Wikipedia

Gryźliny (powiat olsztyński): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: zmiana szablonu {{Wieś infobox}} na {{Polska miejscowość infobox}}
Cojan (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
130 103 edycje
Linia 27:
 
== Historia ==
Najpierw, około 1356 r. powstał młyn (osada młyńska). Wieś, pod pierwotną nazwą ''Wisenthal'', założona była w 1358 r. przez [[Kapituła Warmińska kapituła katedralna|kapitułę warmińską]], lokowana na prawie chełmińskim. [[Zasadźca|Zasadżcą]] wsi na 60 [[włóka (miara powierzchni)|włókach]] ziemi uprawnej (w tym 5 włók na uposażenie kościoła) i 40 włók lasu, był Jan Kogeler (lub Johannes Rogeler<ref>Georg Kellmann, ''Historia parafii Klebark Wielki, jej wiosek i okolic''. Parafia p.w. Znalezienia Krzyża Świętego i Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Klebarku Wielkim, Klebark Wielki 2007</ref> . W 1517 r. wieś zapisano pod nazwą ''Greseling'', a w 1576 – ''Krissling''. W 1755 r. pojawiła się nazwa ''Griesslinen''. W 1879 roku pojawiła się współczesna nazwa Gryźliny<ref>{{Cytuj |autor = Jan Chłosta |tytuł = Gryźliny wieś u źródeł Pasłęki |data = 2008}}</ref>.
 
Gryźliny były wielokrotnie niszczone podczas wojen polsko-krzyżackich w XV i XVI wieku. Kościół w Gryźlinach wybudowano w XV w. a pierwszym proboszczem był Adam, syn Jana, pochodzącego z Mazowsza. Po zniszczeniach wojennych kościół odbudowano w 1573 r. Nowy kościół był konsekrowany w 1580 r. przez biskupa Marcina Kromera. W 1708 r. we wsi pojawiła się epidemia dżumy.
Linia 40:
== Ludzie związani z miejscowością ==
* W Gryźlinach w 1890 r. urodził się [[Jan Baczewski]] (1890-1958), zasłużony działacz polski w Niemczech, kierownik i współzałożyciel wielu polskich organizacji i stowarzyszeń, w 1921 r. sekretarz generalny Związku Polaków w Prusach Wschodnich. Wywalczył tzw. ordynację szkolną, zezwalającą na zakładanie polskich szkół prywatnych w Niemczech.
* ks. dr [[Robert Bilitewski]] (1859-1935), tutejszy proboszcz, który starał się o zachowanie języka polskiego w szkole oraz w czasie mszy w kościele. Za te poczynania został przeniesiony przez bp. Andrzeja Thiela w 1903 r. w inne rejony Warmii ([[Wilczkowo (województwo warmińsko-mazurskie)|Wilczkowo]]).
* W Gryźlinach urodził się ks. [[Franciszek Klimek]] (1884-1941), pedagog i działacz na rzecz polskości, zamordowany w obozie koncentracyjnym w [[Dachau (KL)|Dachau]] w 1941 r.
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Gryźliny_(powiat_olsztyński)”