Tympanon: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
tympanony stosowano nie tylko w budownictwie monumentalny - błędne "doprecyzowanie", drobne merytoryczne
poprawa ujedn., WP:SK+ToS+mSK+mSI+Bn, drobne redakcyjne
Linia 8:
'''Tympanon''' (lub tympan) ([[język grecki|gr.]] τύμπανον – bęben, [[łacina|łac.]] ''tȳmpănŭm''), '''naczółek''' – detal [[architektura|architektoniczny]].
 
W architekturze klasycznej terminem tym określano wewnętrzne trójkątne pole pomiędzy [[gzyms]]ami [[fronton]]u, gładkie lub wypełnione rzeźbą, stanowiące charakterystyczny element monumentalnych budowli Grecji i Rzymu{{r|sztuka2}}{{r|szolg}}. W reprezentacyjnej budowli antycznej trójkątny szczyt zwykle zamykał przestrzeń dachową od strony licowej (przedniej) i tylnej. Element ten występuje także w monumentalnych budynkach nowożytnych kształtowanych pod wpływem architektury antycznej ([[klasycyzm]] i [[eklektyzm (architektura)|eklektyzm historyczny]]){{r|leksykon}}.
 
W [[architektura romańska|architekturze romańskiej]] i [[architektura gotycka|gotyckiej]] termin ten określa półkoliste lub ostrołukowe pole nad drzwiami, wypełniające przestrzeń między [[nadproże]]m a łukiem ([[archiwolta|archiwoltą]]) [[portal]]u, u dołu zamknięte poziomo, u góry obramione łukowo, wypełnione rzeźbą lub [[relief|płaskorzeźbą]]{{r|sztuka2}}{{r|szolg}}.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name=sztuka2>{{cytuj książkę |tytuł = Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. tom 18| wydawca = Wydawnictwo „Arkady” | miejsce = Warszawa | rok = 2013 | strony = 312 | isbn = 978-83-213-4727-1}}</ref>
<ref name=szolg>{{cytuj książkę | nazwisko = Szolginia | imię = Witold | tytuł = Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo | wydawca = Wydawnictwa Naukowo-Techniczne | miejsce = Warszawa | rok = 1975 | strony = 396}}</ref>
<ref name=leksykon>{{cytuj książkę | nazwisko = Skowroński | imię = Wojciech | tytuł = Ilustrowany leksykon architektoniczno-budowlany | wydawca = Arkady | miejsce = Warszawa | rok = 2008 | strony = 357 | isbn = 978-83-213-4515-4}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* Krystyna Zwolińska, [[Zasław Malicki]]: ''Mały słownik terminów plastycznych''. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993, s. 311 {{ISBN|83-214-0590-8}}.
* [[Tadeusz Andrzej Broniewski|Tadeusz Broniewski]]: ''Czym jest architektura? Przeszłość i współczesność''. Wrocław: Ossolineum, 1969, cykl: Historia architektury dla wszystkich, cz. V, s. 239
* {{Cytuj|autor = [[Witold Szolginia]]; |tytuł = Architektura |data = 1992 |isbn = 83-85001-89-1 |miejsce = Warszawa |wydawca = Sigma NOT |s = 160 |oclc = 749387033 }}
 
[[Kategoria:Detale architektoniczne]]