Zbigniew Wójcik (historyk): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołanie szablonu {{encyklopedia PWN}}
m WP:SK+ToS+mSI+mSK+Bn, drobne redakcyjne
Linia 18:
|www =
}}
'''Zbigniew Wójcik''' (ur. [[29 października]] [[1922]]<ref>{{encyklopedia PWN|id = 3998147|tytuł=Wójcik Zbigniew|data dostępu=26 stycznia 2009}}</ref> w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[22 marca]] [[2014]]<ref>{{Cytuj | url=http://nekrologi.wyborcza.pl/0,11,,264029,Zbigniew-Stanis%C5%82aw-W%C3%B3jcik-nekrolog.html | tytuł=Zbigniew Stanisław Wójcik, Warszawa, 26.03.2014 - nekrolog<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=nekrologi.wyborcza.pl | język=pl | data dostępu=2017-11-28}}</ref>) – polski historyk, [[Tytuł naukowy|profesor]] [[Nauki humanistyczne|nauk humanistycznych]]. Znawca nowożytnej historii Polski XVII wieku, zwłaszcza stosunków polsko-ruskich w okresie [[powstania kozackie|wojen kozackich]], specjalizował się też w polityce zagranicznej [[I Rzeczpospolita|I RP]] oraz dziejach Rosji w nowożytności. Żołnierz [[Armia Krajowa|AK]].
 
== Życiorys ==
Syn chorążego [[Walenty Wójcik (żandarm)|Walentego Wójcika]], przybocznego [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]]. Ukończył [[szkoła powszechna|szkołę powszechną]] w Warszawie, następnie uczęszczał do Gimnazjum i Liceum im. Króla Stefana Batorego, tam też zdał [[matura|maturę]] (w ramach tajnego nauczania) i w roku akademickim 1943-19441943–1944 rozpoczął konspiracyjne studia na tajnym [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]]. Następnie od 1944 r. kontynuował je już w trybie jawnym na [[Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II|Katolickim Uniwersytecie Lubelskim]] oraz ponownie na UW. Studia historyczne ukończył w 1947 r.<ref>{{Ludzie nauki|47206|name=Zbigniew Wójcik}} [dostęp 2 maja 2009].</ref> Był uczniem [[Władysław Tomkiewicz|Władysława Tomkiewicza]] i [[Janusz Woliński (historyk)|Janusza Wolińskiego]]. W 1950 r. uzyskał stopień [[Doktor (stopień naukowy)|doktora]] (praca ''Ukraina w latach 1660-16631660–1663''). W 1960 r. [[habilitacja|habilitował się]] na Uniwersytecie Warszawskim. Tytuł [[profesor]]a (nadzwyczajnego) otrzymał w 1971 r.
 
W latach 1948-19611948–1961 pracował w państwowej służbie archiwalnej, a od 1959 r. w Instytucie Historii PAN.
 
Autor licznych publikacji historycznych, głównie z zakresu historii Polski w XVII w. – zwłaszcza jej polityki międzynarodowej oraz stosunków polsko-kozackich. Jego ''Jan Sobieski'' był pierwszą polską syntezą naukową obejmującą cały okres panowania Jana III. Za książkę tę otrzymał nagrodę [[Fundacja Jurzykowskiego|Fundacji Jurzykowskiego]]. Autor syntezy dziejów powszechnych w XVI i XVII w., do dziś wznawianej i stanowiącej jeden z podstawowych podręczników akademickich. Napisał też jeden tom historii Rosji.
Linia 33:
W czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] walczył w [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]]. W latach 80. współorganizował [[Duszpasterstwo Legionistów i POW-iaków]], a w 1989 był współtwórcą [[Związek Piłsudczyków|Związku Piłsudczyków]], w którym od 2001 był członkiem Rady Programowej.
 
Był odznaczony Krzyżem Komandorskim [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (1993)<ref>{{Monitor Polski|rok=1993|numer=56|pozycja=517}}</ref>.
 
