Notoryjność: Różnice pomiędzy wersjami

'''Notoryjność''' (z [[łac.]] ''notorius'' 'znany' od ''nosco'' 'znam')<ref>[https://en.wiktionary.org/wiki/notorius ''Notorius'']</ref> – w [[prawo formalne|prawie procesowym]] cecha pewnej okoliczności, która przesądza o tym, że okoliczność ta jest znana i w związku z tym [[dowód (prawo)|udowadnianie]] jej jest zbędne{{r|GT}}. Nie wyklucza to jednak przeprowadzania dowodu przeciwnego{{r|S Waltoś Proces karny Zarys}}.

Wyróżnia się dwa rodzaje notoryjności. Obydwa występują zarówno w polskim [[Postępowanie karne|postępowaniu karnym]] (art. 168 k.p.k.),<ref>[https://www.arslege.pl/wylaczenie-dowodzenia-faktow-powszechnie-znanych/k13/a2277/ Art. 168 k.p.k.]</ref> [[Postępowanie cywilne w Polsce|cywilnym]] (art. 228 k.p.c.),<ref>[https://www.arslege.pl/fakty-nie-wymagajace-dowodu/k14/a8466/ Art. 228 k.p.c.]</ref> [[Postępowanie administracyjne|administracyjnym]] (art. 77 § 4 k.p.a.)<ref>[https://www.arslege.pl/obowiazki-organu-w-zakresie-materialu-dowodowego/k3/a710/ Art. 77 § 4 k.p.a.]</ref> i [[Postępowanie administracyjnosądowe|administracyjnosądowym]] (art. 106 § 4 p.p.s.a.),<ref>[https://www.lexlege.pl/prawo-o-postepowaniu-przed-sadami-administracyjnymi/art-106/ Art. 106 § 4 p.p.s.a.]</ref> jak i podatkowym (art. 187 § 3 [[Ordynacja podatkowa|Ordynacji podatkowej]])<ref>[https://www.lexlege.pl/ordynacja-podatkowa/art-187/ Art. 187 § 3 ordynacji podatkowej]</ref>{{r|To co oczywiste nie wymaga}}.

Notoryjność powszechna oznacza, że dana informacja jest powszechnie znana (niedającej się oznaczyć liczbie osób) w miejscu, w którym toczy się proces{{r|S Waltoś Proces karny Zarys}}. Polski [[Sąd Najwyższy (Polska)|Sąd Najwyższy]] wskazuje na wiedzę ''każdego rozsądnego i mającego życiowe doświadczenie mieszkańca miejscowości będącej siedzibą danego sądu'' i wymienia, że ''za powszechnie znane uważa się np. wydarzenia historyczne, polityczne, zjawiska przyrodnicze, procesy ekonomiczne lub zdarzenia normalnie i zwyczajnie zachodzące w określonym miejscu i czasie''{{r|Wyrok Sądu Najwyższego 12}}. Co do informacji historycznych, wskazuje, że powinny być one ''utrwalone w piśmiennictwie naukowym (…) w sposób zgodny z zasadami metodologii naukowej, a więc w oparciu o różnorodne źródła, ujawnione przez historyków''{{r|Wyrok Sądu Najwyższego 9}}. Powszechnie notoryjne mogą być także niektóre informacje geograficzne{{r|GT}}. Polski [[Kodeks postępowania cywilnego]] i [[Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi]] oprócz zwolnienia z obowiązku udowadniania takich informacji wyraźnie dozwalają sądowi brać je pod uwagę także wtedy, kiedy [[Strona postępowania|strony]] nie powołały się na nie (art. 213 § 1 k.p.c.<ref>[https://www.arslege.pl/zwiazanie-sadu-uznaniem-powodztwa/k14/a8449/ Art. 187 § 3 ordynacji podatkowej]</ref> i 106 § 4 p.p.s.a.<ref>[https://www.lexlege.pl/prawo-o-postepowaniu-przed-sadami-administracyjnymi/art-106/ Art. 106 § 4 p.p.s.a.]</ref>){{r|To co oczywiste nie wymaga}}.