Waleria Żarnoch: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne, WP:SK+mSK+ToS
Dyskografia, poprawa linków
Linia 1:
'''Waleria Żarnoch''' (ur. [[21 listopada]] [[1908]] w [[Dąbrowy (województwo warmińsko-mazurskie)|Dąbrowach]], zm. w kwietniu [[1988]]) – polska wybitna kurpiowska śpiewaczka ludowa, poetka, gawędziarka, wycinankarka.
 
== Biografia ==
Waleria Żarnochowa urodziła się 21 listopada 1908 r. w rodzinie małżeństwa Markwasów we wsi Dąbrowy, leżącej na pograniczu mazursko-kurpiowskim. Ukończyła cztery klasy szkoły powszechnej. W wieku 17 lat wyszła za mąż za Bolesława Żarnocha. Wraz z mężem pracowała na gospodarstwie rolnym. Emeryturę otrzymała po latach ze [[STL|Stowarzyszenia Twórców Ludowych]] w Lublinie. Zmarła w kwietniu 1988 r.
 
== Twórczość ==
Już od dzieciństwa pomagała w domu, pod nadzorem osób starszych haftowała koszule, obrusy, wycinała koguciki, kwiatki, drzewa, leluje. Pisała wiersze gwarą kurpiowską. Jej życiową pasją było śpiewanie. Była obdarzona wyjątkowym głosem oraz talentem muzycznym. W 1929 r. założyła swój pierwszy zespół regionalny w Dąbrowach. Po wojnie reaktywowała zespół pod nazwą Zespół Kurpiowski „Dąbrozianka”. Waleria Żarnoch była solistką i choreografem zespołu. W 1946 r. „Dąbrozianie” wzięli udział w pochodzie pierwszomajowym w Warszawie. Bardzo zaangażowana w prace zespołu, często koncertowała. Występowała na regionalnych imprezach folklorystycznych, w Warszawie i innych regionach Polski. Grała rolę czepiarki w filmie „Wesele kurpiowskie” Telewizji Polskiej. Gawędy, wspomnienia oraz piosenki w wykonaniu Walerii Żarnochowej nagrywane były niejednokrotnie przez [[Polskie Radio]] do celów programowych oraz dla zbiorów archiwalnych folkloru. Pieśni ludowe w wykonaniu Walerii Żarnochowej ukazały się na kilku płytach polskiej muzyki ludowej, m.in. „Polska Muzyka Ludowa”, Muza 1983 SX1770, „Polska” vol.2, Poljazz PSJ87, „Polskie kapele ludowe”, 2. Pronit PLP0023, „Muzyka Źródeł – Kurpie. Puszcza Zielona”, płyta CD, Polskie Radio SA 1997, „Hen, gdzie piaskipolskich i moczary, gdzie zielone zawsze bory. Pieśni Puszczy Kurpiowskiej”, Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Prozagranicznych Artewydawnictw.
 
== Działalność ==
Po II wojnie światowej czynnie włączyła się w życie lokalnej społeczności. Praca społeczna pozwalała nie myśleć o problemach ekonomicznych. Została radną Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. Brała udział w Kongresie Pokoju.
 
