Aegypius: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Zwierzę infobox}}
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 17:
|plemię = [[Gypini]]
|rodzaj = ''Aegypius''
|typ nomenklatoryczny = ''Vultur niger'' <small>[[Johann Friedrich Gmelin|J.F. Gmelin]], 1789</small> (= ''Vultur monachus'' <small>[[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1766</small>)
|synonimy =
* ''Oegypius''<ref group="uwaga" name="uwaga1">Niepoprawna późniejsza pisownia ''Aegypius'' {{small|Savigny, 1809}}.</ref> {{small|[[René Lesson|Lesson]], 1831}}{{r|Lesson}}
* ''Oegipius''{{u|uwaga1}} {{small|Lesson, 1842}}{{r|Lesson1842}}
* ''Polypteryx'' {{small|[[Brian Houghton Hodgson|Hodgson]], 1844}}{{r|Hodgson}}
|ranga podtaksonu = [[gatunek (biologia)|Gatunki]]
|podtaksony = ''zobacz opis w tekście''
* ''A. monachus''
* ''A. prepyrenaicus''
* ''A. jinniushanensis''
|wikispecies = Aegypius
|commons = Aegypius monachus
}}
__BEZSPISU__
'''''Aegypius''''' – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[ptaki|ptaka]] z [[rodzina (biologia)|podrodziny]] [[jastrzębie (ptaki)|jastrzębi]] (Accipitrinae) w [[rodzina (biologia)|rodzinie]] [[Jastrzębiowate|jastrzębiowatych]] (Accipitridae).
 
== Zasięg występowania ==
Rodzaj obejmuje gatunki występujące od południowej [[Europa|Europy]] do centralnej [[Azja|Azji]], [[Pakistan]]u i północno-zachodnich [[Indie|Indii]] (zasięg tylko dla gatunku występującego współcześnie){{r|GillWinkler&Donskerinni}}.
 
== Morfologia ==
Długość ciała 100–120 cm, rozpiętość skrzydeł 250–295 cm; masa ciała samcówsamic 7–117,5–12,5 kg, samicsamców 7,5–127–11,5 gkg{{r|hbw2Winkler&inni}}.
 
== Systematyka ==
=== Etymologia ===
* ''Aegypius'' (''Oegypius'', ''Oegipius''): {{gr.|αιγυπιος}} ''aigupios'' „sęp”; na podstawie Aιγυπιος [[Homer]]a, [[Hezjod]]a, [[Sofokles]]a, [[Arystoteles]]a i innych starożytnych greckich autorów. Nazwa ta była stosowana do różnych gatunków, które odwiedzały pobojowiska po walce by żywić się ciałami wojowników i ich rumaków poległych w walce{{odnr|Jobling|2018|s=[http://www.hbw.com/dictionary/definition/aegypius Aegypius]}}.
* ''Polypteryx'': gr. πολυς ''polus'' „wielki, szeroki”; πτερυξ ''pterux'', πτερυγος ''pterugos'' „skrzydło”{{odnr|Jobling|2018|s=[http://www.hbw.com/dictionary/definition/polypteryx Polypteryx]}}. Gatunek typowy: ''Polypteryx cupido'' {{small|Hodgson, 1844}} (= ''Vultur monachus'' {{small|Linnaeus, 1766}}).
 
=== Podział systematyczny ===
Do rodzaju należy jeden współcześnie żyjący gatunek{{r|Mielczarek&Kuziemko}}:
* ''Aegypius monachus'' {{small|([[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1766)}} – [[sęp kasztanowaty]]
 
oraz dwa gatunki wymarłe{{r|Zhang&inni}}:
* ''[[Aegypius prepyrenaicus]]'' {{small|Carrasquilla, 2001}}
* ''[[Aegypius jinniushanensis]]'' {{small|Zhang, Huang, James & Hou, 2012}}
 
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
 
== Przypisy ==
Linia 58:
# <ref name="Lesson1842">{{cytuj pismo |autor = R.-P. Lesson|tytuł = Index Ornithologique|url = http://biodiversitylibrary.org/item/180985#page/374/mode/1up|czasopismo = L’Écho du monde savant et l’Hermès | wolumin = 9|wydanie = |strony = kol. 1038|rok = 1842| język = fr}}</ref>
# <ref name="Hodgson">{{cytuj książkę| autor = J.E. Gray| tytuł = The zoological miscellany: to be continued occasionally |url = https://www.biodiversitylibrary.org/item/198027#page/11/mode/1up| autor r = B.H. Hodgson| rozdział = Catalogue of Nipalese Birds, collected between 1824 and 1844| adres rozdziału = https://www.biodiversitylibrary.org/item/198027#page/101/mode/1uprok | rok = 1844|wydawca = Treuttel, Wurtz|miejsce = London|część = 3|isbn = |strony = 81|cytat = |język = en}}</ref>
# <ref name="GillWinkler&Donskerinni">{{Cytuj stronęcytuj książkę| autor = FS.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. GillRodewald & DT.S. DonskerSchulenberg (red.)| tytuł = Birds of the World |url = httphttps://www.worldbirdnamesbirdsoftheworld.org/bow/raptorshome|tytułrok = New2020|autor Worldr vultures,= Secretarybird,D.W. kitesWinkler, hawksS.M. Billerman & eaglesI.J. Lovette|opublikowany rozdział = IOCHawks, WorldEagles, Birdand List:Kites Version(Accipitridae), 8version 1.20. | wydawca = Cornell Lab of Ornithology|miejsce = Ithaca, NY|język = en | doi = 10.2173/bow.accipi1.01|data dostępu = 20182020-0805-1030}} {{paywall}}</ref>
# <ref name="hbw2Jobling">Etymologia za: {{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott &, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.)| tytuł = [[Handbook of the Birds of the World]] | część =Alive 2|tytuł częściurl = New World Vultures to Guineafowl| rozdziałrok = Family Accipitridae (Hawks and Eagles)2020| autor r = J.MA. ThiollayJobling | rokrozdział = 1994Key |to wydawcaScientific =Names Lynx Edicionsin Ornithology| miejsceadres rozdziału = Barcelona | isbnwydawca = 84-87334-15-6Lynx Edicions| stronymiejsce = 128Barcelona| język = en }}</ref>
# <ref name="Mielczarek&Kuziemko">Systematyka i nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek & M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/nonpasserines3.html#Gypini |tytuł = Plemię: Gypini Blyth, 1851 (wersja: 20182019-0603-24)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 20182020-0805-1029}}</ref>
# <ref name="Zhang&inni">{{Cytuj pismo |autor=Z. Zhang, Y. Huang, H.F. James, Lianhai Hou |rok=2012 |tytuł=Two Old World vultures from the middle Pleistocene of northeastern China and their implications for interspecific competition and biogeography of Aegypiinae |url = https://repository.si.edu/bitstream/handle/10088/18184/vz_Zhang-12-J_Vert_Paleo-Vultures.pdf?sequence=1 | czasopismo=Journal of Vertebrate Paleontology |wolumin=32 |wydanie=1 |strony=117–124 |doi=10.1080/02724634.2012.624146 |język=en}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
# {{cytuj książkę| odn = tak | autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = http://www.hbw.com/|rok = 2018|imię r = J.A. | nazwisko r = Jobling | rozdział = Key to Scientific Names in Ornithology| adres rozdziału = http://www.hbw.com/dictionary/key-to-scientific-names-in-ornithology| wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en | data dostępu = 2018-08-10}}
 
[[Kategoria:Jastrzębiowate]]