Joanna z Tuluzy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Tworzę Szablon:Cytuj
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 69:
 
== Życiorys ==
W 1225 roku została zaręczona z [[Hugo XI z Lusignan|Hugonem]], synem [[Hugo X Czarny|Hugona X]], hrabiego [[La Marche (hrabstwo)|La Marche]]. Na mocy postanowień z [[Melun]] i Paryża (1229) i dzięki papieskiej dyspensie{{r|Alfonsa i Joannę łączyło}}, została w wieku 9 lat zaręczona z [[Alfons z Poitiers|Alfonsem z Poitiers]], młodszym bratem króla Francji [[Ludwik IX Święty|Ludwika Świętego]]{{r|J Le Goff Święty Ludwik s}}. Od tego momentu wychowywała się na dworze królewskim w północnej Francji. Nie jest jasne kiedy odbyły się zaślubiny, pewna jest data dzienna 13 marca, za roczną przyjmowany jest albo 1234, albo 1241{{r|W 1234 zarówno Joanna jak}}. Faktem jest, że 24 czerwca 1241 roku w [[Saumur]] Alfons został przez starszego brata pasowany na rycerza i objął we władanie, nadane mu testamentem przez ojca [[Ludwik VIII Lew|Ludwika VIII]], [[Poitou]] i [[Owernia|Owernię]]{{r|J Le Goff Święty Ludwik s2}}. W skład jej posag, zgodnie z literą postanowień z 1229 roku, weszły: księstwo [[Narbona|Narbony]], południowa część okręgu [[Albi (Francja)|Albi]] ([[Albigeois]]), [[Castres (Tarn)|Castres]] i [[Mirepoix (Ariège)|Mirepoix]]{{r|R Pernoud Królowa Blanka}}.
 
Zaraz po objęciu przez Alfonsa swego dziedzictwa przeciw jego władzy zbuntował się [[Hugo X Czarny|Hugo X]] z La Marche (niedoszły teść Joanny), oburzony obniżeniem pozycji w hierarchii feudalnej (przestał być królewskim parem, a stał się wasalem drugiego stopnia) i żądaniem zwrócenia warowni nadanych mu niegdyś, jako rękojmi niedoszłego małżeństwa z królewską siostrą [[Błogosławiona Izabela|Izabelą]], przez Ludwika IX{{r|ReferenceA}}. Do jego buntu przyłączyła się większość baronów księstwa, a także ojciec Joanny Rajmund VII. Do konfliktu przystąpił też król Anglii [[Henryk III Plantagenet|Henryk III]]{{r|ReferenceA}}. Punktem zwrotnym wojny, którą prowadził głównie król Ludwik była [[bitwa pod Taillebourgiem]] z 22 lipca 1242 roku, po której Hugo X poddał się władzy Alfonsa{{r|J Le Goff Święty Ludwik s3}}. Ojciec Joanny, po początkowych sukcesach w końcu pokonany przez króla i opuszczony przez lenników, zmuszony był błagać Ludwika o wybaczenie. Pokój podpisany w styczniu 1241 roku w [[Lorris]] zobowiązywał go do wygnania [[Katarzy|heretyków]] i udania się na krucjatę do Ziemi Świętej{{r|J Le Goff Święty Ludwik s4}}.
 