W [[PRL]] informacje na temat Zbigniewa Wójcika podlegały [[cenzura|cenzurze]]. W 1977 roku jego nazwisko znajdowało się na specjalnej liście osób pod szczególną kontrolą cenzury. Zalecenia cenzorskie dotyczące jego osoby zanotował [[Tomasz Strzyżewski]], który w swojej książce o [[Cenzura w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|peerelowskiej cenzurze]] opublikował notkę informacyjną z 7 stycznia 1977 roku [[Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk|Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk]]. Wytyczne dla cenzorów wymieniały jego nazwisko z adnotacją: "Wszelkie próby popularyzowania w środkach masowego przekazu (prasa codzienna, radio, TV, tygodniki społeczno-polityczne) niżej wymienionych osób należy sygnalizować kierownictwu GUKPPiW". Zalecenia cenzorskie zezwalały jedynie na publikacje w prasie specjalistycznej, naukowej oraz skryptach itp.{{odn|Tomasz Strzyżewski|2015|s=139}}.
Linia 41:
* ''Dzikie Pola w ogniu. O Kozaczyźnie w dawnej Rzeczypospolitej'', 1960.
* ''Historia powszechna XVI-XVII wieku'', Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1968 (wiele wydań, ost. wyd. – 2006).
* ''Dzieje Rosji: 1533-18011533–1801'', Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1971 (wyd. 2 - 1981).
* ''Rzeczpospolita wobec Turcji i Rosji 1674-16791674–1679. Studium z dziejów polskiej polityki zagranicznej'', 1976.
* ''Rola Józefa Piłsudskiego w odzyskaniu niepodległości Polski'', Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych 1981.
* ''Jan Sobieski: 1629-16961629–1696'', Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy 1983.
* ''Wojny kozackie w dawnej Polsce'', Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1989.
* ''Jan III Sobieski'', Warszawa: Zamek Królewski 1991.
* ''Liberum veto'', Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza 1992.
* ''Jan Kazimierz Waza'', Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1997.
* ''Józef Piłsudski 1867-19351867–1935'', 1999.
* Hadży Mehmed Senai z Krymu, ''Historia Chana Islam Gereja III'', przeł. [[Zygmunt Abrahamowicz]], oprac. [[Olgierd Górka]] i Zbigniew Wójcik, Warszawa: PWN 1971.
 
== Bibliografia ==
* Michał Kozłowski, ''Pro memoria - dwóch badaczy dziejów Europy Wschodniej: Władysław Andrzej Serczyk (23 VII 1935 - 5 I 2014) i Zbigniew Wójcik (29 X 1922-22 III 2014)'', "[[Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej]]" 50 (2015), z. 1, s. 233-240 [https://www.academia.edu/15550889/Pro_memoria_-_dw%C3%B3ch_badaczy_dziej%C3%B3w_Europy_Wschodniej_W%C5%82adys%C5%82aw_Andrzej_Serczyk_23_VII_1935_-_5_I_2014_i_Zbigniew_W%C3%B3jcik_29_X_1922-22_III_2014_Studia_z_Dziej%C3%B3w_Rosji_i_Europy_%C5%9Arodkowo-Wschodniej_50_2015_z._1_s._233-240].
* Michał Kozłowski, ''Zbigniew Wójcik (29 X 1922-22 III 2014)'', „[[Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie|Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej]]” 13 (2015), z. 1, s. 259-266 [https://www.academia.edu/23527799/Zbigniew_W%C3%B3jcik_29_X_1922-22_III_2014_Rocznik_Instytutu_Europy_%C5%9Arodkowo-Wschodniej_13_2015_z._1_s._259-266].
* {{Cytuj książkę |autor = Tomasz Strzyżewski| tytuł = Wielka księga cenzury PRL w dokumentach | url = | wydawca = Prohibita | miejsce = Warszawa | data = 2015 | strony = 91 | rozdział = |isbn = 9788361344704|odn=tak}}
Linia 68:
 
{{SORTUJ:Wójcik, Zbigniew}}
 
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)]]
[[Kategoria:Polscy historycy]]