==Dyskografia ==
* 1981 „Polska” vol.2, Poljazz PSJ87<ref>{{Cytuj stronę | url = https://polishjazz.pl/discography/poljazz-plyty-psj/ | tytuł = Płyty winylowe PSJ (spis) | autor = Jacek Karolak | opublikowany = Polskie Stowarzyszenie Jazzowe | data dostępu = 2020-05-31}}</ref></br><small>pieśni: 1. ''Ej jegody, jegodziny''; 9.''Siadaj, nie gadaj''</small>
* 1983 „Polska Muzyka Ludowa” klasa 1-3, Muza 1983 SX1770<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.kppg.waw.pl/Strona%202019/etykiety.php?plyta=713 | tytuł = Polska muzyka ludowa - Klasa I-III | data = 1983 | opublikowany = Polskie Nagrania | język = pl | data dostępu = 2020-05-31}}</ref></br><small>pieśni: 3.''Jestem sobie starowina, nie mom nic'', 9.''Juz nie moge oddychać'', 12.''Kołys ze sie, kołys'', 13.''Lulaj, lulaj małe dziecię''; 14.''Aa kotki dwa''; 15.''Wysła burzycka''</small>
* „Polskie kapele ludowe”, 2. Pronit PLP0023
*1993 Pologne: Chansons Et Danses Populaires / Poland: Folk Songs And Dances Label:VDE-Gallo ‎– VDE CD-757<small></br>pieśni: 16.Fragment Of A Ballad (''Ej jegody, jegodziny'') , 17.Lullaby (''Lulaj, lulaj małe dziecie''),</small>
* 1995 "Polish Folk Music - Song and Music from Various Region" Polskie Nagrania PNCD 048, reedycja na CD<small></br>pieśni: ''Któz tam po komorze chodzi i stuka''; ''ᵘOtwórzta, ᵘotwórzta, niech my nie stojäm''; ''Nie stój Manisiu jek drązek''; ''W kᵘościeläm bili, dobrzäm zrobili''; ''Idź Stasiu z Bogäm, scänśliwo droga'' (w duecie z Genowefą Bruderek)</small>
* 1997 „Muzyka Źródeł – Kurpie. Puszcza Zielona”, płyta CD, Polskie Radio SA 1997
* 2009 „Hen, gdzie piaski i moczary, gdzie zielone zawsze bory. Pieśni Puszczy Kurpiowskiej”, vol. 5, ISPAN CD 005, wyd.Instytut Sztuki PAN i Stowarzyszenie Liber Pro Arte<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ispan.pl/pl/wydawnictwa/wydawnictwa-plytowe/hen-gdzie-piaski-i-moczary-gdzie-zielone-zawsze-bory.-piesni-puszczy-kurpiowskiej | tytuł = "Hen, gdzie piaski i moczary, gdzie zielone zawsze bory. Pieśni Puszczy Kurpiowskiej" | data = 2009 | opublikowany = IS PAN | język = pl | data dostępu = 2020-05-31}}</ref></br><small>pieśni: 26. ''W koło mego uogródecka'' 27. ''A w niedziele raniusiańko'' 28. ''Marsz Polaci nieboraci'' 29. ''Przisniło sie dziewcinie na łozku lezoncej'' 30. ''Porówniaj Boze góri z dołami'' 31. ''uOj wyjezdżaj z podwórecka mego'' 32. ''uUklęknij Marysiu przed stołem styże'' 33. ''Wisła z kościółecka juz nie panieneczka'' 34. ''Witaj Królowa Matko litości'' 36. ''Gotuje sie ukrop w garku'' 37. ''Napatrzta sie starzy napatrzta sie młodzi'' 38. ''Cyście kościół zamiatali'' 39. ''uOj zza stola pani młoda'' 43. ''uUboga wdowusia ni ma komu robieć'' 44. ''Leciałi gązańki przez las wysocańki'' 45. ''Zakładajcie siwe kónie'' 82. ''Leco latami jakbi skrzydłami'' 83. ''Barbaro święta berło Jezusowe''</small>
 
== Nagrody i odznaczenia ==
Linia 22 ⟶ 31:
* P.N. : ''Waleria Żarnochowa : ludowa artystka''<nowiki> / P.N. – [Olsztyn : Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”, b.r.]. – (Miniatury Pojezierza)</nowiki>
* Pstrokońska, Barbara: ''Nie bać się pamięci'' / Barbara Pstrokońska // „Tygodnik Kulturalny”. – 1988, nr 2, s. 6
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [https://www.polskieradio.pl/8/478/Artykul/2407607,Genialna-spiewaczka-kurpiowska-Waleria-Zarnochowa Polskie Radio Dwójka: Genialna śpiewaczka kurpiowska - Waleria Żarnochowa]
 
{{SORTUJ:Żarnoch, Waleria}}