Śmigus (etymologia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
drobne redakcyjne
Linia 4:
 
== Etymologia i wieloznaczność terminu ==
Istnieje koncepcja podająca, że słowo „śmigus” jest wyewoluowaną formą niemieckiego ''Schmackostern''. Jest ona wysuwana m in. z tego względu, że w Republice CzeskiejCzechach warianty dla nazw dotyczących [[Wielkanocne smaganie|wielkanocnego smagania]] (niem. ''Smackotern''<ref>Cytat: ''W zwyczajach, wierzeniach i obrzędach ; dyngus i śmigus są niemieckie – dingus (oszacowanie, obdarowanie jajkiem, wędzonką) i schneck-ostern (smaganie rózgą świąteczną), wynoszenie śmieci za wieś, kary: wożenie kłody, zawieszanie w koszu nad wodą, ciągnienie kota przez wodę, wiara w skrzaty, koboldy. Całe słownictwo górnicze było wyłącznie niemieckie.”, [w:] Aleksander Brückner. (Encyklopedia staropolska, tom II. s. 12, Niemcy''</ref>) we wschodniej [[Czechy (kraina)|krainie CzechCzechach]] oraz na Morawach posiadają nazwy typu Szmer-kous, Szmi-gustr etc. Podobne warianty słowa śmigus, spotykane są także w Polsce<ref name=nr/><ref name=nr2>{{Cytuj |czasopismo=[[Naše řeč]] | url=http://nase-rec.ujc.cas.cz/archiv.php?art=2151 | tytuł= Kraslice| numer=7|data=1923 | wolumin=6 |s=177–178 | język=cs | data dostępu=2019-11-30}}</ref>. Dalsze zczeszczonezbohemizowane formy typu ''mrskut'', prawdopodobnie pochodzą, od innych wyrazów związanych z Jarymi Godami typu ''mrskat'' i ''mrštný''<ref name=nr>{{Cytuj |czasopismo=[[Naše řeč]] | autor=[[Pavel Trost]] | url=http://nase-rec.ujc.cas.cz/archiv.php?art=6187 | tytuł= K původu slov | numer=63 |data=1980 | wolumin=2 |s=110–112 | język=cs | data dostępu=2017-11-21}}</ref>.
 
Wysunęły się także koncepcje, że etymologia związana jest z dolnoniemieckim smack - smak, bądź udar mózgu<ref>Paul Sartori, Artikel schmackostern, in: Handwörterbuch des deutschen Aberglaubens, Band 7, Spalte 1234 bis 1236.</ref>. Według niektórych historyków nazewnictwo dotarło poprzez [[języki łużyckie]] a etymologia nie jest związana z końcówką ''Ostern''<ref>Weinhold, Karl: Die Verbreitung und die Herkunft der Deutschen in Schlesien. In: Forschungen zur Deutschen Landes- und Volkskunde. 2, Stuttgart 1887, S. 157-244</ref>.