Rajmund miał wyruszyćdołączyć nado wyprawękróla krzyżowąLudwika wrazna z królem Ludwikiemmiejscu, któryLudwik 25 sierpnia 1248 wypłynął z portu śródziemnomorskiego w [[Aigues-Mortes]] w kierunku Egiptu. Towarzyszyć bratu miał między innymimieli Alfons, z którym wyruszyła także JoannaJoanną. Oboje mielipowinni wsiąść na statek w [[Marsylia|Marsylii]], jednak spóźnili się i wyruszyli dopiero na wiosnę przyszłego roku, gdy rozpoczął się nowy sezon żeglugowy{{r|J Le Goff Święty Ludwik s5}}. Mimo początkowych sukcesów wyprawa okazała się klęską, a król, a wraz z nim Alfons dostali się do niewoli{{r|goff585}}, Joanna była w tym czasie w bezpiecznym miejscu wraz z żoną Ludwika IX [[Małgorzata Prowansalska|Małgorzatą]]. Po wykupie król postanowił pozostać w Palestynie, natomiast jego brat [[Karol AndegoweńskiAndegaweński]], Alfons i Joanna powrócili do Francji, gdzie regencję sprawowała ich matka [[Blanka Kastylijska]],. Alfons stał sięzostał współregentem. Stan ten trwał aż do powrotu Ludwika, w lipcu [[1254]] roku{{r|J Le Goff Święty Ludwik s6}}.
 
Rajmund VII nie zdążył wyruszyć na krucjatę, zmarł 27 września 1249 roku. Pod nieobecność Joanny i Alfonsa Blanka objęła w zarząd hrabstwo Tuluzy{{r|J Le Goff Święty Ludwik s7}}. Rajmund zapisał wszystkie swoje posiadłości Joannie, jednak Alfons unieważnił ten zapis, gdyż zgodnie z postanowieniami traktatu paryskiego z 1229 roku, miał zagwarantowane objęcie wszystkich ziem Rajmunda po jego śmierci{{r|E M Hallam J Everard Francja}}. Wkrótce po powrocie z Ziemi Świętej Alfonsa dotknął paraliż, dzięki pomocy żydowskiego lekarza odzyskał jednak częściową władzę w członkach. Joanna z mężem mieszkali głównie w Paryżu w pałacu nazwanym ''Hôtel d'Autriche''{{r|goff585}}.
 
Joanna i Alfons wyruszyli wraz z Ludwikiem także na jego drugą wyprawę krzyżową (1270) do [[Tunis]]u. Ta zakończyła się całkowitą klęską, w czasie jej trwania zmarł na [[dyzenteria|dyzenterię]] Ludwik IX. W czasie powrotu do Francji 21 sierpnia 1271 roku zmarł też Alfons, przygotowując nową krucjatę, kilka dni po nim zmarła Joanna. Zostali pochowani w katedrze w [[Savona|Savonie]]{{r|J Le Goff Święty Ludwik s8}}. Nie mieli dzieci. Joanna, tak jak ojciec, sporządziła za wiedzą Alfonsa testament, datowany 23 czerwca 1270 roku, którym całość swych ziem, z wyłączeniem [[hrabstwo Venaissin|okręgu Venaissin]], które zapisała bratu Alfonsa [[Karol I Andegaweński|Karolowi Andegaweńskiemu]], wtedy już królowi Sycylii, przekazywała swej krewniaczce Filipie z Lomagne, córce Arnaud Odona III wicehrabiego [[Lomagne]] i [[Auvillars]]{{r|E M Hallam J Everard Francja2}}. Jednak wszystkie ogromne posiadłości Alfonsa i Joanny odziedziczył syn Ludwika [[Filip III Śmiały|Filip III]], nowy król Francji, który włączył je do domeny królewskiej{{r|J Le Goff Święty Ludwik s9}}, co zostało potwierdzone decyzją parlamentu z 1274 roku, któryunieważniającą unieważniłostatnią decyzjęwolę Joanny. Karol Andegaweński starał się jeszcze przeforsować podział całości ziem Joanny i Alfonsa w rodzinie królewskiej, jego starania jednak zakończyło postanowienie parlamentu z 1283 roku, który orzekł, że kiedy wymiera boczna linia rodu królewskiego, jej apanaż wraca do domeny{{r|E M Hallam J Everard Francja3}}. W 1895 roku została [[beatyfikacja|beatyfikowana]] przez papieża [[Leon XIII|Leona XIII]]{{r|Beata Giovanna di Tolosa}}.
 
== Wywód genealogiczny ==