Johan Falkberget: Różnice pomiędzy wersjami

Pochodził z rodziny [[Górnictwo|górniczej]]. Od ósmego roku życia pracował w kopalni [[Miedź|miedzi]] jako [[górnik]]. Zawód ten opuścił w 1906 ze względu na bardzo zły stan zdrowia spowodowany wykonywaną pracą. Działał potem jako dziennikarz i publikował przede wszystkim w prasie robotniczej. Jako jeden z nielicznych pisarzy [[Skandynawia|skandynawskich]] z radością przyjął wybuch [[Rewolucja październikowa|rewolucji październikowej]] w [[Rosja|Rosji]]<ref name=skan>[[Witold Nawrocki]], ''Klasycy i współcześni. Szkice o prozie skandynawskiej XIX i XX wieku'', [[Wydawnictwo Poznańskie]], Poznań, 1980, s. 230-238, ISBN 83-210-0090-8</ref>.

Od 1922 pracował na własnym gospodarstwie rolnym. Od 1931 do 1933 był [[Poseł|posłem]] z ramienia Partii Robotniczej (wybrany został w rodzinnym okręgu Røros). W tym okresie oddawał się coraz bardziej pracy pisarskiej osiągając z tego tytułu coraz wyższe dochody i uzyskując stopniowo rosnącą popularność<ref name=skan/>.

W swojej twórczości od około 1907 poruszał zagadnienia związane z życiem ludzi pracy, idealizując bohaterów [[Robotnik|robotniczych]], w tym tzw. ''rallarów'', czyli budowniczych kolei, górników miedziowych, hutników, jak również obieżyświatów, włóczęgów, w tym z [[Saksonia|Saksonii]], [[Hesja|Hesji]] i [[Szwecja|Szwecji]]. Wcześniej pisał opowiadania osadzone w realiach wiejskich nacechowane [[Romantyzm|romantyzmem]] i [[Sentymentalizm|sentymentalizmem]]: ''Kiedy nadchodzi wieczór życia'' (''Naar livskvelden kjem'', 1902), ''Bjarne Vaarsus'' (1904) i ''Uglevatn'' (1906). Jego pierwszą powieścią górniczą były ''Czarne góry'' (''Svarte fjerde'') z 1907. Kolejne związane z tą tematyką, to: opowiadanie ''Odstrzał'' (''Mineskudd'', 1907) oraz powieści – ''Nad wiecznym śniegiem'' (''Ved den evige sne'', 1908), ''Wilcze góry'' (''Vargfjeldet'', 1910) i ''Trzaskająca zima'' (''Fimbulvinter'', 1911). W twórczości tej umiał stworzyć [[Realizm (literatura)|realistyczny]] wizerunek życia robotników na dalekiej, norweskiej północy. Interesował go głównie sam robotniczy bohater, portretowany na romantyczny sposób, ukazywany jako osobnik bohaterski, rycerski, buntowniczy i odważny. Nie interesowały go natomiast zagadnienia [[Walka klas|walki klasowej]]. Robotnik Falkbergeta rozumiał swą nędzę i beznadziejne położenia jako element tradycji, z którą należy się mierzyć i przezwyciężać ją. W 1914 wydał powieść ''Z roku władyków'' (''Av jarleaet''), gdzie wypowiedział się również przeciwko [[Urbanizacja|urbanizacji]], którą postrzegał jako zjawisko [[Demoralizacja|demoralizujące]], w czym zbliżył się nieco do stanowiska [[Knut Hamsun|Knuta Hamsuna]], jednak w odróżnieniu od niego uważał, że można miasto zmienić na bardziej ludzkie<ref name=skan/>.

Postać Johna Jernblaastra, człowieka wyrwanego ze wsi i skazanego na życie w mieście przedstawił w powieści ''Ofiara całopalna'' (''Braendoffer'', 1918). Otwartość, [[Naturalizm (literatura)|naturalizm]] i gwałtowność tego dzieła w wielu aspektach zbliżona jest do norweskiego pisarstwa lat 80. XX wieku ([[Hans Jæger]], [[Christian Krohg]], [[Amalie Skram]])<ref name=skan/>.

Oprócz pisarstwa realistycznego pisał też popularne dzieła historyczne. W 1913 wydał ''Eli Sjursdotter'', gdzie podjął wątek przejścia wojsk [[Karol XII|Karola XII]] przez góry graniczne w 1719 ([[III wojna północna]]). W 1918 wydał powieść ''Słońce'' (''Sol''), która była przygotowaniem do wielkich fresków historycznych, w których historia była głównie tłem dla ukazania namiętności, problemów psychologiczno-moralnych, obyczajowych, czy religijnych. Pierwszą jego wielką powieścią historyczną była ''Czwarta nocna wachta'' (''Den fjerde nattevakt'') z 1923 opisująca losy [[Pastor|pastora]] Benjamina Sigismunda i Gunhildy Bonde – łączące ich [[pożądanie]], [[Pokora|pokorę]] i tęsknotę za uciechami. Rozgłos w Europie przyniosła mu sześciotomowa [[trylogia]] ''Christianus sextus'' z lat 1927-1935, wydana w wersji skróconej w 1940. Jest ona dziełem przedstawiającym losy górników okręgu Røros w XVIII wieku. Opinia publiczna oraz krytyka była pod wrażeniem plastyczności i rozległości ujęcia tematu. Pisarz ukazał szeroki obraz społeczeństwa norweskiego wraz z jego rozwarstwieniem i problemami rozwoju technicznego. Kolejne tomy to: ''Pierwsi czeladnicy'' (''De første gesseler'', 1927) – odkrycie rudy miedzi i otwarcie kopalni, ''Pod znakiem młota'' (''I hammerens tegn'', 1931) – losy siostrzenicy jednego z górników oraz ''Strażnik wieży'' (''Tårnvekteren'', 1935) – losy ludzi zakładających osadę górniczą<ref name=skan/>.

Podczas II wojny światowej wyemigrował do [[Szwecja|Szwecji]], by wkrótce powrócić z powrotem do Norwegii, gdzie mimo nacisków ze strony [[Vidkun Quisling|quislingowców]], nie przystąpił do obozu kolaboracyjnego. Rozpoczął w tym czasie pracę nad najbardziej dojrzałym dziełem w swojej karierze – [[Tetralogia|tetralogią]] ''Chleb nocy'' (''Nattens brød''). Składała się ona z powieści ''An-Magritt'' (1940) oraz tomów: ''Pług'' (''Plogjernet'', 1946), ''Johannes'' (1952) i ''Drogi miłości'' (''Kjaerlighets veier'', 1959). Wszystkie jego powieści historyczne charakteryzuje brak fabularnych całości na rzecz [[Mozaika|mozaiki]] różnych drobnych epizodów szkiców i wydarzeń, pomiędzy którymi porusza się [[narrator]]<ref name=skan/>.

Falkberget był jednym z współtwórców nowoczesnego, [[Bokmål|literackiego języka norweskiego]], do którego importował liczne elementy dialektu plebejskiego [[nynorsk]]. Nigdy nie był też uważany za [[Komunizm|komunistę]] lub rewolucjonistę, a raczej za człowieka nacechowanego [[Socjaldemokracja|socjaldemokratycznym]] doświadczeniem młodości podbudowanym skandynawską, [[Protestantyzm|protestancką]] tradycją wiejską<ref name=skan/>.