Sztuki wyzwolone: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Astronomia: uzup. |
|||
Linia 173:
Kurs astronomii (''astronomia'') obejmował nauczanie matematycznych sposobów mierzenia i obliczania [[czas]]u ([[Komputystyka|komputystykę]]), wyjaśnienie struktury [[wszechświat]]a ([[Kosmologia|kosmografię]]) oraz [[Obserwacja (metoda badawcza)|obserwację]] [[Sfera niebieska|nieba]] widzianego z Ziemi{{odn|Stahl|1991|s=172}}.
W większości szkół średniowiecznych do zaliczenia astronomii wystarczało zdobycie umiejętności układania [[kalendarz]]a, zwłaszcza obliczenia daty [[Wielkanoc]]y{{odn|Abelson|2010|s=122}}. Podstawowym podręcznikiem, który wykorzystywano, było ''{{Link-interwiki|pl=De temporum ratione|lang=en|tam=The Reckoning of Time|tekst= De temporum ratione}}'' [[Beda Czcigodny|Bedy]] z 725 roku{{odn|Abelson|2010|s=97}}. Współczesny kalendarz został w zasadzie wypracowany na potrzeby kursu sztuk. Uczniowie układali go na tak zwanych [[Tablica paschalna|tablicach paschalnych]]{{odn|Szymański|1983|s=130}}. Uczeń musiał ustalić datę Wielkanocy na postawie [[cykl księżycowy|cyklu księżycowego]] (235 [[Miesiąc synodyczny|miesięcy księżycowych]]), na który składało się 19 [[Rok zwrotnikowy|lat słonecznych]]. Po wykonaniu odpowiednich obliczeń, przez kombinację {{Link-interwiki|pl=Cykl słoneczny (kalendarz)|lang=en|tam=Solar cycle (calendar)|tekst=cyklu słonecznego}} (28 lat) z cyklem księżycowym uczeń wyliczał [[cykl paschalny]] (532 lata), po upływie którego [[Faza Księżyca|fazy
Starożytna i średniowieczna astronomia oparta była na obliczeniach [[Matematyka|matematycznych]]{{odn|Lewis|1995|s=103}}. Jak twierdził [[Tomasz z Akwinu]], podczas kursu astronomii ''daje się opis kół ekscentrycznych i epicyklów na tej podstawie, że jeżeli się robi założenie ich istnienia, dostrzegalne zmysłami pozory dotyczące ruchów niebieskich mogą zostać zachowane. Ale nie jest to ścisły dowód, ponieważ być może dałyby się one również zachować przy odmiennym założeniu''. Stąd w części szkół średniowiecznych nigdy nie odrzucono całkowicie [[Heliocentryzm|modelu heliocentrycznego]]. Teoria [[Mikołaj Kopernik|Kopernika]] nie wywołała w sztukach sprzeciwu, gdyż traktowano ją jako uzasadnioną matematycznie [[Hipoteza|hipotezę]]. Sprzeciw wywołał dopiero [[Galileusz]], który nalegał, aby hipotezę Kopernika traktować jako jedyny prawdziwy opis wszechświata{{odn|Lewis|1995|s=30}}.
| |||