&reihe=none&jahrgang=08&heft=*&method=enhancedSearch Deutschen Nationalbibliothek: | tytuł = Literatur von und über August Heinrich Hoffmann von Fallersleben] | język = de | data dostępu = 2020-02-25}}
* [{{Cytuj stronę | url = http://www.zeno.org/Literatur/M/Hoffmann+von+Fallersleben,+August+Heinrich | opublikowany = zeno.org: | tytuł = August Heinrich Hoffmann von Fallersleben] | język = de}}
* [http{{Cytuj stronę | url = https://www.wolfsburg.de/verwaltungkultur/kultur_bildung/historischemuseen/hvfa_museummuseen/hoffmann-von-fallersleben-museum | tytuł = Hoffmann-von-Fallersleben-Museum] | język = de | opublikowany = Stadt Wolfsburg | data dostępu = 2020-02-25}}
* [{{Cytuj stronę | url = http://www.von-fallersleben.de/ | tytuł = Hoffmann von Fallersleben Archiv]| język = de}}
* [{{Cytuj stronę | url = http://www.hvv-hoexter.de/h_v_fallersleben.htm Dr.| autor = dr Michael Stoltz: | tytuł = Hoffmann von Fallersleben] | język = de | archiwum = https://web.archive.org/web/20050204185754/http://www.hvv-hoexter.de/h_v_fallersleben.htm | zarchiwizowano = 2005-02-04 | data = 2004-08-09}}
* [{{Cytuj stronę | url = http://www.hoffmann-von-fallersleben-gesellschaft.de/ | tytuł = Hoffmann-von-Fallersleben-Gesellschaft e.V.]| język = de}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}